From de5c456ebded0e038adbf23db34cc290c8829180 Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Florian Merz Date: Thu, 11 Feb 2021 14:49:24 +0100 Subject: unslug pl: move --- .../manipulating_documents/index.html | 127 ++++ .../first_steps/a_first_splash/index.html | 687 +++++++++++++++++++++ files/pl/learn/javascript/first_steps/index.html | 61 ++ .../learn/javascript/first_steps/math/index.html | 455 ++++++++++++++ .../javascript/first_steps/variables/index.html | 453 ++++++++++++++ .../first_steps/what_is_javascript/index.html | 342 ++++++++++ .../first_steps/what_went_wrong/index.html | 257 ++++++++ files/pl/learn/javascript/obiekty/index.html | 47 -- files/pl/learn/javascript/objects/index.html | 47 ++ .../pierwsze_kroki/a_first_splash/index.html | 687 --------------------- .../pierwsze_kroki/co_poszlo_nie_tak/index.html | 257 -------- .../pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/index.html | 61 -- .../javascript/pierwsze_kroki/math/index.html | 455 -------------- .../pierwsze_kroki/what_is_javascript/index.html | 342 ---------- .../javascript/pierwsze_kroki/zmienne/index.html | 453 -------------- 15 files changed, 2429 insertions(+), 2302 deletions(-) create mode 100644 files/pl/learn/javascript/client-side_web_apis/manipulating_documents/index.html create mode 100644 files/pl/learn/javascript/first_steps/a_first_splash/index.html create mode 100644 files/pl/learn/javascript/first_steps/index.html create mode 100644 files/pl/learn/javascript/first_steps/math/index.html create mode 100644 files/pl/learn/javascript/first_steps/variables/index.html create mode 100644 files/pl/learn/javascript/first_steps/what_is_javascript/index.html create mode 100644 files/pl/learn/javascript/first_steps/what_went_wrong/index.html delete mode 100644 files/pl/learn/javascript/obiekty/index.html create mode 100644 files/pl/learn/javascript/objects/index.html delete mode 100644 files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/a_first_splash/index.html delete mode 100644 files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/co_poszlo_nie_tak/index.html delete mode 100644 files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/index.html delete mode 100644 files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/math/index.html delete mode 100644 files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/what_is_javascript/index.html delete mode 100644 files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/zmienne/index.html (limited to 'files/pl/learn/javascript') diff --git a/files/pl/learn/javascript/client-side_web_apis/manipulating_documents/index.html b/files/pl/learn/javascript/client-side_web_apis/manipulating_documents/index.html new file mode 100644 index 0000000000..128ef84501 --- /dev/null +++ b/files/pl/learn/javascript/client-side_web_apis/manipulating_documents/index.html @@ -0,0 +1,127 @@ +--- +title: JavaScript +slug: Web/CSS/Na_początek/JavaScript +tags: + - 'CSS:Na_początek' +translation_of: Learn/JavaScript/Client-side_web_APIs/Manipulating_documents +translation_of_original: Web/Guide/CSS/Getting_started/JavaScript +--- +

+

Jest to druga część tego kursu. Część II zawiera trochę przykładów pokazujących zakres użycia CSS w Mozilli. +

Każda strona Części II ilustruje jak CSS współpracuje z innymi technologiami. +Te strony nie zostały stworzone po to, aby nauczyć Cię korzystać z tych technologii. +Jeśli chcesz je poznać, skorzystaj z innych kursów. +

Natomiast, te strony zostały stworzone po to, aby pokazać wiele możliwości wykorzystania CSS. +Aby używać tych stron, powinieneś(aś) znać CSS, ale nie musisz znać innych technologii. +

+

Informacja: JavaScript

+

JavaScript jest językiem programowania. +Duża część kodu aplikacji Mozilla (na przykład przeglądarki) jest napisana w JavaScripcie. +

JavaScript może współpracować z arkuszami stylów, pozwalając Ci pisać aplikacje, które dynamicznie zmieniają styl dokumentu. +

Istnieją na to trzy sposoby: +

+ + + +
Więcej szczegółów +
Aby dowiedzieć się więcej o JavaScripcie w Mozilli, zajrzyj na stronę JavaScript na tym wiki. +
+

Zadanie: Demonstracja wykorzystania Javascript-u

+

Stwórz nowy dokument HTML, doc5.html. +Skopiuj i wklej poniższy kod, upewniając się, że zaznaczyłeś(aś) cały: +

+
<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.0//EN">
+<HTML>
+
+<HEAD>
+<TITLE>Mozilla CSS Getting Started - JavaScript demonstration</TITLE>
+<LINK rel="stylesheet" type="text/css" href="style5.css">
+<SCRIPT type="text/javascript" src="script5.js"></SCRIPT>
+</HEAD>
+
+<BODY>
+<H1>JavaScript sample</H1>
+
+<DIV id="square"></DIV>
+
+<BUTTON type="button" onclick="doDemo(this);">Click Me</BUTTON>
+
+</BODY>
+</HTML>
+
+

Stwórz nowy plik CSS, style5.css. +Skopiuj i wklej do niego poniższy kod: +

+
/*** JavaScript demonstration ***/
+#square {
+  width: 20em;
+  height: 20em;
+  border: 2px inset gray;
+  margin-bottom: 1em;
+  }
+
+button {
+  padding: .5em 2em;
+  }
+
+

Stwórz nowy plik tekstowy, script5.js. +Skopiuj i wklej do niego poniższy kod: +

+
// JavaScript demonstration
+function doDemo (button) {
+  var square = document.getElementById("square")
+  square.style.backgroundColor = "#fa4"
+  button.setAttribute("disabled", "true")
+  setTimeout(clearDemo, 2000, button)
+  }
+
+function clearDemo (button) {
+  var square = document.getElementById("square")
+  square.style.backgroundColor = "transparent"
+  button.removeAttribute("disabled")
+  }
+
+

Otwórz dokument w swojej przeglądarce i naciśnij przycisk. +

To wiki nie obsługuje JavaScriptu na stronach, więc nie jest możliwe zademonstrowanie działania tego kodu tutaj. +Wygląda to mniej więcej jak poniżej, przed i po naciśnięciu przycisku: +

+ + +
+ + +

JavaScript demonstration

+
+
+
+		 + + +

JavaScript demonstration

+
+
+
+
+

Uwagi dotyczące demonstracji: +

+ + + +
Wyzwanie +
Zmień skrypt tak, aby obiekt square skakał w prawo o 20 em, kiedy jego kolor się zmienia, i skakał z powrotem, kiedy kolor wraca do podstawowego. +
+

Co dalej?

+

Jeżeli masz problemy ze zrozumieniem tej strony albo chcesz ją skomentować, pomóż nam, dopisując się na stronie Dyskusji. +

W tej demonstracji dokument HTML posiada odnośnik do skryptu, mimo że używa go tylko element przycisku. +Mozilla rozszerza CSS, aby umożliwić wiązanie kodu JavaScript (oraz treści i innych arkuszy stylów) z wybranymi elementami. +Następna strona opisuje to: +Wiązania XBL +

{{ languages( { "en": "en/CSS/Getting_Started/JavaScript", "fr": "fr/CSS/Premiers_pas/JavaScript", "pt": "pt/CSS/Como_come\u00e7ar/JavaScript" } ) }} diff --git a/files/pl/learn/javascript/first_steps/a_first_splash/index.html b/files/pl/learn/javascript/first_steps/a_first_splash/index.html new file mode 100644 index 0000000000..0d0f49c69a --- /dev/null +++ b/files/pl/learn/javascript/first_steps/a_first_splash/index.html @@ -0,0 +1,687 @@ +--- +title: A first splash into JavaScript +slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki/A_first_splash +translation_of: Learn/JavaScript/First_steps/A_first_splash +--- +
{{LearnSidebar}}
+ +
{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/What_is_JavaScript", "Learn/JavaScript/First_steps/What_went_wrong", "Learn/JavaScript/First_steps")}}
+ +

Zaznajomiłeś się już nieco z teorią JavaScript i masz już pewne pojęcie co do zastosowania tego języka. Teraz zamierzamy udzielić Ci przyspieszonego kursu z podstawowych funkcji JavaScript'u poprzez ten, w pełni praktyczny, samouczek. Krok po kroku napiszesz tu prostą grę pod tytułem: "Zgadnij liczbę".

+ + + + + + + + + + + + +
Wymagania wstępne:Podstawowa umiejętność posługiwania się komputerem, podstawowa znajomość HTML i CSS, podstawowa znajomość czym jest JavaScript.
Cel:Pierwsze doświadczenia w pisaniu kodu w JavaScript i zrozumienie- przynajmniej w podstawowym stopniu- z czym związane jest pisanie programu w JavaScript.
+ +

Nie oczekujemy od Ciebie całkowitego zrozumienia kodu od zaraz - chcemy raczej przedstawić Ci nieco ogólniejsze spojrzenie i dać Ci odczuć sposób, w jaki działa JavaScript (jak również i inne języki programowania). W późniejszych artykułach wrócimy do użytych tu funkcjonalności w bardziej szczegółowy spsób.

+ +
+

Wiele funkcjonalności, które zobaczysz w JavaScript, jest takich samych, jak w innych językach programowania (funkcje, pętle itd.) Składnia języka wygląda inaczej, ale zasada działania jest przeważnie ta sama.

+
+ +

Myśleć jak programista

+ +

Składnia danego języka nie jest - wbrew pozorom - najtrudniejszym aspektem, z jakim trzeba zmierzyć się podczas nauki programowania. Sprawą znacznie poważniejszą jest bowiem nauczyć się stosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania problemów ze świata realnego. Musisz zacząć myśleć jak programista. Wiąże się to z patrzeniem na opisy oczekiwanego efektu działania programu, przemyśleniem, jakich konstrukcji kodu w tym celu użyć i zaplanowaniem, jak połączyć je wszystkie w efektywnie współpracującą całość.

+ +

Wymaga to połączenia ciężkiej pracy, doświadczenia ze składnią języków i praktyki - wraz z odrobiną kreatywności. Im więcej napiszesz kodu, tym lepszy w tym się staniesz. Nie możemy obiecać, że wypracujesz  w sobie "mózg programisty" w pięć minut, ale damy Ci wiele możliwości praktykowania myślenia jak programista w czasie trwania tego kursu.

+ +

Pamiętając o tym, przyjrzyjmy się ogólnie procesowi pisania kodu dzieląc go na poszczególne konkretne zadania. Posłuży nam w tym celu poniższy przykładowy program.

+ +

Przykład: Gra "Zgadnij liczbę"

+ +

Oto przykład prostej gry:

+ + + +

{{ EmbedLiveSample('Top_hidden_code', '100%', 320, "", "", "hide-codepen-jsfiddle") }}

+ +

Nie krępuj się - pograj sobie chwilę. Zwróć uwagę na elementy tej gry zanim przejdziesz dalej.

+ +

Wyobraźmy sobie, że Twój szef postawił przed Tobą następujące zadanie:

+ +
+

Chcę, żebyś napisał prostą grę typu "zgadnij liczbę". Gra powinna wybierać losową liczbę pomiędzy 1 a 100. Zadaniem gracza jest odgadnąć tę liczbę w najwyżej 10 próbach. Po każdej próbie gracz powinien otrzymać informację, czy zgadł, czy też nie i - jeśli nie odgadł, powinien dodatkowo dowiedzieć się, czy jego liczba miała wartość za małą, czy za dużą. Ponadto gracz powinien widzieć wybrane poprzednio przez siebie liczby. Gra ma się zakończyć gdy gracz poda prawidłową odpowiedź, lub gdy wykorzysta ostatnią próbę. Po zakończeniu gry gracz powinien mieć możliwośc rozpocząć ją od nowa.

+
+ +

Zacznijmy od przedstawienia powyższego opisu w sposób bliższy myśleniu programisty i podzielmy go na proste pojedyncze zadania:

+ +
    +
  1. Wybierz losową liczbę z zakresu od 1 do 100.
    2. +
  2. Zapisz numer próby, którą podejmuje gracz. Zacznij od 1.
    3. +
  3. Podaj graczowi sposób, w jaki może odgadnąć tę liczbę.
    4. +
  4. Gdy padnie odpowiedź zapisz ją gdzieś, aby użytkownik mógł widzieć swoje poprzednie próby.
    5. +
  5. Sprawdź, czy padła prawidłowa odpowiedź.
    6. +
  6. Jeśli tak: +
      +
    1. Wyświetl gratulacje.
      2. +
    2. Zablokuj możliwość podawania dalszych odpowiedzi (to mogłoby namieszać w grze).
      3. +
    3. Udostępnij narzędzie, którym gracz może ponownie uruchomić grę.
      4. +
    +
    7. +
  7. Jeśli nie i graczowi pozostały jeszcze próby: +
      +
    1. Poinformuj o nieprawidłowej odpowiedzi.
      2. +
    2. Pozwól podać kolejną odpowiedź.
      3. +
    3. Zwiększ numer próby gracza o 1.
      4. +
    +
    8. +
  8. Jeśli nie i graczowi nie pozostała już ani jedna próba: +
      +
    1. Poinformuj o zakończeniu gry.
      2. +
    2. Zablokuj możliwość podawania dalszych odpowiedzi (to mogłoby namieszać w grze).
      3. +
    3. Udostępnij narzędzie, którym gracz może ponownie uruchomić grę.
      4. +
    +
    9. +
  9. Gdy gra uruchomi się ponownie, upewnij się, że dane z poprzedniej gry zostały całkowicie usunięte i interfejs powrócił do stanu początkowego. Przejdź do punktu nr 1.
    10. +
+ +

Zróbmy kolejny krok i spróbujmy zamienić powyższe punkty w kod, który zbuduje naszą grę. W ten sposób zobaczysz w działaniu kilka funcji JavaScript.

+ +

Przygotowanie

+ +

Aby rozpocząć pracę potrzebujesz mieć na swoim komputerze kopię pliku number-guessing-game-start.html (see it live here). Otwórz go w edytorze tekstowym i jednocześnie w swojej przeglądarce. Plik ten zawiera nagłówek, akapit z krótką instrukcją gry, oraz (jeszcze nie działający) formularz do wprowadzania odpowiedzi.

+ +

Nasz kod będziemy pisać w bloku określonym znacznikiem {{htmlelement("script")}} u dołu pliku HTML:

+ +
<script>
+
+  // Twój kod JavaScript
+
+</script>
+
+ +

Pojemniki na dane - zmienne

+ +

Zaczynamy. W pierwszej kolejności dodaj poniższe linijki kodu do bloku oznaczonego {{htmlelement("script")}}.

+ +
var randomNumber = Math.floor(Math.random() * 100) + 1;
+
+var guesses = document.querySelector('.guesses');
+var lastResult = document.querySelector('.lastResult');
+var lowOrHi = document.querySelector('.lowOrHi');
+
+var guessSubmit = document.querySelector('.guessSubmit');
+var guessField = document.querySelector('.guessField');
+
+var guessCount = 1;
+var resetButton;
+ +

Ta część kodu definiuje zmienne i stałe niezbędne do pracy programu. Najprościej rzecz ujmując, zmienne są pojemnikami na wartości takie jak liczby, czy ciągi znaków. Zmienną tworzymy używając słowo kluczowe let (lub var), po którym wpisujemy nazwę tej zmiennej. Następnie możemy tej zmiennej przypisać wartość. Robimy to za pomocą znaku równości (=), po którego prawej stronie wpisujemy żądaną wartość. Więcej informacji na temat różnic pomiędzy słowami kluczowymi let i var możesz znaleźć w tym artykule. Stałe natomiast mają za zadanie przechować dane, które mają się nie zmieniać i tworzy się je podobnie jak zmienne, ale przy użyciu słowa kluczowego const. W naszym przykładzie użyjemy stałych do przechowania odnośników (referencji) do poszczególnych części naszego interfejsu użytkownika. Tekst w niektórych z nich może w którymś momencie ulec zmianie, jednak bloki kodu HTML, do których odnoszą się nasze stałe pozostaną niezmienne.

+ +

W naszym przykładzie:

+ + + +
+

Na temat zmiennych i stałych będziesz dowiadywał się coraz więcej w toku trwania kursu, począwszy już od tego artykułu.

+
+ +

Funkcje

+ +

Wstaw następujący kod poniżej dodanego w poprzednim kroku:

+ +
function checkGuess() {
+  alert('I am a placeholder');
+}
+ +

Funkcje są blokami kodu "wielokrotnego użytku". Napisane raz, mogą być wywoływane wielokrotnie bez potrzeby ponownego pisania ich w całości. Ta cecha funkcji nie tylko oszczędza czas pisania kodu, ale również znacząco poprawia jego czytelność. Istnieje kilka sposobów definiowania funkcji. W tym przykładzie zajmiemy się jednym z prostszych. Rozpoczynamy od słowa kluczowego function, następnie piszemy nazwę naszej funkcji, a na jej końcu- nawiasy zwykłe. Potem wstawiamy dwa nawiasy klamrowe ({ }). To właśnie w nich zawarte jest ciało funkcji - kod, który będzie wykonywał się, ilekroć wywołamy tę funkcję.

+ +

Funkcje wywołuje się pisząc jej nazwę wraz z nawiasami zwykłymi.

+ +

Spróbujmy. Zapisz zmiany w swoim pliku z kodem i odśwież okno przeglądarki. Teraz przejdź do konsoli JavaScript w narzędziach programisty w przeglądarce i wprowadź tę linię:

+ +
checkGuess();
+ +

Po zatwierdzeniu klawiszem Return/Enter, powinno pojawić się okno alertu z tekstem: "I am a placeholder". Dzieje się tak, poniważ w naszym kodzie zdefiniowaliśmy funkcję, która uruchamia ten alert, kiedy tylko ją wywołamy.

+ +
+

W  dalszej części kursu dowiesz się znacznie więcej o funkcjach.

+
+ +

Operatory

+ +

Za pomocą operatorów w JavaScript możemy przeprowadzać porównania, dokonywać obliczeń, łączyć ze sobą ciągi znaków i robić wiele innych przydatnych rzeczy.

+ +

Jeśli jeszcze nie zapisałeś zmian w swoim pliku z kodem, oraz nie odświeżyłeś okna przeglądarki, zrób to teraz. Otwórz konsolę Javascript w narzędziach programisty w przeglądarce. Teraz będziesz mógł sprawdzić działanie operatorów. Przepisz dokładnie każde z poleceń z kolumny "Example" i zatwierdź każde z nich klawiszem Return/Enter. Obserwuj wyniki. Jeśli z jakiegoś powodu nie masz dostępu do  narzędzi programistycznych w Twojej przeglądarce, możesz użyć poniższej prostej konsoli:

+ + + +

{{ EmbedLiveSample('Hidden_code', '100%', 300, "", "", "hide-codepen-jsfiddle") }}

+ +

Najpierw zajmiemy się operatorami arytmetycznymi:

+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
OperatorNameExample
+Dodawanie6 + 9
-Odejmowanie20 - 15
*Mnożenie3 * 7
/Dzielenie10 / 5
+ +

Operatora + możemy też użyć do łączenia ciągów znaków (takie działanie nazywa się w programowaniu konkatenacją). Wprowadź poniższe linie, oddzielając je klawiszem Return / Enter :

+ +
var name = 'Bingo';
+name;
+var hello = ' says hello!';
+hello;
+var greeting = name + hello;
+greeting;
+ +

Dostępne są również pewne ułatwiające życie skróty, zwane złożonymi operatorami przypisania. Jeśli na przykład chcielibyśmy w prosty sposób dodać nowy ciąg tekstowy do już istniejącego, możemy napisać tak:

+ +
name += ' says hello!';
+ +

Co jest równoznaczne z:

+ +
name = name + ' says hello!';
+ +

Kiedy dokonujemy sprawdzenia prawda / fałsz (na przykład w instrukcjach warunkowych - zobacz {{anch("Instrukcje warunkowe", "poniżej")}}) używamy operatorów porównania. Na przykład:

+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
OperatorNameExample
===Ścisła równość (czy jest dokładnie tym samym?)5 === 2 + 4
!==Różne od (czy nie jest tym samym?)'Chris' !== 'Ch' + 'ris'
<Mniejsze od10 < 6
>Większe od10 > 20
+ +

Instrukcje warunkowe

+ +

Wrócmy teraz do naszej funkcji checkGuess().  Z pewnością lepiej mogłaby nam się przysłużyć, gdyby jej działanie nie ograniczało się tylko do wyświetlenia komunikatu "placeholder". Mamy dla niej o wiele ważniejsze zadanie - chcemy, by sprawdzała każdą odpowiedź gracza i odpowiednio reagowała.

+ +

W tym celu zastąp obecną funkcję checkGuess() jej nową wersją:

+ +
function checkGuess() {
+  var userGuess = Number(guessField.value);
+  if (guessCount === 1) {
+    guesses.textContent = 'Previous guesses: ';
+  }
+  guesses.textContent += userGuess + ' ';
+
+  if (userGuess === randomNumber) {
+    lastResult.textContent = 'Congratulations! You got it right!';
+    lastResult.style.backgroundColor = 'green';
+    lowOrHi.textContent = '';
+    setGameOver();
+  } else if (guessCount === 10) {
+    lastResult.textContent = '!!!GAME OVER!!!';
+    setGameOver();
+  } else {
+    lastResult.textContent = 'Wrong!';
+    lastResult.style.backgroundColor = 'red';
+    if(userGuess < randomNumber) {
+      lowOrHi.textContent = 'Last guess was too low!';
+    } else if(userGuess > randomNumber) {
+      lowOrHi.textContent = 'Last guess was too high!';
+    }
+  }
+
+  guessCount++;
+  guessField.value = '';
+  guessField.focus();
+}
+ +

Sporo kodu, prawda? Przyjrzyjmy mu się bliżej:

+ + + +

Zdarzenia (events)

+ +

Udało nam się całkiem zgrabnie zaimplementować funkcję checkGuess(), jednak na razie nie wykona ona żadnej akcji z tej prostej przyczyny, że jeszcze jej nie wywołaliśmy. Funkcja ta ma zostać wywołana przy naciśnięciu przycisku "Submit guess". W tym celu użyjemy zdarzenia. Zdarzenie jest tym, co dzieje się w przeglądarce (np. kliknięcie przycisku, załadowanie strony, odtwarzanie filmu, itd.) i czego możemy użyć  w celu wywołania konkretnego bloku kodu. Konstrukty, które "nasłuchują", czy miało miejsce zdarzenie nazywane są detektorami zdarzeń (event listeners), a wywoływane w odpowiedzi na nie bloki kodu - modułami obsługi zdarzeń (event handlers).

+ +

Do swojej funkcji checkGuess() dodaj poniższą linię:

+ +
guessSubmit.addEventListener('click', checkGuess);
+ +

W ten sposób dodałeś detektor zdarzenia do przycisku guessSubmit. Jest to metoda, która ma dwie dane wejściowe (zwane argumentami) zapisane w formie  ciągu znaków: typ zdarzenia, które ma zajść (w tym przypadku click), oraz fragment kodu, który ma zostać uruchomiony poprzez to zdarzenie (funkcja checkGuess()). Nazwę funkcji piszemy bez cudzysłowia. {{domxref("EventTarget.addEventListener", "addEventListener()")}}.

+ +

Zapisz i odśwież swój kod. Powinien już prawie w pełni działać. Pozostała jeszcze jedna kwestia: gdy odgadniesz właściwą odpowiedź, lub wykorzystasz wszystkie próby odpowiedzi, gra zostanie przerwana, ponieważ jak dotąd nie zdefiniowaliśmy funkcji setGameOver(), która ma zostać wywołana w przypadku zakończenia gry. Dodajmy zatem brakującą część kodu, aby nasza gra zyskała wszystkie funkcjonalności.

+ +

Finishing the game functionality

+ +

Let's add that setGameOver() function to the bottom of our code and then walk through it. Add this now, below the rest of your JavaScript:

+ +
function setGameOver() {
+  guessField.disabled = true;
+  guessSubmit.disabled = true;
+  resetButton = document.createElement('button');
+  resetButton.textContent = 'Start new game';
+  document.body.appendChild(resetButton);
+  resetButton.addEventListener('click', resetGame);
+}
+ + + +

Now we need to define this function too! Add the following code, again to the bottom of your JavaScript:

+ +
function resetGame() {
+  guessCount = 1;
+
+  var resetParas = document.querySelectorAll('.resultParas p');
+  for (var i = 0 ; i < resetParas.length ; i++) {
+    resetParas[i].textContent = '';
+  }
+
+  resetButton.parentNode.removeChild(resetButton);
+
+  guessField.disabled = false;
+  guessSubmit.disabled = false;
+  guessField.value = '';
+  guessField.focus();
+
+  lastResult.style.backgroundColor = 'white';
+
+  randomNumber = Math.floor(Math.random() * 100) + 1;
+}
+ +

This rather long block of code completely resets everything to how it was at the start of the game, so the player can have another go. It:

+ + + +

At this point you should have a fully working (simple) game — congratulations!

