From 074785cea106179cb3305637055ab0a009ca74f2 Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Peter Bengtsson Date: Tue, 8 Dec 2020 14:42:52 -0500 Subject: initial commit --- .../html_basics/index.html | 223 +++++++++++++++++++++ 1 file changed, 223 insertions(+) create mode 100644 files/pl/learn/getting_started_with_the_web/html_basics/index.html (limited to 'files/pl/learn/getting_started_with_the_web/html_basics') diff --git a/files/pl/learn/getting_started_with_the_web/html_basics/index.html b/files/pl/learn/getting_started_with_the_web/html_basics/index.html new file mode 100644 index 0000000000..1b7835d180 --- /dev/null +++ b/files/pl/learn/getting_started_with_the_web/html_basics/index.html @@ -0,0 +1,223 @@ +--- +title: HTML podstawy +slug: Learn/Getting_started_with_the_web/HTML_basics +translation_of: Learn/Getting_started_with_the_web/HTML_basics +--- +
    +
  1. +

    {{LearnSidebar}}

    +
  2. +
+ +
{{PreviousMenuNext("Learn/Getting_started_with_the_web/Dealing_with_files", "Learn/Getting_started_with_the_web/CSS_basics", "Learn/Getting_started_with_the_web")}}
+ +
+

HTML (Hypertext Markup Language) jest to kod używany do tworzenia struktury strony i jej zawartości. Na przykład treść może być uporządkowana w obrębie zestawu akapitów, listy punktowanych punktów lub tabel obrazów i danych. Jak sugeruje tytuł, ten artykuł daje podstawy do zrozumienia HTML i jego funkcji.

+
+ +

Czym właściwie jest HTML?

+ +

HTML nie jest językiem programowania; jest językiem znaczników (ang. markup language). HTML składa się z serii znaczników (tagów), których używa się do zamknięcia, opakowania różnych części treści, tak aby wyglądały i/lub działały w określony sposób. Z pomocą tagów możesz ze słów czy obrazów zrobić linki do innych stron, sprawić by były napisane kursywą, większą czcionką, wytłuścić je itd. Na przykład weźmy poniższą treść:

+ +
My cat is very grumpy
+ +

Jeśli chcemy utworzyć z niej paragraf, wystarczy użyć odpowiednich tagów:

+ +
<p>My cat is very grumpy</p>
+ +

Anatomia elementu HTML

+ +

Przyjrzyjmy się nieco dokładniej jak tworzymy paragraf.

+ +

+ +

Główne składniki naszego elementu to:

+ +
    +
  1. Tag otwierający: Znacznik ten zawiera nazwę elementu (w tym wypadku "p") otoczony parą ostrych nawiasów (znak mniejszości i większości na klawiaturze - przyp. tłum.)
  2. +
  3. Tag zamykający: Jest w zasadzie taki sam jak tag otwierajacy z wyjątkiem tego, że obowiązkowo musi zawierać znak slash przed nazwą tagu. Oznacza to, że w tym miejscu kończy się dany element. Jeśli w kodzie nie umieścisz znaku końca elementu, co jest częstym błędem poczatkujących twórców stron, może to spowodować nieoczekiwane błędy podczas wyświetlania i działania strony.
  4. +
  5. Zawartość: Po prostu treść elementu, w tym wypadku jest to tekst.
  6. +
  7. Element: Element to całość tej konstrukcji: tag otwierający plus zawartość plus tag zamykajacy.
  8. +
+ +

Elementy mogą zawierać atrybuty, np:

+ +

+ +

Atrybuty zawierają dodatkowe informacje o elemencie, które nie są widoczne dla odwiedzających stronę. W tym przykładzie class jest nazwą atrybutu, a editor-note jest jego wartością. Atrybut class pozwala nadać elementowi indentyfikator, który potem może być użyty do nadania stylu elementowi przez CSS lub do innych celów.

+ +

Atrybut zawsze powinien mieć:

+ +
    +
  1. Spację między nazwą tagu a nazwą atrybutu (lub innego atrybutu, jeśli dany element ma więcej atrybutów).
  2. +
  3. Nazwę atrybutu oraz znak równości.
  4. +
  5. Wartość podaną w cudzysłowie.
  6. +
+ +
+

Uwaga: Proste wartości atrybutów, które nie zawierają białych znaków ASCII (ani żadnego ze znaków " ' ` = < > ) mogą pozostać bez cudzysłowów, ale zaleca się używać cudysłowów dla wszystkich wartości atrybutów, ponieważ czyni to kod bardziej spójnym i zrozumiałym.