+ +

All we have left to do now in this article is talk about a few other important code features that you've already seen, although you may have not realized it.

+ +

Loops

+ +

One part of the above code that we need to take a more detailed look at is the for loop. Loops are a very important concept in programming, which allow you to keep running a piece of code over and over again, until a certain condition is met.

+ +

To start with, go to your browser developer tools JavaScript console again, and enter the following:

+ +
for (var i = 1 ; i < 21 ; i++) { console.log(i) }
+ +

What happened? The numbers 1 to 20 were printed out in your console. This is because of the loop. A for loop takes three input values (arguments):

+ +
    +
  1. A starting value: In this case we are starting a count at 1, but this could be any number you like. You could replace the letter i with any name you like too, but i is used as a convention because it's short and easy to remember.
    2. +
  2. An exit condition: Here we have specified i < 21 — the loop will keep going until i is no longer less than 21. When i reaches 21, the loop will no longer run.
    3. +
  3. An incrementor: We have specified i++, which means "add 1 to i". The loop will run once for every value of i, until i reaches a value of 21 (as discussed above). In this case, we are simply printing the value of i out to the console on every iteration using {{domxref("Console.log", "console.log()")}}.
    4. +
+ +

Now let's look at the loop in our number guessing game — the following can be found inside the resetGame() function:

+ +
var resetParas = document.querySelectorAll('.resultParas p');
+for (var i = 0 ; i < resetParas.length ; i++) {
+  resetParas[i].textContent = '';
+}
+ +

This code creates a variable containing a list of all the paragraphs inside <div class="resultParas"> using the {{domxref("Document.querySelectorAll", "querySelectorAll()")}} method, then it loops through each one, removing the text content of each.

+ +

A small discussion on objects

+ +

Let's add one more final improvement before we get to this discussion. Add the following line just below the var resetButton; line near the top of your JavaScript, then save your file:

+ +
guessField.focus();
+ +

This line uses the {{domxref("HTMLElement.focus", "focus()")}} method to automatically put the text cursor into the {{htmlelement("input")}} text field as soon as the page loads, meaning that the user can start typing their first guess right away, without having to click the form field first. It's only a small addition, but it improves usability — giving the user a good visual clue as to what they've got to do to play the game.

+ +

Let's analyze what's going on here in a bit more detail. In JavaScript, everything is an object. An object is a collection of related functionality stored in a single grouping. You can create your own objects, but that is quite advanced and we won't be covering it until much later in the course. For now, we'll just briefly discuss the built-in objects that your browser contains, which allow you to do lots of useful things.

+ +

In this particular case, we first created a guessField variable that stores a reference to the text input form field in our HTML — the following line can be found amongst our variable declarations near the top:

+ +
var guessField = document.querySelector('.guessField');
+ +

To get this reference, we used the {{domxref("document.querySelector", "querySelector()")}} method of the {{domxref("document")}} object. querySelector() takes one piece of information — a CSS selector that selects the element you want a reference to.

+ +

Because guessField now contains a reference to an {{htmlelement("input")}} element, it will now have access to a number of properties (basically variables stored inside objects, some of which can't have their values changed) and methods (basically functions stored inside objects). One method available to input elements is focus(), so we can now use this line to focus the text input:

+ +
guessField.focus();
+ +

Variables that don't contain references to form elements won't have focus() available to them. For example, the guesses variable contains a reference to a {{htmlelement("p")}} element, and guessCount contains a number.

+ +

Playing with browser objects

+ +

Let's play with some browser objects a bit.

+ +
    +
  1. First of all, open up your program in a browser.
    2. +
  2. Next, open your browser developer tools, and make sure the JavaScript console tab is open.
    3. +
  3. Type in guessField and the console will show you that the variable contains an {{htmlelement("input")}} element. You'll also notice that the console autocompletes the names of objects that exist inside the execution environment, including your variables!
    4. +
  4. Now type in the following: + 
    guessField.value = 'Hello';
    + The value property represents the current value entered into the text field. You'll see that by entering this command, we've changed the text in the text field!
    5. +
  5. Now try typing in guesses and pressing return. The console will show you that the variable contains a {{htmlelement("p")}} element.
    6. +
  6. Now try entering the following line: + 
    guesses.value
    + The browser will return undefined, because paragraphs don't have the value property.
    7. +
  7. To change the text inside a paragraph, you need the {{domxref("Node.textContent", "textContent")}} property instead. Try this: + 
    guesses.textContent = 'Where is my paragraph?';
    +
    8. +
  8. Now for some fun stuff. Try entering the below lines, one by one: + 
    guesses.style.backgroundColor = 'yellow';
+guesses.style.fontSize = '200%';
+guesses.style.padding = '10px';
+guesses.style.boxShadow = '3px 3px 6px black';
    + Every element on a page has a style property, which itself contains an object whose properties contain all the inline CSS styles applied to that element. This allows us to dynamically set new CSS styles on elements using JavaScript.
    9. +
+ +

Finished for now...

+ +

So that's it for building the example. You got to the end — well done! Try your final code out, or play with our finished version here. If you can't get the example to work, check it against the source code.

+ +

{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/What_is_JavaScript", "Learn/JavaScript/First_steps/What_went_wrong", "Learn/JavaScript/First_steps")}}

+ +

In this module

+ + diff --git a/files/pl/learn/javascript/first_steps/index.html b/files/pl/learn/javascript/first_steps/index.html new file mode 100644 index 0000000000..ab90523dce --- /dev/null +++ b/files/pl/learn/javascript/first_steps/index.html @@ -0,0 +1,61 @@ +--- +title: Pierwsze kroki w Javascript +slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki +tags: + - Artykuły + - Liczby + - Moduły + - Operatory + - Początkujący + - Przewodnik + - Pętle + - Zmienne +translation_of: Learn/JavaScript/First_steps +--- +
{{LearnSidebar}}
+ +

W pierwszym module, przed rozpoczęciem praktycznego pisania kodu w JavaScript, odpowiemy sobie na kilka fundamentalnych pytań takich jak: "czym jest JavaScript?", "czym się charakteryzuje?" oraz "co potrafi?". Następnie omówimy kilka kluczowych kwestii - zmienne, ciągi znaków, liczby oraz pętle w JavaScript.

+ +

Wymagania

+ +

Przed rozpoczęciem nauki tego modułu nie musisz posiadać żadnej wiedzy o JavaScript, ale powinieneś już znać podstawowe zagadnienia związane z HTML-em oraz CSS-em. Doradzamy Ci, abyś ukończył moduły przedstawione poniżej:

+ + + +
+

Informacja: Jeżeli pracujesz na komputerze/tablecie/innym urządzeniu na którym nie masz możliwości tworzenia własnych plików, możesz wypróbować przedstawione przykłady w programach online, takich jak:  JSBin lub Thimble.

+
+ +

Przewodnik

+ +
+
Czym jest JavaScript?
+
Witamy w MDN-owym kursie JavaScript dla początkujących! W tym artykule spojrzymy na JavaScript jeszcze nieco ogólne i odpowiemy sobie na podstawowe pytania:  "co to jest?" oraz "co robi?". To ważne, by znać cele stosowania tego języka.
+
Pierwsze spojrzenie na JavaScript
+
Najpierw nauczysz się teorii JavaScript, oraz tego, co możesz zrobić za jego pomocą. Następnie przejdziesz przez instruktarz oparty o podstawowe cechy JavaScript, który będzie miał formę praktyczną - napiszesz prostą grę - "Zgadnij liczbę". Proces pisania pokażemy Ci krok po kroku.
+
Coś poszło nie tak? Rozwiązywanie problemów w JavaScript
+
Podczas pisania gry "zgadnij liczbę" z poprzedniego artykułu możesz natrafić na trudności, które spowodują problemy z jej poprawnym działaniem. Spokojnie - ten artykuł uchroni Cię przed wyrywaniem sobie włosów podczas sprawdzania swojego kodu. Pokażemy Ci kilka prostych sposóbów wykrywania i eliminowania błędów w programie napisanym w Javascript.
+
Przechowywanie informacji, których potrzebujesz — Zmienne
+
Po przeczytaniu poprzednich artykułów powinieneś wiedzieć czym jest JavaScript, co może dla Ciebie zrobić, oraz jak możesz używać go wraz z innymi internetowymi technologiami. Ten artykuł poprowadzi Cię przez podstawowe "bloki", którymi będziesz posługiwać się podczas pisania programu w Javascript - zmienne.
+
Podstawy działań w JavaScript — liczby i operatory
+
W tym miesjcu kursu porozmawiamy o działaniach w JavaScript - dowiesz się jak możesz łączyć operatory oraz przeczytasz o innych cechach języka, aby poprawnie korzystać z liczb.
+
Przechowywanie tekstu — ciągi znaków w JavaScript
+
Następnie skupimy swoją uwagę na string-ach - tak nazywają się ciągi tekstu w programowaniu. W tym artykule spojrzymy na najważniejsze rzeczy, które potrzebujesz wiedzieć o ciągach znaków w JavaScript. Są nimi: tworzenie "string-ów", używanie cudzysłowia, oraz łączenie ze sobą ciągów znaków.
+
Użyteczne metody w string-ach
+
Po zaznajomieniu się z podstawami string-ów czas podnieść poprzeczkę. Zaczniemy mysleć o pomocnych operacjach, które możemy wykonać na ciągach znaków poprzez wbudowane funkcje, takie jak: obliczanie długości ciągu znaków, łączenie i rozdzielanie, zastępowanie jednego znaku innym i wiele więcej.
+
Pętle
+
W ostatnim artykule tego modułu przyjrzymy się pętlom - następnym sposobie przechowywania informacji w pojedynczej zmiennej. Dowiesz się tutaj dlaczego są one ważne, odkryjesz jak je stworzyć, dodać i usunąć z nich dane. 
+
+ +

Podsumowanie

+ +

Poniższe podsumowanie sprawdzi Twoje rozumienie podstaw języka Javascript z powyższego przewodnika.

+ +
+
Generator niemądrych opowieści
+
W tej części zastosujesz zdobytą wiedzę, zebraną w powyższych artykułach, do stworzenia aplikacji - "Generatora niemądrych opowieści". Baw się dobrze!
+
diff --git a/files/pl/learn/javascript/first_steps/math/index.html b/files/pl/learn/javascript/first_steps/math/index.html new file mode 100644 index 0000000000..3e5563d0da --- /dev/null +++ b/files/pl/learn/javascript/first_steps/math/index.html @@ -0,0 +1,455 @@ +--- +title: Basic math in JavaScript — numbers and operators +slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki/Math +translation_of: Learn/JavaScript/First_steps/Math +--- +
{{LearnSidebar}}
+ +
{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/Variables", "Learn/JavaScript/First_steps/Strings", "Learn/JavaScript/First_steps")}}
+ +

At this point in the course we discuss math in JavaScript — how we can use {{Glossary("Operator","operators")}} and other features to successfully manipulate numbers to do our bidding.

+ + + + + + + + + + + + +
Prerequisites:Basic computer literacy, a basic understanding of HTML and CSS, an understanding of what JavaScript is.
Objective:To gain familiarity with the basics of math in JavaScript.
+ +

Wszyscy kochają matematykę

+ +

Ok, może nie. Niektórzy  kochają matematykę, inni nienawidzą  od kiedy musieli nauczyć się tabliczki mnożenia i dzielenia przez liczby wielocyfrowe w szkole podstawowej, a częśc jest gdzieś pośrodku. Ale nikt z nas nie może zaprzeczyć, temu że matematyka jest fundamentalną częścią życia, bez której nie zajdzie się daleko. Jest to szczególnie prawdziwe kiedy uczymy się programowania w JavaScript (lub jakimkolwiek innym języku) -   tak wiele z tego co robimy polega na przetwarzaniu danych liczbowych, obliczaniu nowych wartości i tak dalej, że nie będziesz zaskoczony, że JavaScript posiada w pełni funkcjonalny zestaw funkcji matematycznych.

+ +

Artykuł omawia podstawy, które musisz znać na ten moment.

+ +

Typy liczb

+ +

W programowaniu, nawet na pozór łatwy system dziesiętny, który tak dobrze znamy jest bardziej skąplikowany niż mógłbyś sądzić. Używamy różnych terminów do opisania różnych typów liczb dziesiętnych, dla przykładu: 

+ + + +

We even have different types of number systems! Decimal is base 10 (meaning it uses 0–9 in each column), but we also have things like:

+ + + +

Before you start to get worried about your brain melting, stop right there! For a start, we are just going to stick to decimal numbers throughout this course; you'll rarely come across a need to start thinking about other types, if ever.

+ +

The second bit of good news is that unlike some other programming languages, JavaScript only has one data type for numbers, both integers and decimals — you guessed it, {{jsxref("Number")}}. This means that whatever type of numbers you are dealing with in JavaScript, you handle them in exactly the same way.

+ +
+

Note: Actually, JavaScript has a second number type, {{Glossary("BigInt")}}, used for very, very large integers. But for the purposes of this course, we'll just worry about Number values.

+
+ +

It's all numbers to me

+ +

Let's quickly play with some numbers to reacquaint ourselves with the basic syntax we need. Enter the commands listed below into your developer tools JavaScript console.

+ +
    +
  1. First of all, let's declare a couple of variables and initialize them with an integer and a float, respectively, then type the variable names back in to check that everything is in order: + 
    let myInt = 5;
+let myFloat = 6.667;
+myInt;
+myFloat;
    +
    2. +
  2. Number values are typed in without quote marks — try declaring and initializing a couple more variables containing numbers before you move on.
    3. +
  3. Now let's check that both our original variables are of the same datatype. There is an operator called {{jsxref("Operators/typeof", "typeof")}} in JavaScript that does this. Enter the below two lines as shown: + 
    typeof myInt;
+typeof myFloat;
    + You should get "number" returned in both cases — this makes things a lot easier for us than if different numbers had different data types, and we had to deal with them in different ways. Phew!
    4. +
+ +

Useful Number methods

+ +

The Number object, an instance of which represents all standard numbers you'll use in your JavaScript, has a number of useful methods available on it for you to manipulate numbers. We don't cover these in detail in this article because we wanted to keep it as a simple introduction and only cover the real basic essentials for now; however, once you've read through this module a couple of times it is worth going to the object reference pages and learning more about what's available.

+ +

For example, to round your number to a fixed number of decimal places, use the toFixed() method. Type the following lines into your browser's console:

+ +
let lotsOfDecimal = 1.766584958675746364;
+lotsOfDecimal;
+let twoDecimalPlaces = lotsOfDecimal.toFixed(2);
+twoDecimalPlaces;
+ +

Converting to number data types

+ +

Sometimes you might end up with a number that is stored as a string type, which makes it difficult to perform calculations with it. This most commonly happens when data is entered into a form input, and the input type is text. There is a way to solve this problem — passing the string value into the Number() constructor to return a number version of the same value.

+ +

For example, try typing these lines into your console:

+ +
let myNumber = '74';
+myNumber + 3;
+ +

You end up with the result 743, not 77, because myNumber is actually defined as a string. You can test this by typing in the following:

+ +
typeof myNumber;
+ +

To fix the calculation, you can do this:

+ +
Number(myNumber) + 3;
+ +

Arithmetic operators

+ +

Arithmetic operators are the basic operators that we use to do sums in JavaScript:

+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
OperatorNamePurposeExample
+AdditionAdds two numbers together.6 + 9
-SubtractionSubtracts the right number from the left.20 - 15
*MultiplicationMultiplies two numbers together.3 * 7
/DivisionDivides the left number by the right.10 / 5
%Remainder (sometimes called modulo) +

Returns the remainder left over after you've divided the left number into a number of integer portions equal to the right number.

+ 		+

8 % 3 (returns 2, as three goes into 8 twice, leaving 2 left over).

+
**ExponentRaises a base number to the exponent power, that is, the base number multiplied by itself, exponent times. It was first Introduced in EcmaScript 2016.5 ** 2 (returns 25, which is the same as 5 * 5).
+ +
+

Note: You'll sometimes see numbers involved in arithmetic referred to as {{Glossary("Operand", "operands")}}.

+
+ +
+

Note: You may sometimes see exponents expressed using the older {{jsxref("Math.pow()")}} method, which works in a very similar way. For example, in Math.pow(7, 3), 7 is the base and 3 is the exponent, so the result of the expression is 343. Math.pow(7, 3) is equivalent to 7**3.

+
+ +

We probably don't need to teach you how to do basic math, but we would like to test your understanding of the syntax involved. Try entering the examples below into your developer tools JavaScript console to familiarize yourself with the syntax.

+ +
    +
  1. First try entering some simple examples of your own, such as + 
    10 + 7
+9 * 8
+60 % 3
    +
    2. +
  2. You can also try declaring and initializing some numbers inside variables, and try using those in the sums — the variables will behave exactly like the values they hold for the purposes of the sum. For example: + 
    let num1 = 10;
+let num2 = 50;
+9 * num1;
+num1 ** 3;
+num2 / num1;
    +
    3. +
  3. Last for this section, try entering some more complex expressions, such as: + 
    5 + 10 * 3;
+num2 % 9 * num1;
+num2 + num1 / 8 + 2;
    +
    4. +
+ +

Some of this last set of calculations might not give you quite the result you were expecting; the  section below might well give the answer as to why.

+ +

Operator precedence

+ +

Let's look at the last example from above, assuming that num2 holds the value 50 and num1 holds the value 10 (as originally stated above):

+ +
num2 + num1 / 8 + 2;
+ +

As a human being, you may read this as "50 plus 10 equals 60", then "8 plus 2 equals 10", and finally "60 divided by 10 equals 6".

+ +

But the browser does "10 divided by 8 equals 1.25", then "50 plus 1.25 plus 2 equals 53.25".

+ +

This is because of operator precedence — some operators are applied before others when calculating the result of a calculation (referred to as an expression, in programming).  Operator precedence in JavaScript is the same as is taught in math classes in school — Multiply and divide are always done first, then add and subtract (the calculation is always evaluated from left to right).

+ +

If you want to override operator precedence, you can put parentheses round the parts that you want to be explicitly dealt with first. So to get a result of 6, we could do this:

+ +
(num2 + num1) / (8 + 2);
+ +

Try it and see.

+ +
+

Note: A full list of all JavaScript operators and their precedence can be found in Expressions and operators.

+
+ +

Increment and decrement operators

+ +

Sometimes you'll want to repeatedly add or subtract one to or from a numeric variable value. This can be conveniently done using the increment (++) and decrement (--) operators. We used ++ in our "Guess the number" game back in our first splash into JavaScript article, when we added 1 to our guessCount variable to keep track of how many guesses the user has left after each turn.

+ +
guessCount++;
+ +
+

Note: These operators are most commonly used in loops, which you'll learn about later on in the course. For example, say you wanted to loop through a list of prices, and add sales tax to each one. You'd use a loop to go through each value in turn and do the necessary calculation for adding the sales tax in each case. The incrementor is used to move to the next value when needed. We've actually provided a simple example showing how this is done — check it out live, and look at the source code to see if you can spot the incrementors! We'll look at loops in detail later on in the course.

+
+ +

Let's try playing with these in your console. For a start, note that you can't apply these directly to a number, which might seem strange, but we are assigning a variable a new updated value, not operating on the value itself. The following will return an error:

+ +
3++;
+ +

So, you can only increment an existing variable. Try this:

+ +
let num1 = 4;
+num1++;
+ +

Okay, strangeness number 2! When you do this, you'll see a value of 4 returned — this is because the browser returns the current value, then increments the variable. You can see that it's been incremented if you return the variable value again:

+ +
num1;
+ +

The same is true of -- : try the following

+ +
let num2 = 6;
+num2--;
+num2;
+ +
+

Note: You can make the browser do it the other way round — increment/decrement the variable then return the value — by putting the operator at the start of the variable instead of the end. Try the above examples again, but this time use ++num1 and --num2.

+
+ +

Assignment operators

+ +

Assignment operators are operators that assign a value to a variable. We have already used the most basic one, =, loads of times — it simply assigns the variable on the left the value stated on the right:

+ +
let x = 3; // x contains the value 3
+let y = 4; // y contains the value 4
+x = y; // x now contains the same value y contains, 4
+ +

But there are some more complex types, which provide useful shortcuts to keep your code neater and more efficient. The most common are listed below:

+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
OperatorNamePurposeExampleShortcut for
+=Addition assignmentAdds the value on the right to the variable value on the left, then returns the new variable valuex += 4;x = x + 4;
-=Subtraction assignmentSubtracts the value on the right from the variable value on the left, and returns the new variable valuex -= 3;x = x - 3;
*=Multiplication assignmentMultiplies the variable value on the left by the value on the right, and returns the new variable valuex *= 3;x = x * 3;
/=Division assignmentDivides the variable value on the left by the value on the right, and returns the new variable valuex /= 5;x = x / 5;
+ +

Try typing some of the above examples into your console, to get an idea of how they work. In each case, see if you can guess what the value is before you type in the second line.

+ +

Note that you can quite happily use other variables on the right hand side of each expression, for example:

+ +
let x = 3; // x contains the value 3
+let y = 4; // y contains the value 4
+x *= y; // x now contains the value 12
+ +
+

Note: There are lots of other assignment operators available, but these are the basic ones you should learn now.

+
+ +

Active learning: sizing a canvas box

+ +

In this exercise, you will manipulate some numbers and operators to change the size of a box. The box is drawn using a browser API called the {{domxref("Canvas API", "", "", "true")}}. There is no need to worry about how this works — just concentrate on the math for now. The width and height of the box (in pixels) are defined by the variables x and y, which are initially both given a value of 50.

+ +

{{EmbedGHLiveSample("learning-area/javascript/introduction-to-js-1/maths/editable_canvas.html", '100%', 620)}}

+ +

Open in new window

+ +

In the editable code box above, there are two lines marked with a comment that we'd like you to update to make the box grow/shrink to certain sizes, using certain operators and/or values in each case. Let's try the following:

+ + + +

Don't worry if you totally mess the code up. You can always press the Reset button to get things working again. After you've answered all the above questions correctly, feel free to play with the code some more or create your own challenges.

+ +

Comparison operators

+ +

Sometimes we will want to run true/false tests, then act accordingly depending on the result of that test — to do this we use comparison operators.

+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
OperatorNamePurposeExample
===Strict equalityTests whether the left and right values are identical to one another5 === 2 + 4
!==Strict-non-equalityTests whether the left and right values are not identical to one another5 !== 2 + 3
<Less thanTests whether the left value is smaller than the right one.10 < 6
>Greater thanTests whether the left value is greater than the right one.10 > 20
<=Less than or equal toTests whether the left value is smaller than or equal to the right one.3 <= 2
>=Greater than or equal toTests whether the left value is greater than or equal to the right one.5 >= 4
+ +
+

Note: You may see some people using == and != in their tests for equality and non-equality. These are valid operators in JavaScript, but they differ from ===/!==. The former versions test whether the values are the same but not whether the values' datatypes are the same. The latter, strict versions test the equality of both the values and their datatypes. The strict versions tend to result in fewer errors, so we recommend you use them.

+
+ +

If you try entering some of these values in a console, you'll see that they all return true/false values — those booleans we mentioned in the last article. These are very useful, as they allow us to make decisions in our code, and they are used every time we want to make a choice of some kind. For example, booleans can be used to:

+ + + +

We'll look at how to code such logic when we look at conditional statements in a future article. For now, let's look at a quick example:

+ +
<button>Start machine</button>
+<p>The machine is stopped.</p>
+
+ +
const btn = document.querySelector('button');
+const txt = document.querySelector('p');
+
+btn.addEventListener('click', updateBtn);
+
+function updateBtn() {
+  if (btn.textContent === 'Start machine') {
+    btn.textContent = 'Stop machine';
+    txt.textContent = 'The machine has started!';
+  } else {
+    btn.textContent = 'Start machine';
+    txt.textContent = 'The machine is stopped.';
+  }
+}
+ +

{{EmbedGHLiveSample("learning-area/javascript/introduction-to-js-1/maths/conditional.html", '100%', 100)}}

+ +

Open in new window

+ +

You can see the equality operator being used just inside the updateBtn() function. In this case, we are not testing if two mathematical expressions have the same value — we are testing whether the text content of a button contains a certain string — but it is still the same principle at work. If the button is currently saying "Start machine" when it is pressed, we change its label to  "Stop machine", and update the label as appropriate. If the button is currently saying "Stop machine" when it is pressed, we swap the display back again.