+
+ +

Zagnieżdżanie elementów

+ +

Możesz elementy umieszczać wewnąrz innych elementów kodu HTML — nazywa się to zagnieżdżaniem. Jeśli chcemy podkreślić, że nasz kot jest bardzo gderliwy, możemy otoczyć slowo "bardzo" tagiem wytluszczającym {{htmlelement("strong")}}:

+ +
<p>My cat is <strong>very</strong> grumpy.</p>
+ +

Jednak musisz upewnić się, że elementy te są odpowiednio zagnieżdżone: w powyższym przykładzie najpierw otwieramy element {{htmlelement("p")}}, następnie element {{htmlelement("strong")}}, dalej musimy zamknąć element {{htmlelement("strong")}} a dopiero potem {{htmlelement("p")}}. Poniższy przykład jest błędny:

+ +
<p>My cat is <strong>very grumpy.</p></strong>
+ +

Elementy muszą zaczynać się i kończyć we właściwy sposób, tak aby jeden zawierał się w drugim. Jeśli elementy będą niewłaściwie domknięte, jak w przykładzie wyżej, przeglądarka będzie próbowała zgadnąć co miałeś na myśli, co może prowadzić do nieoczekiwanych rezultatów. Nie rób tak!

+ +

Elementy puste

+ +

Czasem elementy nie mają zawartości i nazwyamy je elementami pustymi. Weźmy element {{htmlelement("img")}}, który używaliśmy wcześniej w naszym kodzie HTML:

+ +
<img src="images/firefox-icon.png" alt="My test image">
+ +

Element ten zawiera dwa atrybuty, ale nie posiada tagu zamykającego </img>ani żadnej treści. To dlatego, że element ten nie opakowuje żadnej treści, której miałby nadawać wygląd. Jego zadaniem jest załączenie do strony obrazka, który pojawi się na stronie.

+ +

Anatomia dokumentu HTML

+ +

Na razie tyle podstaw poszczgólnych elementów. Teraz przyjrzymy się, w jaki sposób są one łączone, aby utworzyć całą stronę HTML. Powróćmy do kodu, który umieściliśmy w naszym przykładzie index.html (który poznaliśmy po raz pierwszy w artykule Struktura plików witryny):

+ +
<!DOCTYPE html>
+<html>
+  <head>
+    <meta charset="utf-8">
+    <title>My test page</title>
+  </head>
+  <body>
+    <img src="images/firefox-icon.png" alt="My test image">
+  </body>
+</html>
+ +

Mamy tutaj:

+ + + +

Obrazy

+ +

Zajmijmy się teraz ponownie elementem {{htmlelement("img")}}:

+ +
<img src="images/firefox-icon.png" alt="My test image">
+ +

Jak powiedzieliśmy wcześniej, ten element odpowiada za wyświetlanie obrazu na stronie. Atrybut src (źródło - ang. source) wskazuje ścieżkę do pliku z obrazem.

+ +

Mamy również załączony atrybut alt (ang. alternative). Ten atrybut określa jaki napis powinien pojawić się na stronie, jeśli użytkownikowi nie został z jakiegoś powodu wyświetlony obraz:

+ +
    +
  1. Użytkownicy niewidzący lub z poważnymi wadami wzroku często korzystają z narzędzi nazywanymi czytnikami ekranu, które pozwalają im odczytać tekst alternatywny.
  2. +
  3. Czasem coś pójdzie nie tak i obraz nie jest wyświetlany na stronie. Na przykład spróbuj zmienić ścieżkę wewnątrz atrybutu src na błędną. Jeśli zapiszesz i ponownie załadujesz stronę, powinieneś zobaczyć coś takiego zamiast obrazu:
  4. +
+ +

+ +

Kluczowe dla atrybutu alt jest użycie dobrego opisu obrazka. Piszący tekst alternatywny powinien zapewnić czytelnikowi wystarczającą ilość informacji, aby ten mógł dobrze zrozumieć co przekazuje obraz. W tym przykładzie nasz alternatywny tekst "Mój obraz testowy" wcale nie jest dobry. Znacznie lepiej dla naszego obrazka z logo Firefoxa będzie napisać "Logo Firefoxa: płonący lis otaczający Ziemię".

+ +

Teraz spróbuj wymyślić dobre teksty alternatywne dla swojego obrazka.

+ +
+

Uwaga: Dowiedz się więcej na temat dostępności na stronie MDN's Accessibility landing page.

+
+ +

Tagowanie tekstu

+ +

W tej sekcji omowimy podstawowe znaczniki HTML do tagowania tekstu strony.

+ +

Nagłówki

+ +

Elementy nagłówków pozwalają określić, że określone części treści są nagłówkami - lub podtytułami - treści. W taki sam sposób, w jaki książka ma tytuł główny, tytuły rozdziałów i napisy, może również wyglądać dokument HTML. HTML zawiera sześć poziomów nagłówków, {{htmlelement ("h1")}} - {{htmlelement ("h6")}}, chociaż najczęściej będziesz używać tylko co najwyżej 3-4 z nich:

+ +
<h1>My main title</h1>
+<h2>My top level heading</h2>
+<h3>My subheading</h3>
+<h4>My sub-subheading</h4>
+ +

Teraz spróbuj dodać odpowiedni nagłówej do twojej strony w pliku HTML, tuż nad elementem {{htmlelement("img")}}.