+ +
+

Note: Such a control that swaps between two states is generally referred to as a toggle. It toggles between one state and another — light on, light off, etc.

+
+ +

Test your skills!

+ +

You've reached the end of this article, but can you remember the most important information? You can find some further tests to verify that you've retained this information before you move on — see Test your skills: Math.

+ +

Summary

+ +

In this article we have covered the fundamental information you need to know about numbers in JavaScript, for now. You'll see numbers used again and again, all the way through your JavaScript learning, so it's a good idea to get this out of the way now. If you are one of those people that doesn't enjoy math, you can take comfort in the fact that this chapter was pretty short.

+ +

In the next article, we'll explore text and how JavaScript allows us to manipulate it.

+ +
+

Note: If you do enjoy math and want to read more about how it is implemented in JavaScript, you can find a lot more detail in MDN's main JavaScript section. Great places to start are our Numbers and dates and Expressions and operators articles.

+
+ +

{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/Variables", "Learn/JavaScript/First_steps/Strings", "Learn/JavaScript/First_steps")}}

+ +

In this module

+ + diff --git a/files/pl/learn/javascript/first_steps/variables/index.html b/files/pl/learn/javascript/first_steps/variables/index.html new file mode 100644 index 0000000000..d1b55aea20 --- /dev/null +++ b/files/pl/learn/javascript/first_steps/variables/index.html @@ -0,0 +1,453 @@ +--- +title: Przechowywanie potrzebnych informacji — Zmienne +slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki/Zmienne +translation_of: Learn/JavaScript/First_steps/Variables +--- +
{{LearnSidebar}}
+ +
{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/What_went_wrong", "Learn/JavaScript/First_steps/Math", "Learn/JavaScript/First_steps")}}
+ +

Po przeczytaniu kilku ostatnich artykułów, powinieneś juz wiedzieć czym jest JavaScript, co może dla Ciebie zrobić, jak używać go razem z innymi technologiami webowymi, oraz jak jego główne cechy wyglądają z wysokiego poziomu. W tym artykule, przejdziemy do fundamentów, poznamy jak wygląda pracowa z najbardziej podstawowym konceptem JavaScript - Zmiennymi. 

+ +
+ + + + + + + + + + + + +
Wymagania:Podstawowa znajomość komputera, podstawowe rozumienie HTML i CSS, oraz rozumienie czym jest JavaScript.
Cel:Zapoznać się z podstawami dotyczącymi zmiennych w JavaScript.
+ +

Potrzebne Narzędzia

+ +

Podczas tego artykułu, będziesz wpisywać linie kodu aby sprawdzić swoje rozumienie zawartości. Jeśli używasz przeglądarki desktopowej, najlepszym miejscem na wpisanie próbnego kodu jest konsola JavaScript Twojej przeglądarki (zobacz: What are browser developer tools aby zasięgnąć szczegółowych informacji, jak otworzyć to narzędzie).

+ +

Niemniej jednak, zapewniliśmy również prostą konsolę JavaScript wbudowaną w poniższą stronę, abyś mógł wpisywać kod w przypadku gdy nie używasz przeglądarki z łatwym dostępem do konsoli JavaScript lub konsola wewnątrz strony jest dla Ciebie wygodniejsza.

+ +

Czym jest zmienna?

+ +

Zmienna jest to kontener na wartość, jak liczba, którą możemy użyć w sumowaniu lub łańcuch znaków, który możemy wykorzystać jako część zdania. Ale jedną rzeczą, która wyróżnia zmienne jest to, że ich wartość może ulec zmianie. Popatrzmy na prosty przykład:

+ +
<button>Press me</button>
+ +
const button = document.querySelector('button');
+
+button.onclick = function() {
+  let name = prompt('What is your name?');
+  alert('Hello ' + name + ', nice to see you!');
+}
+ +

{{ EmbedLiveSample('What_is_a_variable', '100%', 50, "", "", "hide-codepen-jsfiddle") }}

+ +

W tym przykładzie, naciśnięcie przycisku uruchamia kilka linijek kodu. Pierwsza linia powoduje pojawienie się okna na ekranie, które pyta o imię, a następnie przechowuje wartość w zmiennej. Druga linia wyświetla wiadomość powitalną zawierajaca imię pobrane ze zmiennej.

+ +

Aby zrozumieć dlaczego jest to tak przydatne, pomyślmy o tym jak stworzylibyśmy ten przykład, nie używając zmiennej. W efekcie wygladałoby to mniej więcej tak:

+ +
var name = prompt('What is your name?');
+
+if (name === 'Adam') {
+  alert('Hello Adam, nice to see you!');
+} else if (name === 'Alan') {
+  alert('Hello Alan, nice to see you!');
+} else if (name === 'Bella') {
+  alert('Hello Bella, nice to see you!');
+} else if (name === 'Bianca') {
+  alert('Hello Bianca, nice to see you!');
+} else if (name === 'Chris') {
+  alert('Hello Chris, nice to see you!');
+}
+
+// ... i tak dalej ...
+ +

Możesz nie rozumieć w pełni składni której tu używamy (jeszcze!), ale powinieneś być w stanie zrozumieć o co chodzi - jeśli nie moglibyśmy używać zmiennych, musielibyśmy implementować gigantyczny blok kodu, który sprawdzałby jakie było wpisane imię, a następnie wyświetlał odpowiednią wiadomość dla tego imienia. Oczywiście jest to całkowicie nieefektywne (kod jest znacznie większy, nawet dla tylko pięciu możliwych wyborów) i po prostu nie działałoby - nie mógłbyś przecież przechowywać wszystkich możliwych wyborów.

+ +

Zmienne po prostu mają sens i jak tylko nauczysz się więcej o JavaScript, używanie ich stanie się dla Ciebie czyms naturalnym.

+ +

Kolejna rzecz, która wyróżnia zmienne jest to, że mogą one zawierać prawie wszystko - nie tylko łańcuchy znaków i liczby. Zmienne moga również zawierać skomplikowane dane, a nawet całe funkcje do robienia niesamowitych rzeczy. Nauczysz sie o tym więcej, w ciągu kursu.  

+ +
+

Uwaga: Mówimy że zmienne zawieraja wartości. Jest to ważne rozróżnienie. Zmienne nie są wartościami same w sobie; są kontenerami na wartości. Możesz je sobie wyobrazić jako kartonowe pudełka, w których możesz przechowywać rzeczy.

+
+ +

+ +

Deklarowanie zmiennej

+ +

W celu użycia zmiennej, na początku musisz ją stworzyć - a dokładniej nazywa się to deklarowaniem zmiennej. Aby to zrobić, wpisujemy słowo kluczowe  var albo let a następnie nazwę, którą chcesz żeby miała Twoja zmienna:

+ +
let myName;
+let myAge;
+ +

Tutaj tworzymy dwie zmienne, które nazywają się myName i myAge. Spróbuj wpisać teraz te linie w konsoli Twojej przeglądarki lub w poniższej konsoli (możesz otworzyć otworzyć tą konsolę w oddzielnej karcie lub oknie jeśli wolisz). Nastepnie spróbuj stworzyć zmienną (lub dwie) z wybranymi przez Ciebie nazwami.

+ + + +

{{ EmbedLiveSample('Hidden_code', '100%', 300, "", "", "hide-codepen-jsfiddle") }}

+ +
+

Uwaga: W JavaScript, wszystkie instrukcje kodu powinny być zakończone średnikiem (;) — Twój kod może działać poprawnie dla pojedynczych linii, ale prawdopodobnie nie będzie, jeśli napiszesz wiele linii kodu razem. Spróbuj wejść w nawyk wpisywania go.

+
+ +

Możesz przetestować czy te wartości istnieją teraz w środowisku wykonawczym wpisując po prostu nazwę zmiennej, np.

+ +
myName;
+myAge;
+ +

Obecnie nie mają one wartości; są pustymi kontenerami. Kiedy wpisujesz nazwy zmiennych, powinieneś otrzymać zwróconą wartość undefined. Natomiast jesli one nie istnieją, dostaniesz informację o błedzie — spróbuj wpisać:

+ +
scoobyDoo;
+ +
+

Uwaga: Nie pomyl zmiennej, która istnieje, ale nie ma zdefiniowanej wartości, ze zmienną, która wcale nie istnieje — to dwie zupełnie inne rzeczy. Wracając do porównania z pudełkami, które widziałeś wyżej — jeśli zmienna nie istnieje, to znaczy, że nie mamy żadnego kartonowego pudełka, do którego moglibyśmy wrzucić zawartość.
+ Natomiast zmienna bez zdefiniowanej zawartości to po prostu puste pudełko. 

+
+ +

Inicjalizacja zmiennej

+ +

Kiedy już zadeklarujesz zmienną, możesz ją zainicjować nadając wartość. Robi się to, wpisując nazwę zmiennej, a następnie znak równości (=), poprzedzajacy wartość, którą chcesz jej nadać. Na przykład:

+ +
myName = 'Chris';
+myAge = 37;
+ +

Spróbuj teraz wrócić do konsoli i wpisać te linie. Powinieneś zobaczyć wartość, którą przypisałeś do zmiennej zwróconą w konsoli aby potwierdzić to w obu przypadkach. Znowu, możesz zwrócić wartości zmiennych po prostu wpisujac ich nazwy w konsoli — spróbuj ponownie:

+ +
myName;
+myAge;
+ +

Możesz zadeklarować i zainicjować zmienną w tym samym czasie, tak jak tu:

+ +
let myDog = 'Rover';
+ +

Tak prawdopodobnie będziesz robił najcześciej, jako że jest to szybsze niż wykonywanie dwóch czynności w dwóch oddzielnych linijkach.

+ +

Róznice między var i let

+ +

Możesz się teraz zastanawiać "Po co nam dwa słowa kluczowe do deklarowania zmiennych? Po co nam var i let?".

+ +

Powód jest historyczny. Kiedy JavaScript został stworzony, mogliśmy korzystać tylko z var. Takie deklarowanie zmiennych działa, ale niesie ze sobą kilka niechcianych błędów.  Stworzono więc let, który jest obecnym standardem w języku JavaScript (to właśnie z niego powinniśmy korzystać). Główna róznica polega na tym, że let naprawia błędy, które mogliśmy napotkać podczas korzystania z var.

+ +

A couple of simple differences are explained below. We won't go into all the differences now, but you'll start to discover them as you learn more about JavaScript (if you really want to read about them now, feel free to check out our let reference page).

+ +

For a start, if you write a multiline JavaScript program that declares and initializes a variable, you can actually declare a variable with var after you initialize it and it will still work. For example:

+ +
myName = 'Chris';
+
+function logName() {
+  console.log(myName);
+}
+
+logName();
+
+var myName;
+ +
+

Note: This won't work when typing individual lines into a JavaScript console, just when running multiple lines of JavaScript in a web document.

+
+ +

This works because of hoisting — read var hoisting for more detail on the subject.

+ +

Hoisting no longer works with let. If we changed var to let in the above example, it would fail with an error. This is a good thing — declaring a variable after you initialize it makes for confusing, harder to understand code.

+ +

Secondly, when you use var, you can declare the same variable as many times as you like, but with let you can't. The following would work:

+ +
var myName = 'Chris';
+var myName = 'Bob';
+ +

But the following would throw an error on the second line:

+ +
let myName = 'Chris';
+let myName = 'Bob';
+ +

You'd have to do this instead:

+ +
let myName = 'Chris';
+myName = 'Bob';
+ +

Again, this is a sensible language decision. There is no reason to redeclare variables — it just makes things more confusing.

+ +

For these reasons and more, we recommend that you use let as much as possible in your code, rather than var. There is no reason to use var, unless you need to support old versions of Internet Explorer with your code (it doesn't support let until version 11; the modern Windows Edge browser supports let just fine).

+ +
+

Note: We are currently in the process of updating the course to use let rather than var. Bear with us!

+
+ +

Updating a variable

+ +

Once a variable has been initialized with a value, you can change (or update) that value by simply giving it a different value. Try entering the following lines into your console:

+ +
myName = 'Bob';
+myAge = 40;
+ +

An aside on variable naming rules

+ +

You can call a variable pretty much anything you like, but there are limitations. Generally, you should stick to just using Latin characters (0-9, a-z, A-Z) and the underscore character.

+ + + +
+

Note: You can find a fairly complete list of reserved keywords to avoid at Lexical grammar — keywords.

+
+ +

Good name examples:

+ +
age
+myAge
+init
+initialColor
+finalOutputValue
+audio1
+audio2
+ +

Bad name examples:

+ +
1
+a
+_12
+myage
+MYAGE
+var
+Document
+skjfndskjfnbdskjfb
+thisisareallylongstupidvariablenameman
+ +

Error-prone name examples:

+ +
var
+Document
+
+ +

Try creating a few more variables now, with the above guidance in mind.

+ +

Variable types

+ +

There are a few different types of data we can store in variables. In this section we'll describe these in brief, then in future articles, you'll learn about them in more detail.

+ +

So far we've looked at the first two, but there are others.

+ +

Numbers

+ +

You can store numbers in variables, either whole numbers like 30 (also called integers) or decimal numbers like 2.456 (also called floats or floating point numbers). You don't need to declare variable types in JavaScript, unlike some other programming languages. When you give a variable a number value, you don't include quotes:

+ +
let myAge = 17;
+ +

Strings

+ +

Strings are pieces of text. When you give a variable a string value, you need to wrap it in single or double quote marks, otherwise, JavaScript will try to interpret it as another variable name.

+ +
let dolphinGoodbye = 'So long and thanks for all the fish';
+ +

Booleans

+ +

Booleans are true/false values — they can have two values, true or false. These are generally used to test a condition, after which code is run as appropriate. So for example, a simple case would be:

+ +
let iAmAlive = true;
+ +

Whereas in reality it would be used more like this:

+ +
let test = 6 < 3;
+ +

This is using the "less than" operator (<) to test whether 6 is less than 3. As you might expect, it will return false, because 6 is not less than 3! You will learn a lot more about such operators later on in the course.

+ +

Arrays

+ +

An array is a single object that contains multiple values enclosed in square brackets and separated by commas. Try entering the following lines into your console:

+ +
let myNameArray = ['Chris', 'Bob', 'Jim'];
+let myNumberArray = [10, 15, 40];
+ +

Once these arrays are defined, you can access each value by their location within the array. Try these lines:

+ +
myNameArray[0]; // should return 'Chris'
+myNumberArray[2]; // should return 40
+ +

The square brackets specify an index value corresponding to the position of the value you want returned. You might have noticed that arrays in JavaScript are zero-indexed: the first element is at index 0.

+ +

You'll learn a lot more about arrays in a future article.

+ +

Objects

+ +

In programming, an object is a structure of code that models a real-life object. You can have a simple object that represents a box and contains information about its width, length, and height, or you could have an object that represents a person, and contains data about their name, height, weight, what language they speak, how to say hello to them, and more.

+ +

Try entering the following line into your console:

+ +
let dog = { name : 'Spot', breed : 'Dalmatian' };
+ +

To retrieve the information stored in the object, you can use the following syntax:

+ +
dog.name
+ +

We won't be looking at objects any more for now — you can learn more about those in a future module.

+ +

Dynamic typing

+ +

JavaScript is a "dynamically typed language", which means that, unlike some other languages, you don't need to specify what data type a variable will contain (numbers, strings, arrays, etc).

+ +

For example, if you declare a variable and give it a value enclosed in quotes, the browser will treat the variable as a string:

+ +
let myString = 'Hello';
+ +

It will still be a string, even if it contains numbers, so be careful:

+ +
let myNumber = '500'; // oops, this is still a string
+typeof myNumber;
+myNumber = 500; // much better — now this is a number
+typeof myNumber;
+ +

Try entering the four lines above into your console one by one, and see what the results are. You'll notice that we are using a special operator called typeof — this returns the data type of the variable you pass into it. The first time it is called, it should return string, as at that point the myNumber variable contains a string, '500'. Have a look and see what it returns the second time you call it.

+ +

Constants in JavaScript

+ +

Many programming languages have the concept of a constant — a value that once declared can never be changed. There are many reasons why you'd want to do this, from security (if a third party script changed such values it could cause problems) to debugging and code comprehension (it is harder to accidently change values that shouldn't be changed and mess things up).

+ +

In the early days of JavaScript, constants didn't exist. In modern JavaScript, we have the keyword const, which lets us store values that can never be changed:

+ +
const daysInWeek = 7;
+const hoursInDay = 24;
+ +

const works in exactly the same way as let, except that you can't give a const a new value. In the following example, the second line would throw an error:

+ +
const daysInWeek = 7;
+daysInWeek = 8;
+ +

Summary

+ +

By now you should know a reasonable amount about JavaScript variables and how to create them. In the next article, we'll focus on numbers in more detail, looking at how to do basic math in JavaScript.

+ +

{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/What_went_wrong", "Learn/JavaScript/First_steps/Maths", "Learn/JavaScript/First_steps")}}

+ +

In this module

+ + diff --git a/files/pl/learn/javascript/first_steps/what_is_javascript/index.html b/files/pl/learn/javascript/first_steps/what_is_javascript/index.html new file mode 100644 index 0000000000..3898eb049c --- /dev/null +++ b/files/pl/learn/javascript/first_steps/what_is_javascript/index.html @@ -0,0 +1,342 @@ +--- +title: Co to jest JavaScript? +slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki/What_is_JavaScript +translation_of: Learn/JavaScript/First_steps/What_is_JavaScript +--- +
{{LearnSidebar}}
+ +
{{NextMenu("Learn/JavaScript/First_steps/A_first_splash", "Learn/JavaScript/First_steps")}}
+ +

Witamy w MDN na kursie JavaScript dla początkujących! W tym pierwszym artykule przyjrzymy się JavaScript z pewnej odległości, odpowiadając na pytania w stylu "co to jest?" i "co on robi?" oraz upewnimy się, że rozumiesz cel, któremu służy JavaScript.

+ + + + + + + + + + + + +
Wymagania wstępne:Podstawowa znajomość komputera, podstawowa znajomość HTML i CSS.
Cel:Zapoznanie z istotą JavaScript, co on robi i jak jest dopasowywany do strony internetowej.
+ +

Definicja ogólna

+ +

JavaScript to język programowania, który umożliwia wdrożenie na stronie internetowej skomplikowanych elementów, dzięki którym strona ta może nie tylko wyświetlać statyczne informacje, ale również obsługiwać zmianę treść odpowiednio do sytuacji, wyświetlać interaktywne mapy i animacje grafiki 2D/3D , wyświetlać video itd. Jest to trzecia warstwa standardowych technologii internetowych, z których dwie (HTML i CSS) omówiliśmy w innych częściach "Strefy nauki".

+ +

+ + + +

Te trzy warstwy układają się jedna na drugiej. Jako przykład weźmy prostą etykietę tekstową. Możemy ją oznaczyć używajac kodu HTML, aby nadać jej strukturę:

+ +
<p>Player 1: Chris</p>
+ +

+ +

Następnie możemy dodać kod CSS, aby nadać ładny wygląd:

+ +
p {
+  font-family: 'helvetica neue', helvetica, sans-serif;
+  letter-spacing: 1px;
+  text-transform: uppercase;
+  text-align: center;
+  border: 2px solid rgba(0,0,200,0.6);
+  background: rgba(0,0,200,0.3);
+  color: rgba(0,0,200,0.6);
+  box-shadow: 1px 1px 2px rgba(0,0,200,0.4);
+  border-radius: 10px;
+  padding: 3px 10px;
+  display: inline-block;
+  cursor:pointer;
+}
+ +

+ +

Na końcu możemy dodać kod Javascript, aby zaimplementować dynamiczne zachowanie:

+ +
var para = document.querySelector('p');
+
+para.addEventListener('click', updateName);
+
+function updateName() {
+  var name = prompt('Enter a new name');
+  para.textContent = 'Player 1: ' + name;
+}
+
+ +

{{ EmbedLiveSample('A_high-level_definition', '100%', 80) }}

+ +

Kliknij na przycisk (etykietę tekstową), aby zobaczyć co się dzieje (na GitHub mozesz znależć kod źróðłowy i wersję demo — zobacz kod źródłowy lub przykład na żywo)!

+ +

JavaScript pozwala osiągać o wiele bardziej zaawansowane efekty - sprawdź poniżej jego możliwości.

+ +

Co można zrobić?

+ +

Rdzeń języka JavaScript składa się z kilku funkcjonalności, które umożliwiają wykonanie rzeczy, takich jak te: 

+ + + +

Jeszcze bardziej ekscytująca jest możliwość stosowania tzw. interfejsów programowania aplikacji (ang. Application Programming Interfaces - API), działających na szczycie rdzenia języka JavaScript.

+ +

Interfejsy API są gotowymi zestawami bloków kodu, które umożliwiają programistom implementować programy, które w przeciwnym razie byłyby bardzo trudne do napisania przez programistę a nawet często niemożliwe do napisania przez niego. Spełniają one w programowaniu tą samą rolę, co gotowe segmenty mebli przy umeblowaniu domu — o wiele łatwiej jest wykorzystać gotowe panele i je poskręcać, niż samemu opracować projekt mebli, znaleźć drewno, pociąć go na deski, wysuszyć, przyciąć je na elementy swoich mebli i w końcu je samemu zmontować.

+ +

Interfejsy API dzielą się ogólnie na dwie kategorie:

+ +

+ +

Interfesy API przeglądarek internetowych, które są wbudowane w przeglądarki. Służą do udostępniania danych z komputera, ale też mogą wykonywać bardziej zaawansowane rzeczy. Na przykład:

+ + + +
+

Uwaga: wiele z powyższych przykładów nie będzie działać w starszych przeglądarkach - podczas eksperymentowania warto używać najnowszych wersji przeglądarek takich jak Firefox, Chrome, Edge czy Opera. Powinieneś także brać pod uwagę konieczność testowania swoich rozwiązań w wielu przegladarkach. Kod, który działa dobrze w Chrome nie zawsze będzie działał w Edge. (sprawdź: Testowanie wieloprzegladarkowe).

+
+ +

Zewnętrzne interfejsy API nie są wbudowane w przeglądarki i trzeba samemu pobrać ich kod i informacje o zastosowaniu. Na przykład:

+ + + +
+

Uwaga:  Interfesy API są zaawansowane i nie będziemy ich tu opisywać, możesz znaleźć o nich więcej informacji w module Interfejsy API działające po stronie klienta.

+
+ +

W Internecie dostępnych jest bardzo dużo bibliotek API działających z przegladarkami internetowymi, ale jest to "temat na później". Nie zbudujesz następnego Facebooka czy Google Maps po 24 godzinach nauki JavaScriptu. Jest wiele zagadnień podstawowych, które musisz najpierw opanować. Ale przecież po to tu jesteś!

+ +

Co robi JavaScript na stronie internetowej?

+ +

Tutaj zaczniemy faktycznie przyglądać się pewnemu kodowi i robiąc to, zbadamy, co takiego dzieje się po uruchomieniu tego kodu na stronie internetowej.

+ +

Przypomnijmy sobie, co dzieje się podczas ładowania strony internetowej w przeglądarce (pierwsz raz omówiliśmy to w artykule Jak działa CSS). Po załadowaniu strony internetowej (dokumentu HTML) do przeglądarki, zostaje uruchomioney jej kod (HTML, CSS i JavaScript) w środowisku wykonawczym tworzonym przez przeglądarkę (zakładka przegladarki). Jest to podobne do fabryki, która przyjmuje surowe materiały (kod) a wypuszcza gotowy produkt (stronę internetową).

+ +

+ +

JavaScript jest wykonywany przez silnik JavaScriptu w przeglądarce, po tym jak HTML i CSS zostaną skompletowane w stronę internetową. To zapewnia to, że struktura i style strony są już na miejscu w momencie gdy JavaScript zaczyna pracę.

+ +

Jest to przydatne, jako że popularnym zastosowaniem JavaScriptu jest dynamiczne modyfikowanie HTMLa i CSSa aby edytować interfejs poprzez Document Object Model API. Jeżeli JavaScript załadowałby się i próbował wykonywać się przed tym jak HTML i CSS zostały załadowane, wtedy wystąpiłyby błędy.

+ +

Bezpieczeństwo przeglądarki

+ +

Każda karta przeglądarki jest swoim własnym kontenerem dla kodu, który w niej się wykonuje (te kontenery są nazywane technicznie "środowiskami wykonywania" (ang. "execution environments") - oznacza to, ze w większości przypadków kod w każdej karcie jest wykonywany oddzielnie i kod z jednej z kart nie jest w stanie bezpośrednio wpłynąć na ten wykonujący się w innej karcie. Jest to przykład dobrego środka bezpieczeństwa - jeżeli by tak nie było, wtedy możliwe stałoby się pisanie kodu, który wykradałby dane z innych witryn oraz  byłby w stanie wykonywać inne, podobnie złe rzeczy.

+ +
+

Notatka:  Istnieją sposoby na bezpieczne wysyłanie kodu i danych pomiędzy różnymi stronami/kartami. Wykraczają one jednak poziomem poza ten kurs i nie zostaną one tu omówione.

+
+ +

Kolejność wykonywania kodu JavaScript

+ +

Kiedy przeglądarka napotyka blok kodu JS, wykonuje go po kolei, od góry do dołu. Oznacza to, że musisz być ostrożny, w jakiej kolejności umieszczasz instrukcje. Aby ukazać to zjawisko, wróćmy do bloku kodu z pierwszego przykładu:

+ +
var para = document.querySelector('p');
+
+para.addEventListener('click', updateName);
+
+function updateName() {
+  var name = prompt('Enter a new name');
+  para.textContent = 'Player 1: ' + name;
+}
+ +

Na początku wybieramy pierwszy paragraf (linia 1), dołączamy do niego event listener (linia 3), aby kiedy zostanie on klinięty, blok  updateName() (linie 5- 8) został uruchomiony. Blok  updateName() (ten typ kodu możliwego do użycia ponownie jest nazywany funkcją) pyta użytkownika o nowe imię, po czym wstawia to podane imię do paragrafu, aby uaktualnić widok.

+ +

Jeżeli zamieniłbyś kolejność dwóch pierwszych linii kodu, przestałoby to działać - zamiast tego pojawiłby się błąd w konsoli przeglądarki - TypeError: para is undefined. Oznacza on, że ten obiekt jeszcze nie istnieje, a więc nie możemy dodać do niego event listenera.

+ +
+

Notatka: Jest to bardzo popularny błąd - musisz uważać na to, że obiekty do których istnieją odwołania istnieją przed tym jak cokolwiek z nimi zrobisz.

+
+ +

Kod interpretowany kontra kompilowany

+ +

Mogłeś usłyszeć pojęcie kodu interpretowanego i kompilowanego. JavaScript jest językiem interpretowanym - kod jest wykonywany od góry do dołu i wynik jest zwracany natychmiastowo. Nie musisz transformować kodu w jakąś inną postać przed tym jak przeglądarka go wykona.

+ +

Języki kompilowane są natomiast transformowane (kompilowane) do innej formy przed ich wykonaniem. Dla przykładu C/C++ jest kompilowane do kodu assemblera, który jest następnie wykonywany przez komputer.

+ +

Oba te podejścia mają swoje wady i zalety, które nie zostaną tutaj omówione.

+ +

Kod server-side kontra client-side

+ +

Mogłeś także słyszeć pojęcia server-side i client-side, szczególnie w odniesieniu do tworzenia stron internetowych. Kod client-side jest kodem, który jest wykonywany na komputerze użytkownika - kiedy strona jest wyświetlana, kod client-side jest pobierany, następnie uruchamiany i wyświetlany przez przeglądarkę. W tym module JavaScript mówimy jednoznacznie o client-side JavaScript.

+ +

Kod server-side jest natomiast wykonywany na serwerze, po czym wynik wykonania jest pobierany i wyświetlany przez przeglądarkę. Popularnymi przykładami języków server-side są PHP, Python, Ruby czy ASP.NET. I JavaScript! JavaScript może być także użyty jako język server-side, na przykład w popularnym środowisku Node.js - możesz więcej dowiedzieć się o tym w naszym poradniku Dynamic Websites – Server-side programming

+ +

Słowo dynamiczny jest użyte zarówno do opisania zarówno client-side JavaScript i języki server-side — odnosi się ono do możliwości uaktualnienia widoku strony/aplikacji, aby możliwe było pokazanie różnych rzeczy w różnych okolicznościach; generując nową zawartość w zależności od potrzeb. Kod server-side  dynamicznie generuje nową zawartość na serwerze, na przykład stworzenie nowej tabeli HTML, kiedy client-side JavaScript dynamicznie generuje nową zawartość, na przykład tworząc nową tabelę HTML, wstawiając dane pobrane z serwera, następnie pokazując użytkownikowi tabelę na stronie. Znaczenie słowa jest lekko inne, ale podobne,  w dwóch kontekstach użycia i te dwa podejścia (server-side i client-side) zwykle współpracują ramię w ramię.

+ +

Strona bez dynamicznie uaktualnianej zawartości nazywa się statyczną - zawsze pokazuje to samo.

+ +

W jaki sposób dodać JavaScript do twojej strony?

+ +

JavaScript jest dołączany do strony HTML w podobny sposób jak odbywa się to w wypadku CSS. Podczas gdy CSS używa elementów {{htmlelement("link")}} do dołączania zewnętrznych arkuszów i {{htmlelement("style")}} do dołączenia stylów bezpośrednio w dokumencie, JS potrzebuje tylko jednej rzeczy - elementu {{htmlelement("script")}}. Dowiedzmy się, jak to działa.

+ +

Osadzony JavaScript

+ +
    +
  1. Po pierwsze stwórz lokalną kopię naszego przykładowego pliku apply-javascript.html. Zapisz go gdzieś w katalogu.
    2. +
  2. Otwórz plik w twojej przeglądarce i edytorze tekstu. Ujrzysz prostą stronę z przyciskiem, który można kliknąć.
    3. +
  3. Następnie wejdź do edytora i dodaj następujący kod tuż przed końcem </body>: + 
    <script>
+
+  // Kod JavaScript będzie tu umieszczony.
+
+</script>
    +
    4. +
  4. Teraz dodamy trochę kodu w naszym elemencie  {{htmlelement("script")}}, aby strona wykonała coś bardziej interesującego  — dodaj poniższy kod bezpośrednio pod linią "// Kod JavaScript będzie tu umieszczony.": + 
    function stworzParagraf() {
+  var para = document.createElement('p');
+  para.textContent = 'Kliknąłeś przycisk!';
+  document.body.appendChild(para);
+}
+
+var przyciski = document.querySelectorAll('button');
+
+for (var i = 0; i < przyciski.length ; i++) {
+  przyciski[i].addEventListener('click', stworzParagraf);
+}
    +
    5. +
  5. Zapisz plik i odśwież stronę w przeglądarce - teraz gdy klikniesz przycisk, nowy paragraf jest generowany i umieszczany poniżej.
    6. +
+ +
+

Notatka: Jeżeli przykład nie działa, przejdź go znowu krok po kroku, sprawdzając czy zrobiłeś wszystko poprawnie. Czy zapisałeś swoją lokalną wersję początkowego kodu jako plik .html? Czy dodałeś element  {{htmlelement("script")}} tuż przed zamknięciem  </body>? Czy wprowadziłeś kod JavaScript dokładnie tak, jak podane w przykłądzie?

+ +

JavaScript uwzględnia wielkość liter i jest bardzo drobiazgowy, a więc musisz wprowadzić kod dokładnie tak,  jak zostało to pokazane. W innym wypadku może to nie zadziałać.

+
+ +
+

Notatka:  Możesz zobaczyć ten kod także na GitHubie jako apply-javascript-internal.html (zobacz to także na żywo).

+
+ +

Zewnętrzny JavaScript

+ +

Działa to świetnie, ale co by było, gdybyśmy chcieli umieścić nasz kod JavaScript w oddzielnym pliku? Zróbmy to teraz.

+ +
    +
  1. Po pierwsze, stwórz nowy plik w tym samym katalogu, w którym umieściłeś twój plik HTML. Nazwij go script.js  - upewnij się, że ma on rozszerzenie .js, jako że w ten sposób jest rozpoznawany jako JavaScript.
    2. +
  2. Następnie przekopiuj wszystkie skrypty z obecnego {{htmlelement("script")}} i wklej je do pliku .js. Zapisz ten plik. 
    3. +
  3. Teraz zastąp obecny element {{htmlelement("script")}} poniższym kodem: + 
    
+<script src="script.js"></script>
    +
    4. +
  4. Zapisz i odśwież przeglądarkę - powinieneś zobaczyć to samo! Działa to w ten sam sposób, ale teraz mamy kod JavaScript w oddzielnym pliku. Jest to dobra praktyka organizowania kodu i umożliwiania jego ponownego wykorzystania między wieloma plikami HTML. Do tego HTML jest łatwiejszy do czytania bez bloków kodu pomiędzy.
    5. +
+ +

Notatka: Możesz zobaczyć ten kod na GitHubie -  apply-javascript-external.html i script.js (Możesz zobaczyć to także na żywo tu).

+ +

Interpretowanie kodu JavaScript inline

+ +

Czasami napotkasz kawałki prawdziwego kodu JavaScript pomiędzy kodem HTML. Może to wyglądać następująco:

+ +

+function stworzParagraf() {
+  var para = document.createElement('p');
+  para.textContent = 'Kliknąłeś przycisk!';
+  document.body.appendChild(para);
+}
+ +

+<button onclick="createParagraph()">Kliknij mnie!</button>
+ +

Możesz przetestować tę wersję poniżej:

+ +

{{ EmbedLiveSample('Inline_JavaScript_handlers', '100%', 150) }}

+ +

Ten przykład ma dokładnie tę samą funkcjonalność jak dwa poprzednie przykłady, za wyjątkiem tego, że element {{htmlelement("button")}} zawiera w sobie handler onclick . Sprawia to, że funkcja zostanie uruchomiona gdy zostanie wcisnięty przycisk.

+ +

Jednakże nie rób tego! Zanieczyszczanie HTMLa poprzez JavaScript jest uważane za złą praktykę. Jest to również nieefektywne - musiałbyś załączać atrybut onclick="stworzParagraf()"  do każdego przycisku, dla którego miałaby zastosowanie funkcja.

+ +

Używanie czystych konstrukcji JavaScript pozwala na wybranie wszystkich przycisków za pomocą jednej instrukcji. Kod, którego użyliśmy do wykonania tego wygląda następująco:

+ +
var buttons = document.querySelectorAll('button');
+
+for (var i = 0; i < buttons.length ; i++) {
+  buttons[i].addEventListener('click', createParagraph);
+}
+ +

Może to wyglądać na lekko dłuższe niż atrybut  onclick, ale zadziała to dla wszyskich przycisków, bez znaczenia ile ich jest na stronie i ile z nich zostanie dodane bądź usunięte. Kod JS nie musi być zmieniony.

+ +
+

Notatka:  Spróbuj edytować twoją wersję apply-javascript.html i dodaj kilka innych przycisków. Kiedy przeładujesz stronę, odkryjesz, że wszystkie przyciski tworzą paragraf po kliknięciu. Nieźle, co?

+
+ +

Komentarze

+ +

Tak samo jak w HTML i CSS, możliwe jest pisanie komentarzy w kodzie JavaScript. Zostaną one zignorowane przez przeglądarkę - istnieją tylko po to, aby służyć pomocą tym, którzy współpracują przy tym kodzie (i tobie, kiedy po 6 miesiącach wrócić do kodu i nie będziesz pamiętać, co on robi). Komentarze są bardzo użyteczne i powinieneś używać ich często, szczególnie w dużych aplikacjach. Istniają dwa typy komentarzy:

+ + + +

Przykładowo możemy skomentować nasz ostatni kod JavaScript w ten sposób:

+ +

+// Funkcja: tworzy nowy paragraf i dodaje na koniec <body>.
+
+function stworzParagraf() {
+  var para = document.createElement('p');
+  para.textContent = 'Kliknąłeś przycisk!';
+  document.body.appendChild(para);
+}
+
+/*
+  1. Pobierz listę wskaźników na wszystke przyciski na stronie.
+  2. Przejdź po wszystkich przycisków i dodaj każdemu z nich akcję pod klinięcie.
+
+  Kiedy przycisk jest wciśnięty, funkcja stworzParagraf() zostanie wywołana.
+*/
+
+var przyciski = document.querySelectorAll('button');
+
+for (var i = 0; i < buttons.length ; i++) {
+  przyciski[i].addEventListener('click', stworzParagraf);
+}
+ +

Podsumowanie

+ +

A więc proszę bardzo, oto twój pierwszy krok w kierunku świata JavaScript. Zaczęliśmy właśnie teorię, aby przyzwyczaić cię do używania JavaScript i do tego, co z jego pomocą można zrobić. W czasie trwania kursu między innymi zobaczyłeś kilka przykładów i nauczyłeś się, jak JavaScript jest używany z resztą kodu na twojej stronie.

+ +

JavaScript może wyglądać obecnie lekko odstraszająco, ale nie martw się - w tym kursie wprowadzimy cię w jego świat krok po kroku. W kolejnym artykule zanurzysz się w praktycznej częsci, poprzez budowanie twoich własnych przykładów kodu w JavaScript.

+ + + +

{{NextMenu("Learn/JavaScript/First_steps/A_first_splash", "Learn/JavaScript/First_steps")}}

+ +

W tym module

+ + diff --git a/files/pl/learn/javascript/first_steps/what_went_wrong/index.html b/files/pl/learn/javascript/first_steps/what_went_wrong/index.html new file mode 100644 index 0000000000..1a88f2b797 --- /dev/null +++ b/files/pl/learn/javascript/first_steps/what_went_wrong/index.html @@ -0,0 +1,257 @@ +--- +title: Co poszło nie tak? Rozwiązywanie problemów w JavaScript +slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki/Co_poszlo_nie_tak +translation_of: Learn/JavaScript/First_steps/What_went_wrong +--- +
{{LearnSidebar}}
+ +
{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/A_first_splash", "Learn/JavaScript/First_steps/Variables", "Learn/JavaScript/First_steps")}}
+ +

Kiedy w poprzednim artykule budowałeś grę "Zgadnij numer", mogłeś stwierdzić, że ona po prostu nie działała. Nie martw się - ten artykuł ma na celu zatrzymanie cię przed wyrywaniem sobie włosów nad takimi problemami poprzez dostarczenie ci narzędzi do znajdowania i naprawienia błędów w programach napisanych w JavaScript.

+ + + + + + + + + + + + +
Wymagania wstępne:Podstawowa znajomość obsługi komputera, podstawowe rozumenie HTML i CSS oraz wiedza, czym jest JavaScript.
Cel:Zdobycie umiejętności i odwagi do rozwiązywania prostych problemów w twoim własnym kodzie.
+ +

Typy błędów

+ +

Każdy błąd w kodzie można w ogólności podzielić na dwa typy:

+ + + +

No dobra, nie jest to tak proste - istnieją także inne czynniki, które różnicują błędy. Powyższa klasyfikacja wystarczy jednak w tym początkowym etapie twojej kariery. W kolejnej częsci przyjrzymy się tym dwóm typom błędów.

+ +

Błędogenny przykład

+ +

Zaczniemy od naszej poprzedniej gry "Zgadnij numer" - tylko że tym razem będziemy zajmować się wersją w której umyślnie ukryto trochę błędów. Odwiedź GitHub i wykonaj lokalną wersję  number-game-errors.html (Zobacz live demo tutaj).

+ +
    +
  1. Aby zacząć, otwój lokalną wersję w swoim ulubionym edytorze tekstu i w twojej przeglądarce.
    2. +
  2. Spróbuj zagrać w tę - odkryjesz że kiedy wciskasz przycisk "Zgadnij" - on po prostu nie działa!
    3. +
+ +
+

Notatka: Równie dobrze możesz mieć swoją wersję gry, która ci nie działa. Wiemy, że może chciałbyś ją naprawić, ale chcemy, abyś wykorzystał naszą wersję, dzięki czemu nauczysz się technik, których tu uczymy. Następnie możesz  wykorzystać je do naprawienia własnego kodu.

+
+ +

W tym miejscu spójrzmy na narzędzia developerskie, dokładniej konsolę debugowania, aby sprawdzić, czy występują błędy składniowe, a jeżeli tak - naprawić je. Poniżej znajdują się instrukcje, jak tego dokonać.

+ +

Naprawa błędów składniowych

+ +

Wcześniej pokazaliśmy kilka prostych komend JavaScript, które wpisałeś do konsoli JavaScript w narzędziach deweloperskich (jeżeli nie pamiętasz jak je otworzyć, kliknij w link, aby sobie przypomnieć). Jej bardzo przydatną funkcją jest wyświetlanie błędów w momencie gdy interpreter JavaScript przeglądarki napotka na błąd. Wyruszmy na poszukiwanie błędów!

+ +
    +
  1. Idź do karty z otwartą stroną number-game-errors.html i otwórz konsolę JavaScript. Znajdziesz tam błąd:
    2. +
  2. Jest to prosty błąd do wytropienia, a przeglądarka daje wiele przydatnych  wskazówek: (powyższy screen jest z Firefoxa, ale inne przeglądarki pokazują podobne informacje). Od lewej do prawej znajdują się: +
      +
    • Czerwony "x" dla pokazania, że jest to błąd.
      • +
    • Wiadomość błędu dla pokazania, co poszło nie tak: "TypeError: guessSubmit.addeventListener is not a function"
      • +
    • Link do "Learn More", który przekierowuje do strony na MDN, która wyjaśnia szczegółowo dany błąd.
      • +
    • Nazwa pliku JavaScript, która po kliknięciu kieruje do karty debuggera. Jeżeli klikniesz go, pokaże ci się dokładna linia z danym błędem.
      • +
    • Numer linii oraz znak, gdzie wystąpił błąd. W tym przypadku linia 86, znak 3.
      • +
    +
    3. +
  3. Spoglądając na linię 86, zobaczymy następujący kod: + 
    guessSubmit.addeventListener('click', checkGuess);
    +
    4. +
  4. The error message says "guessSubmit.addeventListener is not a function", so we've probably spelled something wrong. If you are not sure of the correct spelling of a piece of syntax, it is often good to look up the feature on MDN. The best way to do this currently is to search for "mdn name-of-feature" on your favourite search engine. Here's a shortcut to save you some time in this instance: addEventListener().
    5. +
  5. So, looking at this page, the error appears to be that we've spelled the function name wrong! Remember that JavaScript is case sensitive, so any slight different in spelling or casing will cause an error. Changing addeventListener to addEventListener should fix this. Do this now.
    6. +
+ +
+

Note: See our TypeError: "x" is not a function reference page for more details about this error.

+
+ +

Błędy składniowe - podejście drugie

+ +
    +
  1. Zapisz stronę i odśwież - zobaczysz, że błąd zniknął.
    2. +
  2. Spróbuj teraz wpisać liczbę. Po kliknięciu na przycisk "Wyślij" zobaczysz... inny błąd!
    3. +
  3. Tym razem błąd to "TypeError: lowOrHi is null", on line 78. +
    Notatka: Null jest specjalną wartością, która oznacza "nic" bądź "brak wartości" A więc lowOrHi został zadeklarowany i zainicjalizowany - ale wartością pustą.
    + +
    Notatka: Ten błąd pojawił się jak tylko strona została załadowana, dlatego że błąd wystąpił podczas wykonywania funkcji (w środku bloku checkGuess() { ... }). Jak dowiesz się później bardziej szczegółowo, kod wewnątrz funkcji jest wykonywany w innej przestrzeni niż kod poza funkcją. W tym przypadku kod nie został uruchomiony, a błąd wyrzucony do momentu, aż funkcja checkGuess() nie dotarła do linijki 86.
    +
    4. +
  4. Popatrz na linię 78. Zobaczysz tam następujący kod: + 
    lowOrHi.textContent = 'Last guess was too high!';
    +
    5. +
  5. W tej linii następuje próba ustawienia właściwości textContent zmiennej lowOrHi na tekst, ale to się nie powiodło ze względu na fakt, że lowOrHi nie jest tym, czego oczekujemy.  Trzeba się dowiedzieć, dlaczego tak jest - wyszukajmy inne wystąpienia lowOrHi. Najwcześniejsze wystąpienie znajdziemy w linii 48: + 
    var lowOrHi = document.querySelector('lowOrHi');
    +
    6. +
  6. W tej linii próbujemy przypisać zmiennej referencję do elementu w dokumencie HTML. Sprawdźmy, czy wartością tej zmiennej jest null po wykonaniu tej linijki. Aby to zrobić, dodaj ten kod w linii 49: + 
    console.log(lowOrHi);
    + +
    +

    Notatka: console.log() jest bardzo użyteczną funkcją do debugowania, której celem jest wypisanie wartości zmiennej do konsoli. W tym przypadku wypisze ona wartośćlowOrHi do konsoli w takiej postaci, w jakiej została ona ustawiona w linii 48.

    +
    +
    7. +
  7. Zapisz plik i odśwież stronę. Po przejściu do konsoli zobaczysz efekt wywołania console.log().Możemy być pewni - w tym momencie wartością lowOrHi jest null. Oznacza to, że błąd jest zdecydowanie związany z linią 48.
    8. +
  8. Pomyślmy - co może być tutaj problemem? W linii 48 używamy document.querySelector() aby otrzymać referencję do elementu. Odbywa się to poprzez podanie selektora CSS jako parametr funkcji. W dalszej częsci pliku można znaleźć paragraf, którego referencji potrzebujemy: + 
    <p class="lowOrHi"></p>
    +
    9. +
  9. To oznacza, że potrzebujemy tu selektora klasy. Zaczyna się on kropką (.) - ale selektor, którego używamy w querySelector() (linia 48) nie ma kropki. To może być nasz błąd! Spróbuj zmienić lowOrHi na .lowOrHi w linii 48.
    10. +
  10. Zapisz i odśwież stronę. Teraz console.log() powinien wyświetlić element  <p>, którego poszukiwaliśmy. Uff! Kolejny błąd naprawiony! Możesz już usunąć linię z console.log() (albo zostawić ją odniesienie na później - jak uważasz).
    11. +
+ +
+

Note: See our TypeError: "x" is (not) "y" reference page for more details about this error.

+
+ +

Błędy składniowe - podejście trzecie

+ +
    +
  1. Teraz gdy spróbujesz zagrać w grę, powinno Ci się więcej powieść - gra będzie grywalna, do momentu końca gry - nieważne, czy poprzez znalezienie właściwej liczby czy skończenie się żyć.
    2. +
  2. W tym miejscu gra nie działa, a w konsoli pojawie się ten sam błąd, co na początku - "TypeError: resetButton.addeventListener is not a function"! Tym razem jednak jest wywoływany z linii 94.
    3. +
  3. Spójrzmy na linię 94. Można łatwo zauważyć, że mamy do czynienia z tym samym błędem, co wcześniej - wystarczy zmienić addeventListener na .addEventListener. Zrób to teraz.
    4. +
+ +

Błąd logiczny

+ +

Na tym etapie gra powinna być grywalna, ale po kilku uruchomieniach można łatwo zauważyć, że "losowa" liczba to zawsze 0 bądź 1. Nie jest to to, czego można od takiej gry oczekiwać!

+ +

Musi to być jakiś problem z logiką aplikacji - gra nie zwraca błędu, jednak nie zachowuje się jak powinna.

+ +
    +
  1. Znajdźmy zmienną randomNumber  i linie, w których zmienna jest zadeklarowana i jej wartość ustalona. To miejsce znajduje się w okolicach linii 44: + + 
    var randomNumber = Math.floor(Math.random()) + 1;
    + A linia, która generuje losową liczbę przed każdą grą, to linia 113: + + 
    randomNumber = Math.floor(Math.random()) + 1;
    +
    2. +
  2. Aby sprawdzić czy to z tymi liniami jest problem, użyjmy naszego starego przyjaciela - polecenia console.log(). Wstaw następujący kod bezpośrednio pod wcześniej wymienionymi dwiema liniami kodu: + 
    console.log(randomNumber);
    +
    3. +
  3. Zapisz i odśwież, następnie zagraj kilka razy - można zauważyć, że za każdym wywołaniem  randomNumber jest równe 1.
    4. +
+ +

Praca nad logiką

+ +

W celu naprawy tego błędu, należy najpierw pomyśleć, jak działa ten kod. Na samym początku wywołujemy Math.random(), który generuje zmiennoprzecinkową liczbę pomiędzy 0 i 1, na przykład 0.5675493843.