+ +
+

Note: Zobaczysz, że Twój nagłówek na poziomie 1 ma już ustawiony niejawny styl. Nie używaj elementów nagłówka po to, aby uzyskać tekst większy lub pogrubiony, ponieważ są one używane z powodów semantycznych i innych przyczyn, takich jak SEO. Spróbuj utworzyć znaczącą sekwencję nagłówków na swoich stronach, bez pomijania poziomów.

+
+ +

Paragrafy

+ +

Jak wyjaśniono wcześniej, elementy {{htmlelement("p")}} służą do formatowania parafrafów tekstu; będziesz ich często używać podczas oznaczania zwykłej treści tekstowej:

+ +
<p>This is a single paragraph</p>
+ +

Dodaj do swojego tekstu na stronie jeden lub więcej paragrafów (powinieneś go mieć po lekturze artykułu Jak powinna wyglądać twoja strona internetowa?). Paragrafy umieść bezpośrednio pod elementem {{htmlelement("img")}}.

+ +

Listy

+ +

Wiele stron internetowych posiada listy, a HTML ma odpowiedni element do ich utworzenia. Tworzenie listy zawsze wymaga przynajmniej dwóch elementów. Najpopularnieszymi typami list są lista numerowana i lista wypunktowana

+ +
    +
  1. Lista wypunktowana jest rodzajem listy, gdzie kolejność jej elementów nie ma znaczenia, np. lista zakupów. Aby ją utworzyć użyj znacznika {{htmlelement("ul")}} (ang. unordered list).
  2. +
  3. Lista numerowana jest rodzajem listy, gdzie kolejność jej elementów ma znaczenie, np. przepis na coś. Do tego rodzaju listy używany jest znacznik {{htmlelement("ol")}} (ang. ordered list).
  4. +
+ +

Każdy element listy musi być umieszczony w swoim znaczniku {{htmlelement("li")}} (ang. list item).

+ +

Na przykład, jeśli chcielibyśmy utworzyć listę z poniższego paragrafu:

+ +
<p>At Mozilla, we’re a global community of technologists, thinkers, and builders working together ... </p>
+ +

Możemy to zrobić w następujący sposób:

+ +
<p>At Mozilla, we’re a global community of</p>
+
+<ul>
+  <li>technologists</li>
+  <li>thinkers</li>
+  <li>builders</li>
+</ul>
+
+<p>working together ... </p>
+ +

Spróbuj dodać oba rodzaje list do swojej przykładowej strony.

+ +

Linki (odnośniki)

+ +

Odnośniki są bardzo ważne — są tym co sprawia, że Sieć jest Siecią! Aby utworzyć odnośnik musimy użyć prostego elementu — {{htmlelement("a")}} — "a" jest skrótem od angielskiego "anchor", czyli kotwica. Aby zrobić z twojego teksu w paragrafie link, wykonaj następujące czynności:

+ +
    +
  1. Wybierz jakiś tekst. My wybraliśmy "Mozilla Manifesto".
  2. +
  3. Umieść go wewnątrz elementu {{htmlelement("a")}}: +
    <a>Mozilla Manifesto</a>
    +
  4. +
  5. Nadaj elementowi {{htmlelement("a")}} atrybut href: +
    <a href="">Mozilla Manifesto</a>
    +
  6. +
  7. Wypełnij atrybut href odpowiednią zawartością, tj. adresem strony do jakiej twoj odnośnik ma prowadzić: +
    <a href="https://www.mozilla.org/en-US/about/manifesto/">Mozilla Manifesto</a>
    +
  8. +
+ +

Możesz otrzymać nieoczekiwany rezultat jeśli w adresie pominiesz część https:// lub http://, zwana  protokołem. Po dodaniu linku przetestuj stronę czy odnośnik prowadzi tam gdzie chciałeś.

+ +
+

href może się wydawać niejasnym wyborem dla nazwy atrybutu. Jeśli masz problem z zapamiętaniem go, pamietaj że oznacza on hipertekstową referencję (ang. hypertext reference)

+
+ +

Jeśli tego jeszcze nie zrobiłeś, dodaj odnośnik na twojej stronie.

+ +

Podsumowanie

+ +

Jeśli podążałeś za instrukcjami zawartymi w tym artykule, obecnie twoja strona powinna wyglądać podobnie do tej poniżej (możesz ją również zobaczyć tutaj):
+
+ A web page screenshot showing a firefox logo, a heading saying mozilla is cool, and two paragraphs of filler text

+ +

Jeśli gdzieś po drodze utknąłeś, zawsze możesz porównać swój kod z  GitHub ukończonymi przykładami na GitHubie.

+ +

Tutaj jedynie prześlizgnęliśmy się po powierzchni HTMLa. Aby dowiedzieć się więcej przejdź do strony Nauka HTMLa .

+ +

{{PreviousMenuNext("Learn/Getting_started_with_the_web/Dealing_with_files", "Learn/Getting_started_with_the_web/CSS_basics", "Learn/Getting_started_with_the_web")}}

-- cgit v1.2.3-54-g00ecf