+ +
Math.random()
+ +

Następnie uzyskaną liczbę podajemy jako parametr funkcji Math.floor(), której zadanie jest zaokrąglenie uzyskanej w parametrze liczby do największej liczby całkowitej równej bądź mniejszej od parametru. Następnie dodajemy 1 do wyniku:

+ +
Math.floor(Math.random()) + 1
+ +

Zaokrąglanie liczby zmiennoprzecinkowej w zakresie od 0 do 1 zawsze da 0 . Dodanie do niej 1 da więc wynik 1. Aby naprawić wynik zgodnie z wymaganiami, pomnóżmy naszą losową liczbę przez 100. Sprawi to, że dostaniemy losową liczbę od 0 do 99:

+ +
Math.floor(Math.random()*100);
+ +

Jeżeli dodamy 1, dostaniemy liczbę z przedziału od 1 do 100:

+ +
Math.floor(Math.random()*100) + 1;
+ +

Zmień obie linie zgodnie z tym wzorem, zapisz i odśwież stronę - gra powinna zachowywać się tak jak od niej tego oczekujemy!

+ +

Inne popularne błędy

+ +

Istnieją inne popularne błędy, na które natkniesz się w swoim kodzie. Ta sekcja zawiera listę najpopularniejszych z nich.

+ +

SyntaxError: missing ; before statement

+ +

Ten błąd oznacza, że zapomniałeś o średniku na końcu linii. Czasem może jednak być bardziej enigmatyczny. Przykładem może być zmiana tej linii:

+ +
var userGuess = Number(guessField.value);
+ +

na

+ +
var userGuess === Number(guessField.value);
+ +

Ten kod wyrzuca błąd, gdyż myśli, że chcesz zrobić coś innego. Musisz być pewny, że nie mieszasz znaku przypisania (=) — zapisuje on wartość w zmiennej, z operatorem dokładnego porównania, który testuje czy jedna wartość jest dokładnie równa drugiej - zwraca ona wynik w postaci zmiennej logicznej true/false.

+ +
+

Notatka: Aby dowiedzieć się więcej o tym błędzie, odwiedź naszą stronę SyntaxError: missing ; before statement.

+
+ +

Program zawsze twierdzi, że wygrałeś, niezależnie od wprowadzonej liczby

+ +

Może to być objawem pomieszania operatorów przypisania i dokładnego porównania. Przykładowo jeżeli byśmy zmienili tę linię w funkcji checkGuess():

+ +
if (userGuess === randomNumber) {
+ +

na

+ +
if (userGuess = randomNumber) {
+ +

ten test zawsze zwróciłby true (prawdę), co sprawiłoby, że program za każdym razem twierdziłby, że gra została przez Ciebie wygrana. Uważaj na błędy!

+ +

SyntaxError: missing ) after argument list

+ +

Ten błąd jest prosty — oznacza po prostu, że zapomniałeś dodać nawias zamykający na końcu funkcji/wywołania metody.

+ +
+

Notatka: Zobacz naszą  stronę referencyjną: SyntaxError: missing ) after argument list, aby dowiedzieć się więcej o tym błędzie.

+
+ +

SyntaxError: missing : after property id

+ +

Ten błąd zwykle jest związany z niepoprawnie napisanym obiektem JavaScript. Tym razem jednak został spowodowany zmianą

+ +
function checkGuess() {
+ +

na

+ +
function checkGuess( {
+ +

Ten błąd spowodował, że przeglądarka zinterpretowała ten kod jako próbę podania wnętrza funkcji jako parametr funkcji. Uważaj na nawiasy!

+ +

SyntaxError: missing } after function body

+ +

This is easy — it generally means that you've missed one of your curly braces from a function or conditional structure. We got this error by deleting one of the closing curly braces near the bottom of the checkGuess() function.

+ +

SyntaxError: expected expression, got 'string' or SyntaxError: unterminated string literal

+ +

These errors generally mean that you've missed off a string value's opening or closing quote mark. In the first error above, string would be replaced with the unexpected character(s) that the browser found instead of a quote mark at the start of a string. The second error means that the string has not been ended with a quote mark.

+ +

For all of these errors, think about how we tackled the examples we looked at in the walkthrough. When an error arises, look at the line number you are given, go to that line and see if you can spot what's wrong. Bear in mind that the error is not necessarily going to be on that line, and also that the error might not be caused by the exact same problem we cited above!

+ +
+

Note: See our SyntaxError: Unexpected token and SyntaxError: unterminated string literal reference pages for more details about these errors.

+
+ +

Podsumowanie

+ +

A wieć to jest to - podstawy szukania błędów w prostych programach w JS. Nie zawsze znalezienie błędu jest tak proste , ale przynajmniej ten artykuł może ci pomóc w zaoszczędzeniu kilku godzin snu i pozwolić na szybsze postępy w nauce.

+ +

Zobacz także

+ +
+ +
+ +

{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/A_first_splash", "Learn/JavaScript/First_steps/Variables", "Learn/JavaScript/First_steps")}}

+ +

 

+ +

In this module

+ + + +

 

diff --git a/files/pl/learn/javascript/obiekty/index.html b/files/pl/learn/javascript/obiekty/index.html deleted file mode 100644 index 9952e760a3..0000000000 --- a/files/pl/learn/javascript/obiekty/index.html +++ /dev/null @@ -1,47 +0,0 @@ ---- -title: Wprowadzenie do obiektów JavaScript -slug: Learn/JavaScript/Obiekty -tags: - - JavaScript - - Objekt - - Początkujący - - samouczek -translation_of: Learn/JavaScript/Objects ---- -
{{LearnSidebar}}
- -

W JavaScript większość rzeczy jest obiektami, począwszy od najbardziej fundamentalnych rzeczy jak stringi czy tablice, na API przeglądarek zbudowanym na szczycie JavaScriptu kończąc. Możesz nawet stworzyć własne obiekty do hermetyzowania powiązanych funkcji i zmiennych w "pakietach", które będą działały jako podręczne kontenery. Obiektowość w JavaScripcie jest kluczowa do dalszego zrozumienia języka, dlatego też przygotowaliśmy ten moduł, aby ci pomóc.  Na początku nauczymy cię teorii obiektowości i składni, później popatrzymy na to, jak tworzyć własne obiekty.

- -

Wymagania

- -

Zanim rozpoczniesz ten moduł powinieneś być nieco zaznajomiony z HTML i CSS. Radzimy przejść przez moduły Wprowadzenie do HTML i Wprowadzenie do CSS zanim rozpoczniesz naukę JavaScriptu.

- -

Powinieneś również być nieco zaznajomiony z podstawami JavaScript zanim zaczniesz zgłębiać szczegóły dotyczące obiektów w tym języku. Zanim rozpoczniesz ten moduł zapoznaj się z JavaScript pierwsze kroki i JavaScript budowanie bloków.

- -
-

Uwaga: Jeśli pracujesz na komputerze/tablecie/innym urządzeniu gdzie nie masz możliwości tworzenia swoich własnych plików, powinieneś wypróbować (większość) przykładów kodu w aplikacji webowej takiej jak JSBin lub Thimble.

-
- -

Przewodniki

- -
-
Object basics
-
W pierwszym artykule dotyczącym obiektów JavaScript przyjrzymy się podstawom składni dla obiektów i powrócimy do tematów, które przerabialiśmy wcześniej. Powtórzymy niektóre fakty, które wskazują, że wiele właściwości, którymi się już zajmowałeś, to faktycznie obiekty.
-
Object-oriented JavaScript for beginners
-
Po zapoznaniu się z podstawami skupimy się teraz na obiektowym JavaScript (OOJS) - ten artykuł przedstawia podstawowe spojrzenie na teorię programowania obiektowego (OOP), następnie bada, w jaki sposób JavaScript emuluje klasy obiektów za pomocą funkcji konstruktora, oraz jak tworzone są instancje obiektów.
-
Object prototypes
-
Prototypy są mechanizmem, za pomocą którego obiekty JavaScript dziedziczą cechy od siebie i działają inaczej niż mechanizmy dziedziczenia w klasycznych obiektowych językach programowania. W tym artykule badamy tę różnicę, wyjaśniamy, jak działają łańcuchy prototypów, i przyglądamy się, w jaki sposób można użyć właściwości prototypu do dodania metod do istniejących konstruktorów
-
Dziedziczenie w JavaScript
-
Po wyjaśnieniu większości pikantnych szczegółów OOJS, artykuł pokazuje, jak tworzyć "potomne" klasy obiektów (konstruktory), które dziedziczą cechy z ich klas "nadrzędnych". Ponadto przedstawiamy poradę dotyczącą tego, kiedy i gdzie możesz korzystać z OOJS
-
Praca z JSON
-
JavaScript Object Notation (JSON) to standardowy format tekstowy służący do reprezentowania danych strukturalnych, oparty na składni obiektów JavaScript, ktory jest powszechnie używany do reprezentowania i przesyłania danych w witrynach internetowych (t.j. wysyłanie niektórych danych z serwera do klienta, dzięki czemu mogą one być wyświetlane na stronie internetowej). Spotkasz to dość często, więc w tym artykule podajemy wszystko, czego potrzebujesz, aby pracować z JSON przy użyciu JavaScript, w tym analizować JSON w celu uzyskania dostępu do zawartych w nim danych oraz pisanie własnego JSON.
-
Praktyka budowania obiektów
-
W poprzednich artykułach zapoznaliśmy się ze wszystkimi niezbędnymi teoriami obiektów JavaScript i szczegółami składni, co daje Ci solidną podstawę do rozpoczęcia. W tym artykule zagłębiamy się w praktyczne ćwiczenie, dając Ci trochę więcej praktyki w budowaniu niestandardowych obiektów JavaScript, które tworzą coś ciekawego i kolorowego - jakieś kolorowe podskakujące kuleczki.
-
- -

Oceny

- -
-
Dodajemy nowe funkcje do naszego demo z odbijającymi się piłkami
-
W tej części, jako punkt wyjścia, należy użyć demo odbijających się piłek z poprzedniego artykułu i dodać do niego kilka nowych i interesujących funkcji.
-
diff --git a/files/pl/learn/javascript/objects/index.html b/files/pl/learn/javascript/objects/index.html new file mode 100644 index 0000000000..9952e760a3 --- /dev/null +++ b/files/pl/learn/javascript/objects/index.html @@ -0,0 +1,47 @@ +--- +title: Wprowadzenie do obiektów JavaScript +slug: Learn/JavaScript/Obiekty +tags: + - JavaScript + - Objekt + - Początkujący + - samouczek +translation_of: Learn/JavaScript/Objects +--- +
{{LearnSidebar}}
+ +

W JavaScript większość rzeczy jest obiektami, począwszy od najbardziej fundamentalnych rzeczy jak stringi czy tablice, na API przeglądarek zbudowanym na szczycie JavaScriptu kończąc. Możesz nawet stworzyć własne obiekty do hermetyzowania powiązanych funkcji i zmiennych w "pakietach", które będą działały jako podręczne kontenery. Obiektowość w JavaScripcie jest kluczowa do dalszego zrozumienia języka, dlatego też przygotowaliśmy ten moduł, aby ci pomóc.  Na początku nauczymy cię teorii obiektowości i składni, później popatrzymy na to, jak tworzyć własne obiekty.

+ +

Wymagania

+ +

Zanim rozpoczniesz ten moduł powinieneś być nieco zaznajomiony z HTML i CSS. Radzimy przejść przez moduły Wprowadzenie do HTML i Wprowadzenie do CSS zanim rozpoczniesz naukę JavaScriptu.

+ +

Powinieneś również być nieco zaznajomiony z podstawami JavaScript zanim zaczniesz zgłębiać szczegóły dotyczące obiektów w tym języku. Zanim rozpoczniesz ten moduł zapoznaj się z JavaScript pierwsze kroki i JavaScript budowanie bloków.

+ +
+

Uwaga: Jeśli pracujesz na komputerze/tablecie/innym urządzeniu gdzie nie masz możliwości tworzenia swoich własnych plików, powinieneś wypróbować (większość) przykładów kodu w aplikacji webowej takiej jak JSBin lub Thimble.

+
+ +

Przewodniki

+ +
+
Object basics
+
W pierwszym artykule dotyczącym obiektów JavaScript przyjrzymy się podstawom składni dla obiektów i powrócimy do tematów, które przerabialiśmy wcześniej. Powtórzymy niektóre fakty, które wskazują, że wiele właściwości, którymi się już zajmowałeś, to faktycznie obiekty.
+
Object-oriented JavaScript for beginners
+
Po zapoznaniu się z podstawami skupimy się teraz na obiektowym JavaScript (OOJS) - ten artykuł przedstawia podstawowe spojrzenie na teorię programowania obiektowego (OOP), następnie bada, w jaki sposób JavaScript emuluje klasy obiektów za pomocą funkcji konstruktora, oraz jak tworzone są instancje obiektów.
+
Object prototypes
+
Prototypy są mechanizmem, za pomocą którego obiekty JavaScript dziedziczą cechy od siebie i działają inaczej niż mechanizmy dziedziczenia w klasycznych obiektowych językach programowania. W tym artykule badamy tę różnicę, wyjaśniamy, jak działają łańcuchy prototypów, i przyglądamy się, w jaki sposób można użyć właściwości prototypu do dodania metod do istniejących konstruktorów
+
Dziedziczenie w JavaScript
+
Po wyjaśnieniu większości pikantnych szczegółów OOJS, artykuł pokazuje, jak tworzyć "potomne" klasy obiektów (konstruktory), które dziedziczą cechy z ich klas "nadrzędnych". Ponadto przedstawiamy poradę dotyczącą tego, kiedy i gdzie możesz korzystać z OOJS
+
Praca z JSON
+
JavaScript Object Notation (JSON) to standardowy format tekstowy służący do reprezentowania danych strukturalnych, oparty na składni obiektów JavaScript, ktory jest powszechnie używany do reprezentowania i przesyłania danych w witrynach internetowych (t.j. wysyłanie niektórych danych z serwera do klienta, dzięki czemu mogą one być wyświetlane na stronie internetowej). Spotkasz to dość często, więc w tym artykule podajemy wszystko, czego potrzebujesz, aby pracować z JSON przy użyciu JavaScript, w tym analizować JSON w celu uzyskania dostępu do zawartych w nim danych oraz pisanie własnego JSON.
+
Praktyka budowania obiektów
+
W poprzednich artykułach zapoznaliśmy się ze wszystkimi niezbędnymi teoriami obiektów JavaScript i szczegółami składni, co daje Ci solidną podstawę do rozpoczęcia. W tym artykule zagłębiamy się w praktyczne ćwiczenie, dając Ci trochę więcej praktyki w budowaniu niestandardowych obiektów JavaScript, które tworzą coś ciekawego i kolorowego - jakieś kolorowe podskakujące kuleczki.
+
+ +

Oceny

+ +
+
Dodajemy nowe funkcje do naszego demo z odbijającymi się piłkami
+
W tej części, jako punkt wyjścia, należy użyć demo odbijających się piłek z poprzedniego artykułu i dodać do niego kilka nowych i interesujących funkcji.
+
diff --git a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/a_first_splash/index.html b/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/a_first_splash/index.html deleted file mode 100644 index 0d0f49c69a..0000000000 --- a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/a_first_splash/index.html +++ /dev/null @@ -1,687 +0,0 @@ ---- -title: A first splash into JavaScript -slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki/A_first_splash -translation_of: Learn/JavaScript/First_steps/A_first_splash ---- -
{{LearnSidebar}}
- -
{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/What_is_JavaScript", "Learn/JavaScript/First_steps/What_went_wrong", "Learn/JavaScript/First_steps")}}
- -

Zaznajomiłeś się już nieco z teorią JavaScript i masz już pewne pojęcie co do zastosowania tego języka. Teraz zamierzamy udzielić Ci przyspieszonego kursu z podstawowych funkcji JavaScript'u poprzez ten, w pełni praktyczny, samouczek. Krok po kroku napiszesz tu prostą grę pod tytułem: "Zgadnij liczbę".

- - - - - - - - - - - - -
Wymagania wstępne:Podstawowa umiejętność posługiwania się komputerem, podstawowa znajomość HTML i CSS, podstawowa znajomość czym jest JavaScript.
Cel:Pierwsze doświadczenia w pisaniu kodu w JavaScript i zrozumienie- przynajmniej w podstawowym stopniu- z czym związane jest pisanie programu w JavaScript.
- -

Nie oczekujemy od Ciebie całkowitego zrozumienia kodu od zaraz - chcemy raczej przedstawić Ci nieco ogólniejsze spojrzenie i dać Ci odczuć sposób, w jaki działa JavaScript (jak również i inne języki programowania). W późniejszych artykułach wrócimy do użytych tu funkcjonalności w bardziej szczegółowy spsób.

- -
-

Wiele funkcjonalności, które zobaczysz w JavaScript, jest takich samych, jak w innych językach programowania (funkcje, pętle itd.) Składnia języka wygląda inaczej, ale zasada działania jest przeważnie ta sama.

-
- -

Myśleć jak programista

- -

Składnia danego języka nie jest - wbrew pozorom - najtrudniejszym aspektem, z jakim trzeba zmierzyć się podczas nauki programowania. Sprawą znacznie poważniejszą jest bowiem nauczyć się stosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania problemów ze świata realnego. Musisz zacząć myśleć jak programista. Wiąże się to z patrzeniem na opisy oczekiwanego efektu działania programu, przemyśleniem, jakich konstrukcji kodu w tym celu użyć i zaplanowaniem, jak połączyć je wszystkie w efektywnie współpracującą całość.

- -

Wymaga to połączenia ciężkiej pracy, doświadczenia ze składnią języków i praktyki - wraz z odrobiną kreatywności. Im więcej napiszesz kodu, tym lepszy w tym się staniesz. Nie możemy obiecać, że wypracujesz  w sobie "mózg programisty" w pięć minut, ale damy Ci wiele możliwości praktykowania myślenia jak programista w czasie trwania tego kursu.

- -

Pamiętając o tym, przyjrzyjmy się ogólnie procesowi pisania kodu dzieląc go na poszczególne konkretne zadania. Posłuży nam w tym celu poniższy przykładowy program.

- -

Przykład: Gra "Zgadnij liczbę"

- -

Oto przykład prostej gry:

- - - -

{{ EmbedLiveSample('Top_hidden_code', '100%', 320, "", "", "hide-codepen-jsfiddle") }}

- -

Nie krępuj się - pograj sobie chwilę. Zwróć uwagę na elementy tej gry zanim przejdziesz dalej.

- -

Wyobraźmy sobie, że Twój szef postawił przed Tobą następujące zadanie:

- -
-

Chcę, żebyś napisał prostą grę typu "zgadnij liczbę". Gra powinna wybierać losową liczbę pomiędzy 1 a 100. Zadaniem gracza jest odgadnąć tę liczbę w najwyżej 10 próbach. Po każdej próbie gracz powinien otrzymać informację, czy zgadł, czy też nie i - jeśli nie odgadł, powinien dodatkowo dowiedzieć się, czy jego liczba miała wartość za małą, czy za dużą. Ponadto gracz powinien widzieć wybrane poprzednio przez siebie liczby. Gra ma się zakończyć gdy gracz poda prawidłową odpowiedź, lub gdy wykorzysta ostatnią próbę. Po zakończeniu gry gracz powinien mieć możliwośc rozpocząć ją od nowa.

-
- -

Zacznijmy od przedstawienia powyższego opisu w sposób bliższy myśleniu programisty i podzielmy go na proste pojedyncze zadania:

- -
    -
  1. Wybierz losową liczbę z zakresu od 1 do 100.
    2. -
  2. Zapisz numer próby, którą podejmuje gracz. Zacznij od 1.
    3. -
  3. Podaj graczowi sposób, w jaki może odgadnąć tę liczbę.
    4. -
  4. Gdy padnie odpowiedź zapisz ją gdzieś, aby użytkownik mógł widzieć swoje poprzednie próby.
    5. -
  5. Sprawdź, czy padła prawidłowa odpowiedź.
    6. -
  6. Jeśli tak: -
      -
    1. Wyświetl gratulacje.
      2. -
    2. Zablokuj możliwość podawania dalszych odpowiedzi (to mogłoby namieszać w grze).
      3. -
    3. Udostępnij narzędzie, którym gracz może ponownie uruchomić grę.
      4. -
    -
    7. -
  7. Jeśli nie i graczowi pozostały jeszcze próby: -
      -
    1. Poinformuj o nieprawidłowej odpowiedzi.
      2. -
    2. Pozwól podać kolejną odpowiedź.
      3. -
    3. Zwiększ numer próby gracza o 1.
      4. -
    -
    8. -
  8. Jeśli nie i graczowi nie pozostała już ani jedna próba: -
      -
    1. Poinformuj o zakończeniu gry.
      2. -
    2. Zablokuj możliwość podawania dalszych odpowiedzi (to mogłoby namieszać w grze).
      3. -
    3. Udostępnij narzędzie, którym gracz może ponownie uruchomić grę.
      4. -
    -
    9. -
  9. Gdy gra uruchomi się ponownie, upewnij się, że dane z poprzedniej gry zostały całkowicie usunięte i interfejs powrócił do stanu początkowego. Przejdź do punktu nr 1.
    10. -
- -

Zróbmy kolejny krok i spróbujmy zamienić powyższe punkty w kod, który zbuduje naszą grę. W ten sposób zobaczysz w działaniu kilka funcji JavaScript.

- -

Przygotowanie

- -

Aby rozpocząć pracę potrzebujesz mieć na swoim komputerze kopię pliku number-guessing-game-start.html (see it live here). Otwórz go w edytorze tekstowym i jednocześnie w swojej przeglądarce. Plik ten zawiera nagłówek, akapit z krótką instrukcją gry, oraz (jeszcze nie działający) formularz do wprowadzania odpowiedzi.

- -

Nasz kod będziemy pisać w bloku określonym znacznikiem {{htmlelement("script")}} u dołu pliku HTML:

- -
<script>
-
-  // Twój kod JavaScript
-
-</script>
-
- -

Pojemniki na dane - zmienne

- -

Zaczynamy. W pierwszej kolejności dodaj poniższe linijki kodu do bloku oznaczonego {{htmlelement("script")}}.

- -
var randomNumber = Math.floor(Math.random() * 100) + 1;
-
-var guesses = document.querySelector('.guesses');
-var lastResult = document.querySelector('.lastResult');
-var lowOrHi = document.querySelector('.lowOrHi');
-
-var guessSubmit = document.querySelector('.guessSubmit');
-var guessField = document.querySelector('.guessField');
-
-var guessCount = 1;
-var resetButton;
- -

Ta część kodu definiuje zmienne i stałe niezbędne do pracy programu. Najprościej rzecz ujmując, zmienne są pojemnikami na wartości takie jak liczby, czy ciągi znaków. Zmienną tworzymy używając słowo kluczowe let (lub var), po którym wpisujemy nazwę tej zmiennej. Następnie możemy tej zmiennej przypisać wartość. Robimy to za pomocą znaku równości (=), po którego prawej stronie wpisujemy żądaną wartość. Więcej informacji na temat różnic pomiędzy słowami kluczowymi let i var możesz znaleźć w tym artykule. Stałe natomiast mają za zadanie przechować dane, które mają się nie zmieniać i tworzy się je podobnie jak zmienne, ale przy użyciu słowa kluczowego const. W naszym przykładzie użyjemy stałych do przechowania odnośników (referencji) do poszczególnych części naszego interfejsu użytkownika. Tekst w niektórych z nich może w którymś momencie ulec zmianie, jednak bloki kodu HTML, do których odnoszą się nasze stałe pozostaną niezmienne.

- -

W naszym przykładzie:

- - - -
-

Na temat zmiennych i stałych będziesz dowiadywał się coraz więcej w toku trwania kursu, począwszy już od tego artykułu.

-
- -

Funkcje

- -

Wstaw następujący kod poniżej dodanego w poprzednim kroku:

- -
function checkGuess() {
-  alert('I am a placeholder');
-}
- -

Funkcje są blokami kodu "wielokrotnego użytku". Napisane raz, mogą być wywoływane wielokrotnie bez potrzeby ponownego pisania ich w całości. Ta cecha funkcji nie tylko oszczędza czas pisania kodu, ale również znacząco poprawia jego czytelność. Istnieje kilka sposobów definiowania funkcji. W tym przykładzie zajmiemy się jednym z prostszych. Rozpoczynamy od słowa kluczowego function, następnie piszemy nazwę naszej funkcji, a na jej końcu- nawiasy zwykłe. Potem wstawiamy dwa nawiasy klamrowe ({ }). To właśnie w nich zawarte jest ciało funkcji - kod, który będzie wykonywał się, ilekroć wywołamy tę funkcję.

- -

Funkcje wywołuje się pisząc jej nazwę wraz z nawiasami zwykłymi.

- -

Spróbujmy. Zapisz zmiany w swoim pliku z kodem i odśwież okno przeglądarki. Teraz przejdź do konsoli JavaScript w narzędziach programisty w przeglądarce i wprowadź tę linię:

- -
checkGuess();
- -

Po zatwierdzeniu klawiszem Return/Enter, powinno pojawić się okno alertu z tekstem: "I am a placeholder". Dzieje się tak, poniważ w naszym kodzie zdefiniowaliśmy funkcję, która uruchamia ten alert, kiedy tylko ją wywołamy.

- -
-

W  dalszej części kursu dowiesz się znacznie więcej o funkcjach.

-
- -

Operatory

- -

Za pomocą operatorów w JavaScript możemy przeprowadzać porównania, dokonywać obliczeń, łączyć ze sobą ciągi znaków i robić wiele innych przydatnych rzeczy.

- -

Jeśli jeszcze nie zapisałeś zmian w swoim pliku z kodem, oraz nie odświeżyłeś okna przeglądarki, zrób to teraz. Otwórz konsolę Javascript w narzędziach programisty w przeglądarce. Teraz będziesz mógł sprawdzić działanie operatorów. Przepisz dokładnie każde z poleceń z kolumny "Example" i zatwierdź każde z nich klawiszem Return/Enter. Obserwuj wyniki. Jeśli z jakiegoś powodu nie masz dostępu do  narzędzi programistycznych w Twojej przeglądarce, możesz użyć poniższej prostej konsoli:

- - - -

{{ EmbedLiveSample('Hidden_code', '100%', 300, "", "", "hide-codepen-jsfiddle") }}

- -

Najpierw zajmiemy się operatorami arytmetycznymi:

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
OperatorNameExample
+Dodawanie6 + 9
-Odejmowanie20 - 15
*Mnożenie3 * 7
/Dzielenie10 / 5
- -

Operatora + możemy też użyć do łączenia ciągów znaków (takie działanie nazywa się w programowaniu konkatenacją). Wprowadź poniższe linie, oddzielając je klawiszem Return / Enter :

- -
var name = 'Bingo';
-name;
-var hello = ' says hello!';
-hello;
-var greeting = name + hello;
-greeting;
- -

Dostępne są również pewne ułatwiające życie skróty, zwane złożonymi operatorami przypisania. Jeśli na przykład chcielibyśmy w prosty sposób dodać nowy ciąg tekstowy do już istniejącego, możemy napisać tak:

- -
name += ' says hello!';
- -

Co jest równoznaczne z:

- -
name = name + ' says hello!';
- -

Kiedy dokonujemy sprawdzenia prawda / fałsz (na przykład w instrukcjach warunkowych - zobacz {{anch("Instrukcje warunkowe", "poniżej")}}) używamy operatorów porównania. Na przykład:

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
OperatorNameExample
===Ścisła równość (czy jest dokładnie tym samym?)5 === 2 + 4
!==Różne od (czy nie jest tym samym?)'Chris' !== 'Ch' + 'ris'
<Mniejsze od10 < 6
>Większe od10 > 20
- -

Instrukcje warunkowe

- -

Wrócmy teraz do naszej funkcji checkGuess().  Z pewnością lepiej mogłaby nam się przysłużyć, gdyby jej działanie nie ograniczało się tylko do wyświetlenia komunikatu "placeholder". Mamy dla niej o wiele ważniejsze zadanie - chcemy, by sprawdzała każdą odpowiedź gracza i odpowiednio reagowała.

- -

W tym celu zastąp obecną funkcję checkGuess() jej nową wersją:

- -
function checkGuess() {
-  var userGuess = Number(guessField.value);
-  if (guessCount === 1) {
-    guesses.textContent = 'Previous guesses: ';
-  }
-  guesses.textContent += userGuess + ' ';
-
-  if (userGuess === randomNumber) {
-    lastResult.textContent = 'Congratulations! You got it right!';
-    lastResult.style.backgroundColor = 'green';
-    lowOrHi.textContent = '';
-    setGameOver();
-  } else if (guessCount === 10) {
-    lastResult.textContent = '!!!GAME OVER!!!';
-    setGameOver();
-  } else {
-    lastResult.textContent = 'Wrong!';
-    lastResult.style.backgroundColor = 'red';
-    if(userGuess < randomNumber) {
-      lowOrHi.textContent = 'Last guess was too low!';
-    } else if(userGuess > randomNumber) {
-      lowOrHi.textContent = 'Last guess was too high!';
-    }
-  }
-
-  guessCount++;
-  guessField.value = '';
-  guessField.focus();
-}
- -

Sporo kodu, prawda? Przyjrzyjmy mu się bliżej:

- - - -

Zdarzenia (events)

- -

Udało nam się całkiem zgrabnie zaimplementować funkcję checkGuess(), jednak na razie nie wykona ona żadnej akcji z tej prostej przyczyny, że jeszcze jej nie wywołaliśmy. Funkcja ta ma zostać wywołana przy naciśnięciu przycisku "Submit guess". W tym celu użyjemy zdarzenia. Zdarzenie jest tym, co dzieje się w przeglądarce (np. kliknięcie przycisku, załadowanie strony, odtwarzanie filmu, itd.) i czego możemy użyć  w celu wywołania konkretnego bloku kodu. Konstrukty, które "nasłuchują", czy miało miejsce zdarzenie nazywane są detektorami zdarzeń (event listeners), a wywoływane w odpowiedzi na nie bloki kodu - modułami obsługi zdarzeń (event handlers).

- -

Do swojej funkcji checkGuess() dodaj poniższą linię:

- -
guessSubmit.addEventListener('click', checkGuess);
- -

W ten sposób dodałeś detektor zdarzenia do przycisku guessSubmit. Jest to metoda, która ma dwie dane wejściowe (zwane argumentami) zapisane w formie  ciągu znaków: typ zdarzenia, które ma zajść (w tym przypadku click), oraz fragment kodu, który ma zostać uruchomiony poprzez to zdarzenie (funkcja checkGuess()). Nazwę funkcji piszemy bez cudzysłowia. {{domxref("EventTarget.addEventListener", "addEventListener()")}}.

- -

Zapisz i odśwież swój kod. Powinien już prawie w pełni działać. Pozostała jeszcze jedna kwestia: gdy odgadniesz właściwą odpowiedź, lub wykorzystasz wszystkie próby odpowiedzi, gra zostanie przerwana, ponieważ jak dotąd nie zdefiniowaliśmy funkcji setGameOver(), która ma zostać wywołana w przypadku zakończenia gry. Dodajmy zatem brakującą część kodu, aby nasza gra zyskała wszystkie funkcjonalności.

- -

Finishing the game functionality

- -

Let's add that setGameOver() function to the bottom of our code and then walk through it. Add this now, below the rest of your JavaScript:

- -
function setGameOver() {
-  guessField.disabled = true;
-  guessSubmit.disabled = true;
-  resetButton = document.createElement('button');
-  resetButton.textContent = 'Start new game';
-  document.body.appendChild(resetButton);
-  resetButton.addEventListener('click', resetGame);
-}
- - - -

Now we need to define this function too! Add the following code, again to the bottom of your JavaScript:

- -
function resetGame() {
-  guessCount = 1;
-
-  var resetParas = document.querySelectorAll('.resultParas p');
-  for (var i = 0 ; i < resetParas.length ; i++) {
-    resetParas[i].textContent = '';
-  }
-
-  resetButton.parentNode.removeChild(resetButton);
-
-  guessField.disabled = false;
-  guessSubmit.disabled = false;
-  guessField.value = '';
-  guessField.focus();
-
-  lastResult.style.backgroundColor = 'white';
-
-  randomNumber = Math.floor(Math.random() * 100) + 1;
-}
- -

This rather long block of code completely resets everything to how it was at the start of the game, so the player can have another go. It:

- - - -

At this point you should have a fully working (simple) game — congratulations!

- -

All we have left to do now in this article is talk about a few other important code features that you've already seen, although you may have not realized it.

- -

Loops

- -

One part of the above code that we need to take a more detailed look at is the for loop. Loops are a very important concept in programming, which allow you to keep running a piece of code over and over again, until a certain condition is met.

- -

To start with, go to your browser developer tools JavaScript console again, and enter the following:

- -
for (var i = 1 ; i < 21 ; i++) { console.log(i) }
- -

What happened? The numbers 1 to 20 were printed out in your console. This is because of the loop. A for loop takes three input values (arguments):

- -
    -
  1. A starting value: In this case we are starting a count at 1, but this could be any number you like. You could replace the letter i with any name you like too, but i is used as a convention because it's short and easy to remember.
    2. -
  2. An exit condition: Here we have specified i < 21 — the loop will keep going until i is no longer less than 21. When i reaches 21, the loop will no longer run.
    3. -
  3. An incrementor: We have specified i++, which means "add 1 to i". The loop will run once for every value of i, until i reaches a value of 21 (as discussed above). In this case, we are simply printing the value of i out to the console on every iteration using {{domxref("Console.log", "console.log()")}}.
    4. -
- -

Now let's look at the loop in our number guessing game — the following can be found inside the resetGame() function:

- -
var resetParas = document.querySelectorAll('.resultParas p');
-for (var i = 0 ; i < resetParas.length ; i++) {
-  resetParas[i].textContent = '';
-}
- -

This code creates a variable containing a list of all the paragraphs inside <div class="resultParas"> using the {{domxref("Document.querySelectorAll", "querySelectorAll()")}} method, then it loops through each one, removing the text content of each.

- -

A small discussion on objects

- -

Let's add one more final improvement before we get to this discussion. Add the following line just below the var resetButton; line near the top of your JavaScript, then save your file:

- -
guessField.focus();
- -

This line uses the {{domxref("HTMLElement.focus", "focus()")}} method to automatically put the text cursor into the {{htmlelement("input")}} text field as soon as the page loads, meaning that the user can start typing their first guess right away, without having to click the form field first. It's only a small addition, but it improves usability — giving the user a good visual clue as to what they've got to do to play the game.

- -

Let's analyze what's going on here in a bit more detail. In JavaScript, everything is an object. An object is a collection of related functionality stored in a single grouping. You can create your own objects, but that is quite advanced and we won't be covering it until much later in the course. For now, we'll just briefly discuss the built-in objects that your browser contains, which allow you to do lots of useful things.

- -

In this particular case, we first created a guessField variable that stores a reference to the text input form field in our HTML — the following line can be found amongst our variable declarations near the top:

- -
var guessField = document.querySelector('.guessField');
- -

To get this reference, we used the {{domxref("document.querySelector", "querySelector()")}} method of the {{domxref("document")}} object. querySelector() takes one piece of information — a CSS selector that selects the element you want a reference to.

- -

Because guessField now contains a reference to an {{htmlelement("input")}} element, it will now have access to a number of properties (basically variables stored inside objects, some of which can't have their values changed) and methods (basically functions stored inside objects). One method available to input elements is focus(), so we can now use this line to focus the text input:

- -
guessField.focus();
- -

Variables that don't contain references to form elements won't have focus() available to them. For example, the guesses variable contains a reference to a {{htmlelement("p")}} element, and guessCount contains a number.

- -

Playing with browser objects

- -

Let's play with some browser objects a bit.

- -
    -
  1. First of all, open up your program in a browser.
    2. -
  2. Next, open your browser developer tools, and make sure the JavaScript console tab is open.
    3. -
  3. Type in guessField and the console will show you that the variable contains an {{htmlelement("input")}} element. You'll also notice that the console autocompletes the names of objects that exist inside the execution environment, including your variables!
    4. -
  4. Now type in the following: - 
    guessField.value = 'Hello';
    - The value property represents the current value entered into the text field. You'll see that by entering this command, we've changed the text in the text field!
    5. -
  5. Now try typing in guesses and pressing return. The console will show you that the variable contains a {{htmlelement("p")}} element.
    6. -
  6. Now try entering the following line: - 
    guesses.value
    - The browser will return undefined, because paragraphs don't have the value property.
    7. -
  7. To change the text inside a paragraph, you need the {{domxref("Node.textContent", "textContent")}} property instead. Try this: - 
    guesses.textContent = 'Where is my paragraph?';
    -
    8. -
  8. Now for some fun stuff. Try entering the below lines, one by one: - 
    guesses.style.backgroundColor = 'yellow';
-guesses.style.fontSize = '200%';
-guesses.style.padding = '10px';
-guesses.style.boxShadow = '3px 3px 6px black';
    - Every element on a page has a style property, which itself contains an object whose properties contain all the inline CSS styles applied to that element. This allows us to dynamically set new CSS styles on elements using JavaScript.
    9. -
- -

Finished for now...

- -

So that's it for building the example. You got to the end — well done! Try your final code out, or play with our finished version here. If you can't get the example to work, check it against the source code.

- -

{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/What_is_JavaScript", "Learn/JavaScript/First_steps/What_went_wrong", "Learn/JavaScript/First_steps")}}

- -

In this module

- - diff --git a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/co_poszlo_nie_tak/index.html b/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/co_poszlo_nie_tak/index.html deleted file mode 100644 index 1a88f2b797..0000000000 --- a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/co_poszlo_nie_tak/index.html +++ /dev/null @@ -1,257 +0,0 @@ ---- -title: Co poszło nie tak? Rozwiązywanie problemów w JavaScript -slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki/Co_poszlo_nie_tak -translation_of: Learn/JavaScript/First_steps/What_went_wrong ---- -
{{LearnSidebar}}
- -
{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/A_first_splash", "Learn/JavaScript/First_steps/Variables", "Learn/JavaScript/First_steps")}}
- -

Kiedy w poprzednim artykule budowałeś grę "Zgadnij numer", mogłeś stwierdzić, że ona po prostu nie działała. Nie martw się - ten artykuł ma na celu zatrzymanie cię przed wyrywaniem sobie włosów nad takimi problemami poprzez dostarczenie ci narzędzi do znajdowania i naprawienia błędów w programach napisanych w JavaScript.

- - - - - - - - - - - - -
Wymagania wstępne:Podstawowa znajomość obsługi komputera, podstawowe rozumenie HTML i CSS oraz wiedza, czym jest JavaScript.
Cel:Zdobycie umiejętności i odwagi do rozwiązywania prostych problemów w twoim własnym kodzie.
- -

Typy błędów

- -

Każdy błąd w kodzie można w ogólności podzielić na dwa typy:

- - - -

No dobra, nie jest to tak proste - istnieją także inne czynniki, które różnicują błędy. Powyższa klasyfikacja wystarczy jednak w tym początkowym etapie twojej kariery. W kolejnej częsci przyjrzymy się tym dwóm typom błędów.

- -

Błędogenny przykład

- -

Zaczniemy od naszej poprzedniej gry "Zgadnij numer" - tylko że tym razem będziemy zajmować się wersją w której umyślnie ukryto trochę błędów. Odwiedź GitHub i wykonaj lokalną wersję  number-game-errors.html (Zobacz live demo tutaj).

- -
    -
  1. Aby zacząć, otwój lokalną wersję w swoim ulubionym edytorze tekstu i w twojej przeglądarce.
    2. -
  2. Spróbuj zagrać w tę - odkryjesz że kiedy wciskasz przycisk "Zgadnij" - on po prostu nie działa!
    3. -
- -
-

Notatka: Równie dobrze możesz mieć swoją wersję gry, która ci nie działa. Wiemy, że może chciałbyś ją naprawić, ale chcemy, abyś wykorzystał naszą wersję, dzięki czemu nauczysz się technik, których tu uczymy. Następnie możesz  wykorzystać je do naprawienia własnego kodu.

-
- -

W tym miejscu spójrzmy na narzędzia developerskie, dokładniej konsolę debugowania, aby sprawdzić, czy występują błędy składniowe, a jeżeli tak - naprawić je. Poniżej znajdują się instrukcje, jak tego dokonać.

- -

Naprawa błędów składniowych

- -

Wcześniej pokazaliśmy kilka prostych komend JavaScript, które wpisałeś do konsoli JavaScript w narzędziach deweloperskich (jeżeli nie pamiętasz jak je otworzyć, kliknij w link, aby sobie przypomnieć). Jej bardzo przydatną funkcją jest wyświetlanie błędów w momencie gdy interpreter JavaScript przeglądarki napotka na błąd. Wyruszmy na poszukiwanie błędów!

- -
    -
  1. Idź do karty z otwartą stroną number-game-errors.html i otwórz konsolę JavaScript. Znajdziesz tam błąd:
    2. -
  2. Jest to prosty błąd do wytropienia, a przeglądarka daje wiele przydatnych  wskazówek: (powyższy screen jest z Firefoxa, ale inne przeglądarki pokazują podobne informacje). Od lewej do prawej znajdują się: -
      -
    • Czerwony "x" dla pokazania, że jest to błąd.
      • -
    • Wiadomość błędu dla pokazania, co poszło nie tak: "TypeError: guessSubmit.addeventListener is not a function"
      • -
    • Link do "Learn More", który przekierowuje do strony na MDN, która wyjaśnia szczegółowo dany błąd.
      • -
    • Nazwa pliku JavaScript, która po kliknięciu kieruje do karty debuggera. Jeżeli klikniesz go, pokaże ci się dokładna linia z danym błędem.
      • -
    • Numer linii oraz znak, gdzie wystąpił błąd. W tym przypadku linia 86, znak 3.
      • -
    -
    3. -
  3. Spoglądając na linię 86, zobaczymy następujący kod: - 
    guessSubmit.addeventListener('click', checkGuess);
    -
    4. -
  4. The error message says "guessSubmit.addeventListener is not a function", so we've probably spelled something wrong. If you are not sure of the correct spelling of a piece of syntax, it is often good to look up the feature on MDN. The best way to do this currently is to search for "mdn name-of-feature" on your favourite search engine. Here's a shortcut to save you some time in this instance: addEventListener().
    5. -
  5. So, looking at this page, the error appears to be that we've spelled the function name wrong! Remember that JavaScript is case sensitive, so any slight different in spelling or casing will cause an error. Changing addeventListener to addEventListener should fix this. Do this now.
    6. -
- -
-

Note: See our TypeError: "x" is not a function reference page for more details about this error.

-
- -

Błędy składniowe - podejście drugie

- -
    -
  1. Zapisz stronę i odśwież - zobaczysz, że błąd zniknął.
    2. -
  2. Spróbuj teraz wpisać liczbę. Po kliknięciu na przycisk "Wyślij" zobaczysz... inny błąd!
    3. -
  3. Tym razem błąd to "TypeError: lowOrHi is null", on line 78. -
    Notatka: Null jest specjalną wartością, która oznacza "nic" bądź "brak wartości" A więc lowOrHi został zadeklarowany i zainicjalizowany - ale wartością pustą.
    - -
    Notatka: Ten błąd pojawił się jak tylko strona została załadowana, dlatego że błąd wystąpił podczas wykonywania funkcji (w środku bloku checkGuess() { ... }). Jak dowiesz się później bardziej szczegółowo, kod wewnątrz funkcji jest wykonywany w innej przestrzeni niż kod poza funkcją. W tym przypadku kod nie został uruchomiony, a błąd wyrzucony do momentu, aż funkcja checkGuess() nie dotarła do linijki 86.
    -
    4. -
  4. Popatrz na linię 78. Zobaczysz tam następujący kod: - 
    lowOrHi.textContent = 'Last guess was too high!';
    -
    5. -
  5. W tej linii następuje próba ustawienia właściwości textContent zmiennej lowOrHi na tekst, ale to się nie powiodło ze względu na fakt, że lowOrHi nie jest tym, czego oczekujemy.  Trzeba się dowiedzieć, dlaczego tak jest - wyszukajmy inne wystąpienia lowOrHi. Najwcześniejsze wystąpienie znajdziemy w linii 48: - 
    var lowOrHi = document.querySelector('lowOrHi');
    -
    6. -
  6. W tej linii próbujemy przypisać zmiennej referencję do elementu w dokumencie HTML. Sprawdźmy, czy wartością tej zmiennej jest null po wykonaniu tej linijki. Aby to zrobić, dodaj ten kod w linii 49: - 
    console.log(lowOrHi);
    - -
    -

    Notatka: console.log() jest bardzo użyteczną funkcją do debugowania, której celem jest wypisanie wartości zmiennej do konsoli. W tym przypadku wypisze ona wartośćlowOrHi do konsoli w takiej postaci, w jakiej została ona ustawiona w linii 48.

    -
    -
    7. -
  7. Zapisz plik i odśwież stronę. Po przejściu do konsoli zobaczysz efekt wywołania console.log().Możemy być pewni - w tym momencie wartością lowOrHi jest null. Oznacza to, że błąd jest zdecydowanie związany z linią 48.
    8. -
  8. Pomyślmy - co może być tutaj problemem? W linii 48 używamy document.querySelector() aby otrzymać referencję do elementu. Odbywa się to poprzez podanie selektora CSS jako parametr funkcji. W dalszej częsci pliku można znaleźć paragraf, którego referencji potrzebujemy: - 
    <p class="lowOrHi"></p>
    -
    9. -
  9. To oznacza, że potrzebujemy tu selektora klasy. Zaczyna się on kropką (.) - ale selektor, którego używamy w querySelector() (linia 48) nie ma kropki. To może być nasz błąd! Spróbuj zmienić lowOrHi na .lowOrHi w linii 48.
    10. -
  10. Zapisz i odśwież stronę. Teraz console.log() powinien wyświetlić element  <p>, którego poszukiwaliśmy. Uff! Kolejny błąd naprawiony! Możesz już usunąć linię z console.log() (albo zostawić ją odniesienie na później - jak uważasz).
    11. -
- -
-

Note: See our TypeError: "x" is (not) "y" reference page for more details about this error.

-
- -

Błędy składniowe - podejście trzecie

- -
    -
  1. Teraz gdy spróbujesz zagrać w grę, powinno Ci się więcej powieść - gra będzie grywalna, do momentu końca gry - nieważne, czy poprzez znalezienie właściwej liczby czy skończenie się żyć.
    2. -
  2. W tym miejscu gra nie działa, a w konsoli pojawie się ten sam błąd, co na początku - "TypeError: resetButton.addeventListener is not a function"! Tym razem jednak jest wywoływany z linii 94.
    3. -
  3. Spójrzmy na linię 94. Można łatwo zauważyć, że mamy do czynienia z tym samym błędem, co wcześniej - wystarczy zmienić addeventListener na .addEventListener. Zrób to teraz.
    4. -
- -

Błąd logiczny

- -

Na tym etapie gra powinna być grywalna, ale po kilku uruchomieniach można łatwo zauważyć, że "losowa" liczba to zawsze 0 bądź 1. Nie jest to to, czego można od takiej gry oczekiwać!

- -

Musi to być jakiś problem z logiką aplikacji - gra nie zwraca błędu, jednak nie zachowuje się jak powinna.

- -
    -
  1. Znajdźmy zmienną randomNumber  i linie, w których zmienna jest zadeklarowana i jej wartość ustalona. To miejsce znajduje się w okolicach linii 44: - - 
    var randomNumber = Math.floor(Math.random()) + 1;
    - A linia, która generuje losową liczbę przed każdą grą, to linia 113: - - 
    randomNumber = Math.floor(Math.random()) + 1;
    -
    2. -
  2. Aby sprawdzić czy to z tymi liniami jest problem, użyjmy naszego starego przyjaciela - polecenia console.log(). Wstaw następujący kod bezpośrednio pod wcześniej wymienionymi dwiema liniami kodu: - 
    console.log(randomNumber);
    -
    3. -
  3. Zapisz i odśwież, następnie zagraj kilka razy - można zauważyć, że za każdym wywołaniem  randomNumber jest równe 1.
    4. -
- -

Praca nad logiką

- -

W celu naprawy tego błędu, należy najpierw pomyśleć, jak działa ten kod. Na samym początku wywołujemy Math.random(), który generuje zmiennoprzecinkową liczbę pomiędzy 0 i 1, na przykład 0.5675493843.

- -
Math.random()
- -

Następnie uzyskaną liczbę podajemy jako parametr funkcji Math.floor(), której zadanie jest zaokrąglenie uzyskanej w parametrze liczby do największej liczby całkowitej równej bądź mniejszej od parametru. Następnie dodajemy 1 do wyniku:

- -
Math.floor(Math.random()) + 1
- -

Zaokrąglanie liczby zmiennoprzecinkowej w zakresie od 0 do 1 zawsze da 0 . Dodanie do niej 1 da więc wynik 1. Aby naprawić wynik zgodnie z wymaganiami, pomnóżmy naszą losową liczbę przez 100. Sprawi to, że dostaniemy losową liczbę od 0 do 99:

- -
Math.floor(Math.random()*100);
- -

Jeżeli dodamy 1, dostaniemy liczbę z przedziału od 1 do 100:

- -
Math.floor(Math.random()*100) + 1;
- -

Zmień obie linie zgodnie z tym wzorem, zapisz i odśwież stronę - gra powinna zachowywać się tak jak od niej tego oczekujemy!

- -

Inne popularne błędy

- -

Istnieją inne popularne błędy, na które natkniesz się w swoim kodzie. Ta sekcja zawiera listę najpopularniejszych z nich.

- -

SyntaxError: missing ; before statement

- -

Ten błąd oznacza, że zapomniałeś o średniku na końcu linii. Czasem może jednak być bardziej enigmatyczny. Przykładem może być zmiana tej linii:

- -
var userGuess = Number(guessField.value);
- -

na

- -
var userGuess === Number(guessField.value);
- -

Ten kod wyrzuca błąd, gdyż myśli, że chcesz zrobić coś innego. Musisz być pewny, że nie mieszasz znaku przypisania (=) — zapisuje on wartość w zmiennej, z operatorem dokładnego porównania, który testuje czy jedna wartość jest dokładnie równa drugiej - zwraca ona wynik w postaci zmiennej logicznej true/false.

- -
-

Notatka: Aby dowiedzieć się więcej o tym błędzie, odwiedź naszą stronę SyntaxError: missing ; before statement.

-
- -

Program zawsze twierdzi, że wygrałeś, niezależnie od wprowadzonej liczby

- -

Może to być objawem pomieszania operatorów przypisania i dokładnego porównania. Przykładowo jeżeli byśmy zmienili tę linię w funkcji checkGuess():

- -
if (userGuess === randomNumber) {
- -

na

- -
if (userGuess = randomNumber) {
- -

ten test zawsze zwróciłby true (prawdę), co sprawiłoby, że program za każdym razem twierdziłby, że gra została przez Ciebie wygrana. Uważaj na błędy!

- -

SyntaxError: missing ) after argument list

- -

Ten błąd jest prosty — oznacza po prostu, że zapomniałeś dodać nawias zamykający na końcu funkcji/wywołania metody.

- -
-

Notatka: Zobacz naszą  stronę referencyjną: SyntaxError: missing ) after argument list, aby dowiedzieć się więcej o tym błędzie.

-
- -

SyntaxError: missing : after property id

- -

Ten błąd zwykle jest związany z niepoprawnie napisanym obiektem JavaScript. Tym razem jednak został spowodowany zmianą

- -
function checkGuess() {
- -

na

- -
function checkGuess( {
- -

Ten błąd spowodował, że przeglądarka zinterpretowała ten kod jako próbę podania wnętrza funkcji jako parametr funkcji. Uważaj na nawiasy!

- -

SyntaxError: missing } after function body

- -

This is easy — it generally means that you've missed one of your curly braces from a function or conditional structure. We got this error by deleting one of the closing curly braces near the bottom of the checkGuess() function.

- -

SyntaxError: expected expression, got 'string' or SyntaxError: unterminated string literal

- -

These errors generally mean that you've missed off a string value's opening or closing quote mark. In the first error above, string would be replaced with the unexpected character(s) that the browser found instead of a quote mark at the start of a string. The second error means that the string has not been ended with a quote mark.

- -

For all of these errors, think about how we tackled the examples we looked at in the walkthrough. When an error arises, look at the line number you are given, go to that line and see if you can spot what's wrong. Bear in mind that the error is not necessarily going to be on that line, and also that the error might not be caused by the exact same problem we cited above!

- -
-

Note: See our SyntaxError: Unexpected token and SyntaxError: unterminated string literal reference pages for more details about these errors.

-
- -

Podsumowanie

- -

A wieć to jest to - podstawy szukania błędów w prostych programach w JS. Nie zawsze znalezienie błędu jest tak proste , ale przynajmniej ten artykuł może ci pomóc w zaoszczędzeniu kilku godzin snu i pozwolić na szybsze postępy w nauce.

- -

Zobacz także

- -
- -
- -

{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/A_first_splash", "Learn/JavaScript/First_steps/Variables", "Learn/JavaScript/First_steps")}}

- -

 

- -

In this module

- - - -

 

diff --git a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/index.html b/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/index.html deleted file mode 100644 index ab90523dce..0000000000 --- a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/index.html +++ /dev/null @@ -1,61 +0,0 @@ ---- -title: Pierwsze kroki w Javascript -slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki -tags: - - Artykuły - - Liczby - - Moduły - - Operatory - - Początkujący - - Przewodnik - - Pętle - - Zmienne -translation_of: Learn/JavaScript/First_steps ---- -
{{LearnSidebar}}
- -

W pierwszym module, przed rozpoczęciem praktycznego pisania kodu w JavaScript, odpowiemy sobie na kilka fundamentalnych pytań takich jak: "czym jest JavaScript?", "czym się charakteryzuje?" oraz "co potrafi?". Następnie omówimy kilka kluczowych kwestii - zmienne, ciągi znaków, liczby oraz pętle w JavaScript.

- -

Wymagania

- -

Przed rozpoczęciem nauki tego modułu nie musisz posiadać żadnej wiedzy o JavaScript, ale powinieneś już znać podstawowe zagadnienia związane z HTML-em oraz CSS-em. Doradzamy Ci, abyś ukończył moduły przedstawione poniżej:

- - - -
-

Informacja: Jeżeli pracujesz na komputerze/tablecie/innym urządzeniu na którym nie masz możliwości tworzenia własnych plików, możesz wypróbować przedstawione przykłady w programach online, takich jak:  JSBin lub Thimble.

-
- -

Przewodnik

- -
-
Czym jest JavaScript?
-
Witamy w MDN-owym kursie JavaScript dla początkujących! W tym artykule spojrzymy na JavaScript jeszcze nieco ogólne i odpowiemy sobie na podstawowe pytania:  "co to jest?" oraz "co robi?". To ważne, by znać cele stosowania tego języka.
-
Pierwsze spojrzenie na JavaScript
-
Najpierw nauczysz się teorii JavaScript, oraz tego, co możesz zrobić za jego pomocą. Następnie przejdziesz przez instruktarz oparty o podstawowe cechy JavaScript, który będzie miał formę praktyczną - napiszesz prostą grę - "Zgadnij liczbę". Proces pisania pokażemy Ci krok po kroku.
-
Coś poszło nie tak? Rozwiązywanie problemów w JavaScript
-
Podczas pisania gry "zgadnij liczbę" z poprzedniego artykułu możesz natrafić na trudności, które spowodują problemy z jej poprawnym działaniem. Spokojnie - ten artykuł uchroni Cię przed wyrywaniem sobie włosów podczas sprawdzania swojego kodu. Pokażemy Ci kilka prostych sposóbów wykrywania i eliminowania błędów w programie napisanym w Javascript.
-
Przechowywanie informacji, których potrzebujesz — Zmienne
-
Po przeczytaniu poprzednich artykułów powinieneś wiedzieć czym jest JavaScript, co może dla Ciebie zrobić, oraz jak możesz używać go wraz z innymi internetowymi technologiami. Ten artykuł poprowadzi Cię przez podstawowe "bloki", którymi będziesz posługiwać się podczas pisania programu w Javascript - zmienne.
-
Podstawy działań w JavaScript — liczby i operatory
-
W tym miesjcu kursu porozmawiamy o działaniach w JavaScript - dowiesz się jak możesz łączyć operatory oraz przeczytasz o innych cechach języka, aby poprawnie korzystać z liczb.
-
Przechowywanie tekstu — ciągi znaków w JavaScript
-
Następnie skupimy swoją uwagę na string-ach - tak nazywają się ciągi tekstu w programowaniu. W tym artykule spojrzymy na najważniejsze rzeczy, które potrzebujesz wiedzieć o ciągach znaków w JavaScript. Są nimi: tworzenie "string-ów", używanie cudzysłowia, oraz łączenie ze sobą ciągów znaków.
-
Użyteczne metody w string-ach
-
Po zaznajomieniu się z podstawami string-ów czas podnieść poprzeczkę. Zaczniemy mysleć o pomocnych operacjach, które możemy wykonać na ciągach znaków poprzez wbudowane funkcje, takie jak: obliczanie długości ciągu znaków, łączenie i rozdzielanie, zastępowanie jednego znaku innym i wiele więcej.
-
Pętle
-
W ostatnim artykule tego modułu przyjrzymy się pętlom - następnym sposobie przechowywania informacji w pojedynczej zmiennej. Dowiesz się tutaj dlaczego są one ważne, odkryjesz jak je stworzyć, dodać i usunąć z nich dane. 
-
- -

Podsumowanie

- -

Poniższe podsumowanie sprawdzi Twoje rozumienie podstaw języka Javascript z powyższego przewodnika.

- -
-
Generator niemądrych opowieści
-
W tej części zastosujesz zdobytą wiedzę, zebraną w powyższych artykułach, do stworzenia aplikacji - "Generatora niemądrych opowieści". Baw się dobrze!
-
diff --git a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/math/index.html b/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/math/index.html deleted file mode 100644 index 3e5563d0da..0000000000 --- a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/math/index.html +++ /dev/null @@ -1,455 +0,0 @@ ---- -title: Basic math in JavaScript — numbers and operators -slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki/Math -translation_of: Learn/JavaScript/First_steps/Math ---- -
{{LearnSidebar}}
- -
{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/Variables", "Learn/JavaScript/First_steps/Strings", "Learn/JavaScript/First_steps")}}
- -

At this point in the course we discuss math in JavaScript — how we can use {{Glossary("Operator","operators")}} and other features to successfully manipulate numbers to do our bidding.

- - - - - - - - - - - - -
Prerequisites:Basic computer literacy, a basic understanding of HTML and CSS, an understanding of what JavaScript is.
Objective:To gain familiarity with the basics of math in JavaScript.
- -

Wszyscy kochają matematykę

- -

Ok, może nie. Niektórzy  kochają matematykę, inni nienawidzą  od kiedy musieli nauczyć się tabliczki mnożenia i dzielenia przez liczby wielocyfrowe w szkole podstawowej, a częśc jest gdzieś pośrodku. Ale nikt z nas nie może zaprzeczyć, temu że matematyka jest fundamentalną częścią życia, bez której nie zajdzie się daleko. Jest to szczególnie prawdziwe kiedy uczymy się programowania w JavaScript (lub jakimkolwiek innym języku) -   tak wiele z tego co robimy polega na przetwarzaniu danych liczbowych, obliczaniu nowych wartości i tak dalej, że nie będziesz zaskoczony, że JavaScript posiada w pełni funkcjonalny zestaw funkcji matematycznych.

- -

Artykuł omawia podstawy, które musisz znać na ten moment.

- -

Typy liczb

- -

W programowaniu, nawet na pozór łatwy system dziesiętny, który tak dobrze znamy jest bardziej skąplikowany niż mógłbyś sądzić. Używamy różnych terminów do opisania różnych typów liczb dziesiętnych, dla przykładu: 

- - - -

We even have different types of number systems! Decimal is base 10 (meaning it uses 0–9 in each column), but we also have things like:

- - - -

Before you start to get worried about your brain melting, stop right there! For a start, we are just going to stick to decimal numbers throughout this course; you'll rarely come across a need to start thinking about other types, if ever.

- -

The second bit of good news is that unlike some other programming languages, JavaScript only has one data type for numbers, both integers and decimals — you guessed it, {{jsxref("Number")}}. This means that whatever type of numbers you are dealing with in JavaScript, you handle them in exactly the same way.

- -
-

Note: Actually, JavaScript has a second number type, {{Glossary("BigInt")}}, used for very, very large integers. But for the purposes of this course, we'll just worry about Number values.

-
- -

It's all numbers to me

- -

Let's quickly play with some numbers to reacquaint ourselves with the basic syntax we need. Enter the commands listed below into your developer tools JavaScript console.

- -
    -
  1. First of all, let's declare a couple of variables and initialize them with an integer and a float, respectively, then type the variable names back in to check that everything is in order: - 
    let myInt = 5;
-let myFloat = 6.667;
-myInt;
-myFloat;
    -
    2. -
  2. Number values are typed in without quote marks — try declaring and initializing a couple more variables containing numbers before you move on.
    3. -
  3. Now let's check that both our original variables are of the same datatype. There is an operator called {{jsxref("Operators/typeof", "typeof")}} in JavaScript that does this. Enter the below two lines as shown: - 
    typeof myInt;
-typeof myFloat;
    - You should get "number" returned in both cases — this makes things a lot easier for us than if different numbers had different data types, and we had to deal with them in different ways. Phew!
    4. -
- -

Useful Number methods

- -

The Number object, an instance of which represents all standard numbers you'll use in your JavaScript, has a number of useful methods available on it for you to manipulate numbers. We don't cover these in detail in this article because we wanted to keep it as a simple introduction and only cover the real basic essentials for now; however, once you've read through this module a couple of times it is worth going to the object reference pages and learning more about what's available.

- -

For example, to round your number to a fixed number of decimal places, use the toFixed() method. Type the following lines into your browser's console:

- -
let lotsOfDecimal = 1.766584958675746364;
-lotsOfDecimal;
-let twoDecimalPlaces = lotsOfDecimal.toFixed(2);
-twoDecimalPlaces;
- -

Converting to number data types

- -

Sometimes you might end up with a number that is stored as a string type, which makes it difficult to perform calculations with it. This most commonly happens when data is entered into a form input, and the input type is text. There is a way to solve this problem — passing the string value into the Number() constructor to return a number version of the same value.

- -

For example, try typing these lines into your console:

- -
let myNumber = '74';
-myNumber + 3;
- -

You end up with the result 743, not 77, because myNumber is actually defined as a string. You can test this by typing in the following:

- -
typeof myNumber;
- -

To fix the calculation, you can do this:

- -
Number(myNumber) + 3;
- -

Arithmetic operators

- -

Arithmetic operators are the basic operators that we use to do sums in JavaScript:

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
OperatorNamePurposeExample
+AdditionAdds two numbers together.6 + 9
-SubtractionSubtracts the right number from the left.20 - 15
*MultiplicationMultiplies two numbers together.3 * 7
/DivisionDivides the left number by the right.10 / 5
%Remainder (sometimes called modulo) -

Returns the remainder left over after you've divided the left number into a number of integer portions equal to the right number.

- 		-

8 % 3 (returns 2, as three goes into 8 twice, leaving 2 left over).

-
**ExponentRaises a base number to the exponent power, that is, the base number multiplied by itself, exponent times. It was first Introduced in EcmaScript 2016.5 ** 2 (returns 25, which is the same as 5 * 5).
- -
-

Note: You'll sometimes see numbers involved in arithmetic referred to as {{Glossary("Operand", "operands")}}.

-
- -
-

Note: You may sometimes see exponents expressed using the older {{jsxref("Math.pow()")}} method, which works in a very similar way. For example, in Math.pow(7, 3), 7 is the base and 3 is the exponent, so the result of the expression is 343. Math.pow(7, 3) is equivalent to 7**3.

-
- -

We probably don't need to teach you how to do basic math, but we would like to test your understanding of the syntax involved. Try entering the examples below into your developer tools JavaScript console to familiarize yourself with the syntax.

- -
    -
  1. First try entering some simple examples of your own, such as - 
    10 + 7
-9 * 8
-60 % 3
    -
    2. -
  2. You can also try declaring and initializing some numbers inside variables, and try using those in the sums — the variables will behave exactly like the values they hold for the purposes of the sum. For example: - 
    let num1 = 10;
-let num2 = 50;
-9 * num1;
-num1 ** 3;
-num2 / num1;
    -
    3. -
  3. Last for this section, try entering some more complex expressions, such as: - 
    5 + 10 * 3;
-num2 % 9 * num1;
-num2 + num1 / 8 + 2;
    -
    4. -
- -

Some of this last set of calculations might not give you quite the result you were expecting; the  section below might well give the answer as to why.

- -

Operator precedence

- -

Let's look at the last example from above, assuming that num2 holds the value 50 and num1 holds the value 10 (as originally stated above):

- -
num2 + num1 / 8 + 2;
- -

As a human being, you may read this as "50 plus 10 equals 60", then "8 plus 2 equals 10", and finally "60 divided by 10 equals 6".

- -

But the browser does "10 divided by 8 equals 1.25", then "50 plus 1.25 plus 2 equals 53.25".

- -

This is because of operator precedence — some operators are applied before others when calculating the result of a calculation (referred to as an expression, in programming).  Operator precedence in JavaScript is the same as is taught in math classes in school — Multiply and divide are always done first, then add and subtract (the calculation is always evaluated from left to right).

- -

If you want to override operator precedence, you can put parentheses round the parts that you want to be explicitly dealt with first. So to get a result of 6, we could do this:

- -
(num2 + num1) / (8 + 2);
- -

Try it and see.

- -
-

Note: A full list of all JavaScript operators and their precedence can be found in Expressions and operators.

-
- -

Increment and decrement operators

- -

Sometimes you'll want to repeatedly add or subtract one to or from a numeric variable value. This can be conveniently done using the increment (++) and decrement (--) operators. We used ++ in our "Guess the number" game back in our first splash into JavaScript article, when we added 1 to our guessCount variable to keep track of how many guesses the user has left after each turn.

- -
guessCount++;
- -
-

Note: These operators are most commonly used in loops, which you'll learn about later on in the course. For example, say you wanted to loop through a list of prices, and add sales tax to each one. You'd use a loop to go through each value in turn and do the necessary calculation for adding the sales tax in each case. The incrementor is used to move to the next value when needed. We've actually provided a simple example showing how this is done — check it out live, and look at the source code to see if you can spot the incrementors! We'll look at loops in detail later on in the course.

-
- -

Let's try playing with these in your console. For a start, note that you can't apply these directly to a number, which might seem strange, but we are assigning a variable a new updated value, not operating on the value itself. The following will return an error:

- -
3++;
- -

So, you can only increment an existing variable. Try this:

- -
let num1 = 4;
-num1++;
- -

Okay, strangeness number 2! When you do this, you'll see a value of 4 returned — this is because the browser returns the current value, then increments the variable. You can see that it's been incremented if you return the variable value again:

- -
num1;
- -

The same is true of -- : try the following

- -
let num2 = 6;
-num2--;
-num2;
- -
-

Note: You can make the browser do it the other way round — increment/decrement the variable then return the value — by putting the operator at the start of the variable instead of the end. Try the above examples again, but this time use ++num1 and --num2.

-
- -

Assignment operators

- -

Assignment operators are operators that assign a value to a variable. We have already used the most basic one, =, loads of times — it simply assigns the variable on the left the value stated on the right:

- -
let x = 3; // x contains the value 3
-let y = 4; // y contains the value 4
-x = y; // x now contains the same value y contains, 4
- -

But there are some more complex types, which provide useful shortcuts to keep your code neater and more efficient. The most common are listed below:

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
OperatorNamePurposeExampleShortcut for
+=Addition assignmentAdds the value on the right to the variable value on the left, then returns the new variable valuex += 4;x = x + 4;
-=Subtraction assignmentSubtracts the value on the right from the variable value on the left, and returns the new variable valuex -= 3;x = x - 3;
*=Multiplication assignmentMultiplies the variable value on the left by the value on the right, and returns the new variable valuex *= 3;x = x * 3;
/=Division assignmentDivides the variable value on the left by the value on the right, and returns the new variable valuex /= 5;x = x / 5;
- -

Try typing some of the above examples into your console, to get an idea of how they work. In each case, see if you can guess what the value is before you type in the second line.

- -

Note that you can quite happily use other variables on the right hand side of each expression, for example:

- -
let x = 3; // x contains the value 3
-let y = 4; // y contains the value 4
-x *= y; // x now contains the value 12
- -
-

Note: There are lots of other assignment operators available, but these are the basic ones you should learn now.

-
- -

Active learning: sizing a canvas box

- -

In this exercise, you will manipulate some numbers and operators to change the size of a box. The box is drawn using a browser API called the {{domxref("Canvas API", "", "", "true")}}. There is no need to worry about how this works — just concentrate on the math for now. The width and height of the box (in pixels) are defined by the variables x and y, which are initially both given a value of 50.

- -

{{EmbedGHLiveSample("learning-area/javascript/introduction-to-js-1/maths/editable_canvas.html", '100%', 620)}}

- -

Open in new window

- -

In the editable code box above, there are two lines marked with a comment that we'd like you to update to make the box grow/shrink to certain sizes, using certain operators and/or values in each case. Let's try the following:

- - - -

Don't worry if you totally mess the code up. You can always press the Reset button to get things working again. After you've answered all the above questions correctly, feel free to play with the code some more or create your own challenges.

- -

Comparison operators

- -

Sometimes we will want to run true/false tests, then act accordingly depending on the result of that test — to do this we use comparison operators.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
OperatorNamePurposeExample
===Strict equalityTests whether the left and right values are identical to one another5 === 2 + 4
!==Strict-non-equalityTests whether the left and right values are not identical to one another5 !== 2 + 3
<Less thanTests whether the left value is smaller than the right one.10 < 6
>Greater thanTests whether the left value is greater than the right one.10 > 20
<=Less than or equal toTests whether the left value is smaller than or equal to the right one.3 <= 2
>=Greater than or equal toTests whether the left value is greater than or equal to the right one.5 >= 4
- -
-

Note: You may see some people using == and != in their tests for equality and non-equality. These are valid operators in JavaScript, but they differ from ===/!==. The former versions test whether the values are the same but not whether the values' datatypes are the same. The latter, strict versions test the equality of both the values and their datatypes. The strict versions tend to result in fewer errors, so we recommend you use them.

-
- -

If you try entering some of these values in a console, you'll see that they all return true/false values — those booleans we mentioned in the last article. These are very useful, as they allow us to make decisions in our code, and they are used every time we want to make a choice of some kind. For example, booleans can be used to:

- - - -

We'll look at how to code such logic when we look at conditional statements in a future article. For now, let's look at a quick example:

- -
<button>Start machine</button>
-<p>The machine is stopped.</p>
-
- -
const btn = document.querySelector('button');
-const txt = document.querySelector('p');
-
-btn.addEventListener('click', updateBtn);
-
-function updateBtn() {
-  if (btn.textContent === 'Start machine') {
-    btn.textContent = 'Stop machine';
-    txt.textContent = 'The machine has started!';
-  } else {
-    btn.textContent = 'Start machine';
-    txt.textContent = 'The machine is stopped.';
-  }
-}
- -

{{EmbedGHLiveSample("learning-area/javascript/introduction-to-js-1/maths/conditional.html", '100%', 100)}}

- -

Open in new window

- -

You can see the equality operator being used just inside the updateBtn() function. In this case, we are not testing if two mathematical expressions have the same value — we are testing whether the text content of a button contains a certain string — but it is still the same principle at work. If the button is currently saying "Start machine" when it is pressed, we change its label to  "Stop machine", and update the label as appropriate. If the button is currently saying "Stop machine" when it is pressed, we swap the display back again.

- -
-

Note: Such a control that swaps between two states is generally referred to as a toggle. It toggles between one state and another — light on, light off, etc.

-
- -

Test your skills!

- -

You've reached the end of this article, but can you remember the most important information? You can find some further tests to verify that you've retained this information before you move on — see Test your skills: Math.

- -

Summary

- -

In this article we have covered the fundamental information you need to know about numbers in JavaScript, for now. You'll see numbers used again and again, all the way through your JavaScript learning, so it's a good idea to get this out of the way now. If you are one of those people that doesn't enjoy math, you can take comfort in the fact that this chapter was pretty short.

- -

In the next article, we'll explore text and how JavaScript allows us to manipulate it.

- -
-

Note: If you do enjoy math and want to read more about how it is implemented in JavaScript, you can find a lot more detail in MDN's main JavaScript section. Great places to start are our Numbers and dates and Expressions and operators articles.

-
- -

{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/Variables", "Learn/JavaScript/First_steps/Strings", "Learn/JavaScript/First_steps")}}

- -

In this module

- - diff --git a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/what_is_javascript/index.html b/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/what_is_javascript/index.html deleted file mode 100644 index 3898eb049c..0000000000 --- a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/what_is_javascript/index.html +++ /dev/null @@ -1,342 +0,0 @@ ---- -title: Co to jest JavaScript? -slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki/What_is_JavaScript -translation_of: Learn/JavaScript/First_steps/What_is_JavaScript ---- -
{{LearnSidebar}}
- -
{{NextMenu("Learn/JavaScript/First_steps/A_first_splash", "Learn/JavaScript/First_steps")}}
- -

Witamy w MDN na kursie JavaScript dla początkujących! W tym pierwszym artykule przyjrzymy się JavaScript z pewnej odległości, odpowiadając na pytania w stylu "co to jest?" i "co on robi?" oraz upewnimy się, że rozumiesz cel, któremu służy JavaScript.

- - - - - - - - - - - - -
Wymagania wstępne:Podstawowa znajomość komputera, podstawowa znajomość HTML i CSS.
Cel:Zapoznanie z istotą JavaScript, co on robi i jak jest dopasowywany do strony internetowej.
- -

Definicja ogólna

- -

JavaScript to język programowania, który umożliwia wdrożenie na stronie internetowej skomplikowanych elementów, dzięki którym strona ta może nie tylko wyświetlać statyczne informacje, ale również obsługiwać zmianę treść odpowiednio do sytuacji, wyświetlać interaktywne mapy i animacje grafiki 2D/3D , wyświetlać video itd. Jest to trzecia warstwa standardowych technologii internetowych, z których dwie (HTML i CSS) omówiliśmy w innych częściach "Strefy nauki".

- -

- - - -

Te trzy warstwy układają się jedna na drugiej. Jako przykład weźmy prostą etykietę tekstową. Możemy ją oznaczyć używajac kodu HTML, aby nadać jej strukturę:

- -
<p>Player 1: Chris</p>
- -

- -

Następnie możemy dodać kod CSS, aby nadać ładny wygląd:

- -
p {
-  font-family: 'helvetica neue', helvetica, sans-serif;
-  letter-spacing: 1px;
-  text-transform: uppercase;
-  text-align: center;
-  border: 2px solid rgba(0,0,200,0.6);
-  background: rgba(0,0,200,0.3);
-  color: rgba(0,0,200,0.6);
-  box-shadow: 1px 1px 2px rgba(0,0,200,0.4);
-  border-radius: 10px;
-  padding: 3px 10px;
-  display: inline-block;
-  cursor:pointer;
-}
- -

- -

Na końcu możemy dodać kod Javascript, aby zaimplementować dynamiczne zachowanie:

- -
var para = document.querySelector('p');
-
-para.addEventListener('click', updateName);
-
-function updateName() {
-  var name = prompt('Enter a new name');
-  para.textContent = 'Player 1: ' + name;
-}
-
- -

{{ EmbedLiveSample('A_high-level_definition', '100%', 80) }}

- -

Kliknij na przycisk (etykietę tekstową), aby zobaczyć co się dzieje (na GitHub mozesz znależć kod źróðłowy i wersję demo — zobacz kod źródłowy lub przykład na żywo)!

- -

JavaScript pozwala osiągać o wiele bardziej zaawansowane efekty - sprawdź poniżej jego możliwości.

- -

Co można zrobić?

- -

Rdzeń języka JavaScript składa się z kilku funkcjonalności, które umożliwiają wykonanie rzeczy, takich jak te: 

- - - -

Jeszcze bardziej ekscytująca jest możliwość stosowania tzw. interfejsów programowania aplikacji (ang. Application Programming Interfaces - API), działających na szczycie rdzenia języka JavaScript.

- -

Interfejsy API są gotowymi zestawami bloków kodu, które umożliwiają programistom implementować programy, które w przeciwnym razie byłyby bardzo trudne do napisania przez programistę a nawet często niemożliwe do napisania przez niego. Spełniają one w programowaniu tą samą rolę, co gotowe segmenty mebli przy umeblowaniu domu — o wiele łatwiej jest wykorzystać gotowe panele i je poskręcać, niż samemu opracować projekt mebli, znaleźć drewno, pociąć go na deski, wysuszyć, przyciąć je na elementy swoich mebli i w końcu je samemu zmontować.

- -

Interfejsy API dzielą się ogólnie na dwie kategorie:

- -

- -

Interfesy API przeglądarek internetowych, które są wbudowane w przeglądarki. Służą do udostępniania danych z komputera, ale też mogą wykonywać bardziej zaawansowane rzeczy. Na przykład:

- - - -
-

Uwaga: wiele z powyższych przykładów nie będzie działać w starszych przeglądarkach - podczas eksperymentowania warto używać najnowszych wersji przeglądarek takich jak Firefox, Chrome, Edge czy Opera. Powinieneś także brać pod uwagę konieczność testowania swoich rozwiązań w wielu przegladarkach. Kod, który działa dobrze w Chrome nie zawsze będzie działał w Edge. (sprawdź: Testowanie wieloprzegladarkowe).

-
- -

Zewnętrzne interfejsy API nie są wbudowane w przeglądarki i trzeba samemu pobrać ich kod i informacje o zastosowaniu. Na przykład:

- - - -
-

Uwaga:  Interfesy API są zaawansowane i nie będziemy ich tu opisywać, możesz znaleźć o nich więcej informacji w module Interfejsy API działające po stronie klienta.

-
- -

W Internecie dostępnych jest bardzo dużo bibliotek API działających z przegladarkami internetowymi, ale jest to "temat na później". Nie zbudujesz następnego Facebooka czy Google Maps po 24 godzinach nauki JavaScriptu. Jest wiele zagadnień podstawowych, które musisz najpierw opanować. Ale przecież po to tu jesteś!

- -

Co robi JavaScript na stronie internetowej?

- -

Tutaj zaczniemy faktycznie przyglądać się pewnemu kodowi i robiąc to, zbadamy, co takiego dzieje się po uruchomieniu tego kodu na stronie internetowej.

- -

Przypomnijmy sobie, co dzieje się podczas ładowania strony internetowej w przeglądarce (pierwsz raz omówiliśmy to w artykule Jak działa CSS). Po załadowaniu strony internetowej (dokumentu HTML) do przeglądarki, zostaje uruchomioney jej kod (HTML, CSS i JavaScript) w środowisku wykonawczym tworzonym przez przeglądarkę (zakładka przegladarki). Jest to podobne do fabryki, która przyjmuje surowe materiały (kod) a wypuszcza gotowy produkt (stronę internetową).

- -

- -

JavaScript jest wykonywany przez silnik JavaScriptu w przeglądarce, po tym jak HTML i CSS zostaną skompletowane w stronę internetową. To zapewnia to, że struktura i style strony są już na miejscu w momencie gdy JavaScript zaczyna pracę.

- -

Jest to przydatne, jako że popularnym zastosowaniem JavaScriptu jest dynamiczne modyfikowanie HTMLa i CSSa aby edytować interfejs poprzez Document Object Model API. Jeżeli JavaScript załadowałby się i próbował wykonywać się przed tym jak HTML i CSS zostały załadowane, wtedy wystąpiłyby błędy.

- -

Bezpieczeństwo przeglądarki

- -

Każda karta przeglądarki jest swoim własnym kontenerem dla kodu, który w niej się wykonuje (te kontenery są nazywane technicznie "środowiskami wykonywania" (ang. "execution environments") - oznacza to, ze w większości przypadków kod w każdej karcie jest wykonywany oddzielnie i kod z jednej z kart nie jest w stanie bezpośrednio wpłynąć na ten wykonujący się w innej karcie. Jest to przykład dobrego środka bezpieczeństwa - jeżeli by tak nie było, wtedy możliwe stałoby się pisanie kodu, który wykradałby dane z innych witryn oraz  byłby w stanie wykonywać inne, podobnie złe rzeczy.

- -
-

Notatka:  Istnieją sposoby na bezpieczne wysyłanie kodu i danych pomiędzy różnymi stronami/kartami. Wykraczają one jednak poziomem poza ten kurs i nie zostaną one tu omówione.

-
- -

Kolejność wykonywania kodu JavaScript

- -

Kiedy przeglądarka napotyka blok kodu JS, wykonuje go po kolei, od góry do dołu. Oznacza to, że musisz być ostrożny, w jakiej kolejności umieszczasz instrukcje. Aby ukazać to zjawisko, wróćmy do bloku kodu z pierwszego przykładu:

- -
var para = document.querySelector('p');
-
-para.addEventListener('click', updateName);
-
-function updateName() {
-  var name = prompt('Enter a new name');
-  para.textContent = 'Player 1: ' + name;
-}
- -

Na początku wybieramy pierwszy paragraf (linia 1), dołączamy do niego event listener (linia 3), aby kiedy zostanie on klinięty, blok  updateName() (linie 5- 8) został uruchomiony. Blok  updateName() (ten typ kodu możliwego do użycia ponownie jest nazywany funkcją) pyta użytkownika o nowe imię, po czym wstawia to podane imię do paragrafu, aby uaktualnić widok.

- -

Jeżeli zamieniłbyś kolejność dwóch pierwszych linii kodu, przestałoby to działać - zamiast tego pojawiłby się błąd w konsoli przeglądarki - TypeError: para is undefined. Oznacza on, że ten obiekt jeszcze nie istnieje, a więc nie możemy dodać do niego event listenera.

- -
-

Notatka: Jest to bardzo popularny błąd - musisz uważać na to, że obiekty do których istnieją odwołania istnieją przed tym jak cokolwiek z nimi zrobisz.

-
- -

Kod interpretowany kontra kompilowany

- -

Mogłeś usłyszeć pojęcie kodu interpretowanego i kompilowanego. JavaScript jest językiem interpretowanym - kod jest wykonywany od góry do dołu i wynik jest zwracany natychmiastowo. Nie musisz transformować kodu w jakąś inną postać przed tym jak przeglądarka go wykona.

- -

Języki kompilowane są natomiast transformowane (kompilowane) do innej formy przed ich wykonaniem. Dla przykładu C/C++ jest kompilowane do kodu assemblera, który jest następnie wykonywany przez komputer.

- -

Oba te podejścia mają swoje wady i zalety, które nie zostaną tutaj omówione.

- -

Kod server-side kontra client-side

- -

Mogłeś także słyszeć pojęcia server-side i client-side, szczególnie w odniesieniu do tworzenia stron internetowych. Kod client-side jest kodem, który jest wykonywany na komputerze użytkownika - kiedy strona jest wyświetlana, kod client-side jest pobierany, następnie uruchamiany i wyświetlany przez przeglądarkę. W tym module JavaScript mówimy jednoznacznie o client-side JavaScript.

- -

Kod server-side jest natomiast wykonywany na serwerze, po czym wynik wykonania jest pobierany i wyświetlany przez przeglądarkę. Popularnymi przykładami języków server-side są PHP, Python, Ruby czy ASP.NET. I JavaScript! JavaScript może być także użyty jako język server-side, na przykład w popularnym środowisku Node.js - możesz więcej dowiedzieć się o tym w naszym poradniku Dynamic Websites – Server-side programming

- -

Słowo dynamiczny jest użyte zarówno do opisania zarówno client-side JavaScript i języki server-side — odnosi się ono do możliwości uaktualnienia widoku strony/aplikacji, aby możliwe było pokazanie różnych rzeczy w różnych okolicznościach; generując nową zawartość w zależności od potrzeb. Kod server-side  dynamicznie generuje nową zawartość na serwerze, na przykład stworzenie nowej tabeli HTML, kiedy client-side JavaScript dynamicznie generuje nową zawartość, na przykład tworząc nową tabelę HTML, wstawiając dane pobrane z serwera, następnie pokazując użytkownikowi tabelę na stronie. Znaczenie słowa jest lekko inne, ale podobne,  w dwóch kontekstach użycia i te dwa podejścia (server-side i client-side) zwykle współpracują ramię w ramię.

- -

Strona bez dynamicznie uaktualnianej zawartości nazywa się statyczną - zawsze pokazuje to samo.

- -

W jaki sposób dodać JavaScript do twojej strony?

- -

JavaScript jest dołączany do strony HTML w podobny sposób jak odbywa się to w wypadku CSS. Podczas gdy CSS używa elementów {{htmlelement("link")}} do dołączania zewnętrznych arkuszów i {{htmlelement("style")}} do dołączenia stylów bezpośrednio w dokumencie, JS potrzebuje tylko jednej rzeczy - elementu {{htmlelement("script")}}. Dowiedzmy się, jak to działa.

- -

Osadzony JavaScript

- -
    -
  1. Po pierwsze stwórz lokalną kopię naszego przykładowego pliku apply-javascript.html. Zapisz go gdzieś w katalogu.
    2. -
  2. Otwórz plik w twojej przeglądarce i edytorze tekstu. Ujrzysz prostą stronę z przyciskiem, który można kliknąć.
    3. -
  3. Następnie wejdź do edytora i dodaj następujący kod tuż przed końcem </body>: - 
    <script>
-
-  // Kod JavaScript będzie tu umieszczony.
-
-</script>
    -
    4. -
  4. Teraz dodamy trochę kodu w naszym elemencie  {{htmlelement("script")}}, aby strona wykonała coś bardziej interesującego  — dodaj poniższy kod bezpośrednio pod linią "// Kod JavaScript będzie tu umieszczony.": - 
    function stworzParagraf() {
-  var para = document.createElement('p');
-  para.textContent = 'Kliknąłeś przycisk!';
-  document.body.appendChild(para);
-}
-
-var przyciski = document.querySelectorAll('button');
-
-for (var i = 0; i < przyciski.length ; i++) {
-  przyciski[i].addEventListener('click', stworzParagraf);
-}
    -
    5. -
  5. Zapisz plik i odśwież stronę w przeglądarce - teraz gdy klikniesz przycisk, nowy paragraf jest generowany i umieszczany poniżej.
    6. -
- -
-

Notatka: Jeżeli przykład nie działa, przejdź go znowu krok po kroku, sprawdzając czy zrobiłeś wszystko poprawnie. Czy zapisałeś swoją lokalną wersję początkowego kodu jako plik .html? Czy dodałeś element  {{htmlelement("script")}} tuż przed zamknięciem  </body>? Czy wprowadziłeś kod JavaScript dokładnie tak, jak podane w przykłądzie?

- -

JavaScript uwzględnia wielkość liter i jest bardzo drobiazgowy, a więc musisz wprowadzić kod dokładnie tak,  jak zostało to pokazane. W innym wypadku może to nie zadziałać.

-
- -
-

Notatka:  Możesz zobaczyć ten kod także na GitHubie jako apply-javascript-internal.html (zobacz to także na żywo).

-
- -

Zewnętrzny JavaScript

- -

Działa to świetnie, ale co by było, gdybyśmy chcieli umieścić nasz kod JavaScript w oddzielnym pliku? Zróbmy to teraz.

- -
    -
  1. Po pierwsze, stwórz nowy plik w tym samym katalogu, w którym umieściłeś twój plik HTML. Nazwij go script.js  - upewnij się, że ma on rozszerzenie .js, jako że w ten sposób jest rozpoznawany jako JavaScript.
    2. -
  2. Następnie przekopiuj wszystkie skrypty z obecnego {{htmlelement("script")}} i wklej je do pliku .js. Zapisz ten plik. 
    3. -
  3. Teraz zastąp obecny element {{htmlelement("script")}} poniższym kodem: - 
    
-<script src="script.js"></script>
    -
    4. -
  4. Zapisz i odśwież przeglądarkę - powinieneś zobaczyć to samo! Działa to w ten sam sposób, ale teraz mamy kod JavaScript w oddzielnym pliku. Jest to dobra praktyka organizowania kodu i umożliwiania jego ponownego wykorzystania między wieloma plikami HTML. Do tego HTML jest łatwiejszy do czytania bez bloków kodu pomiędzy.
    5. -
- -

Notatka: Możesz zobaczyć ten kod na GitHubie -  apply-javascript-external.html i script.js (Możesz zobaczyć to także na żywo tu).

- -

Interpretowanie kodu JavaScript inline

- -

Czasami napotkasz kawałki prawdziwego kodu JavaScript pomiędzy kodem HTML. Może to wyglądać następująco:

- -

-function stworzParagraf() {
-  var para = document.createElement('p');
-  para.textContent = 'Kliknąłeś przycisk!';
-  document.body.appendChild(para);
-}
- -

-<button onclick="createParagraph()">Kliknij mnie!</button>
- -

Możesz przetestować tę wersję poniżej:

- -

{{ EmbedLiveSample('Inline_JavaScript_handlers', '100%', 150) }}

- -

Ten przykład ma dokładnie tę samą funkcjonalność jak dwa poprzednie przykłady, za wyjątkiem tego, że element {{htmlelement("button")}} zawiera w sobie handler onclick . Sprawia to, że funkcja zostanie uruchomiona gdy zostanie wcisnięty przycisk.

- -

Jednakże nie rób tego! Zanieczyszczanie HTMLa poprzez JavaScript jest uważane za złą praktykę. Jest to również nieefektywne - musiałbyś załączać atrybut onclick="stworzParagraf()"  do każdego przycisku, dla którego miałaby zastosowanie funkcja.

- -

Używanie czystych konstrukcji JavaScript pozwala na wybranie wszystkich przycisków za pomocą jednej instrukcji. Kod, którego użyliśmy do wykonania tego wygląda następująco:

- -
var buttons = document.querySelectorAll('button');
-
-for (var i = 0; i < buttons.length ; i++) {
-  buttons[i].addEventListener('click', createParagraph);
-}
- -

Może to wyglądać na lekko dłuższe niż atrybut  onclick, ale zadziała to dla wszyskich przycisków, bez znaczenia ile ich jest na stronie i ile z nich zostanie dodane bądź usunięte. Kod JS nie musi być zmieniony.

- -
-

Notatka:  Spróbuj edytować twoją wersję apply-javascript.html i dodaj kilka innych przycisków. Kiedy przeładujesz stronę, odkryjesz, że wszystkie przyciski tworzą paragraf po kliknięciu. Nieźle, co?

-
- -

Komentarze

- -

Tak samo jak w HTML i CSS, możliwe jest pisanie komentarzy w kodzie JavaScript. Zostaną one zignorowane przez przeglądarkę - istnieją tylko po to, aby służyć pomocą tym, którzy współpracują przy tym kodzie (i tobie, kiedy po 6 miesiącach wrócić do kodu i nie będziesz pamiętać, co on robi). Komentarze są bardzo użyteczne i powinieneś używać ich często, szczególnie w dużych aplikacjach. Istniają dwa typy komentarzy:

- - - -

Przykładowo możemy skomentować nasz ostatni kod JavaScript w ten sposób:

- -

-// Funkcja: tworzy nowy paragraf i dodaje na koniec <body>.
-
-function stworzParagraf() {
-  var para = document.createElement('p');
-  para.textContent = 'Kliknąłeś przycisk!';
-  document.body.appendChild(para);
-}
-
-/*
-  1. Pobierz listę wskaźników na wszystke przyciski na stronie.
-  2. Przejdź po wszystkich przycisków i dodaj każdemu z nich akcję pod klinięcie.
-
-  Kiedy przycisk jest wciśnięty, funkcja stworzParagraf() zostanie wywołana.
-*/
-
-var przyciski = document.querySelectorAll('button');
-
-for (var i = 0; i < buttons.length ; i++) {
-  przyciski[i].addEventListener('click', stworzParagraf);
-}
- -

Podsumowanie

- -

A więc proszę bardzo, oto twój pierwszy krok w kierunku świata JavaScript. Zaczęliśmy właśnie teorię, aby przyzwyczaić cię do używania JavaScript i do tego, co z jego pomocą można zrobić. W czasie trwania kursu między innymi zobaczyłeś kilka przykładów i nauczyłeś się, jak JavaScript jest używany z resztą kodu na twojej stronie.

- -

JavaScript może wyglądać obecnie lekko odstraszająco, ale nie martw się - w tym kursie wprowadzimy cię w jego świat krok po kroku. W kolejnym artykule zanurzysz się w praktycznej częsci, poprzez budowanie twoich własnych przykładów kodu w JavaScript.

- - - -

{{NextMenu("Learn/JavaScript/First_steps/A_first_splash", "Learn/JavaScript/First_steps")}}

- -

W tym module

- - diff --git a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/zmienne/index.html b/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/zmienne/index.html deleted file mode 100644 index d1b55aea20..0000000000 --- a/files/pl/learn/javascript/pierwsze_kroki/zmienne/index.html +++ /dev/null @@ -1,453 +0,0 @@ ---- -title: Przechowywanie potrzebnych informacji — Zmienne -slug: Learn/JavaScript/Pierwsze_kroki/Zmienne -translation_of: Learn/JavaScript/First_steps/Variables ---- -
{{LearnSidebar}}
- -
{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/What_went_wrong", "Learn/JavaScript/First_steps/Math", "Learn/JavaScript/First_steps")}}
- -

Po przeczytaniu kilku ostatnich artykułów, powinieneś juz wiedzieć czym jest JavaScript, co może dla Ciebie zrobić, jak używać go razem z innymi technologiami webowymi, oraz jak jego główne cechy wyglądają z wysokiego poziomu. W tym artykule, przejdziemy do fundamentów, poznamy jak wygląda pracowa z najbardziej podstawowym konceptem JavaScript - Zmiennymi. 

- -
- - - - - - - - - - - - -
Wymagania:Podstawowa znajomość komputera, podstawowe rozumienie HTML i CSS, oraz rozumienie czym jest JavaScript.
Cel:Zapoznać się z podstawami dotyczącymi zmiennych w JavaScript.
- -

Potrzebne Narzędzia

- -

Podczas tego artykułu, będziesz wpisywać linie kodu aby sprawdzić swoje rozumienie zawartości. Jeśli używasz przeglądarki desktopowej, najlepszym miejscem na wpisanie próbnego kodu jest konsola JavaScript Twojej przeglądarki (zobacz: What are browser developer tools aby zasięgnąć szczegółowych informacji, jak otworzyć to narzędzie).

- -

Niemniej jednak, zapewniliśmy również prostą konsolę JavaScript wbudowaną w poniższą stronę, abyś mógł wpisywać kod w przypadku gdy nie używasz przeglądarki z łatwym dostępem do konsoli JavaScript lub konsola wewnątrz strony jest dla Ciebie wygodniejsza.

- -

Czym jest zmienna?

- -

Zmienna jest to kontener na wartość, jak liczba, którą możemy użyć w sumowaniu lub łańcuch znaków, który możemy wykorzystać jako część zdania. Ale jedną rzeczą, która wyróżnia zmienne jest to, że ich wartość może ulec zmianie. Popatrzmy na prosty przykład:

- -
<button>Press me</button>
- -
const button = document.querySelector('button');
-
-button.onclick = function() {
-  let name = prompt('What is your name?');
-  alert('Hello ' + name + ', nice to see you!');
-}
- -

{{ EmbedLiveSample('What_is_a_variable', '100%', 50, "", "", "hide-codepen-jsfiddle") }}

- -

W tym przykładzie, naciśnięcie przycisku uruchamia kilka linijek kodu. Pierwsza linia powoduje pojawienie się okna na ekranie, które pyta o imię, a następnie przechowuje wartość w zmiennej. Druga linia wyświetla wiadomość powitalną zawierajaca imię pobrane ze zmiennej.

- -

Aby zrozumieć dlaczego jest to tak przydatne, pomyślmy o tym jak stworzylibyśmy ten przykład, nie używając zmiennej. W efekcie wygladałoby to mniej więcej tak:

- -
var name = prompt('What is your name?');
-
-if (name === 'Adam') {
-  alert('Hello Adam, nice to see you!');
-} else if (name === 'Alan') {
-  alert('Hello Alan, nice to see you!');
-} else if (name === 'Bella') {
-  alert('Hello Bella, nice to see you!');
-} else if (name === 'Bianca') {
-  alert('Hello Bianca, nice to see you!');
-} else if (name === 'Chris') {
-  alert('Hello Chris, nice to see you!');
-}
-
-// ... i tak dalej ...
- -

Możesz nie rozumieć w pełni składni której tu używamy (jeszcze!), ale powinieneś być w stanie zrozumieć o co chodzi - jeśli nie moglibyśmy używać zmiennych, musielibyśmy implementować gigantyczny blok kodu, który sprawdzałby jakie było wpisane imię, a następnie wyświetlał odpowiednią wiadomość dla tego imienia. Oczywiście jest to całkowicie nieefektywne (kod jest znacznie większy, nawet dla tylko pięciu możliwych wyborów) i po prostu nie działałoby - nie mógłbyś przecież przechowywać wszystkich możliwych wyborów.

- -

Zmienne po prostu mają sens i jak tylko nauczysz się więcej o JavaScript, używanie ich stanie się dla Ciebie czyms naturalnym.

- -

Kolejna rzecz, która wyróżnia zmienne jest to, że mogą one zawierać prawie wszystko - nie tylko łańcuchy znaków i liczby. Zmienne moga również zawierać skomplikowane dane, a nawet całe funkcje do robienia niesamowitych rzeczy. Nauczysz sie o tym więcej, w ciągu kursu.  

- -
-

Uwaga: Mówimy że zmienne zawieraja wartości. Jest to ważne rozróżnienie. Zmienne nie są wartościami same w sobie; są kontenerami na wartości. Możesz je sobie wyobrazić jako kartonowe pudełka, w których możesz przechowywać rzeczy.

-
- -

- -

Deklarowanie zmiennej

- -

W celu użycia zmiennej, na początku musisz ją stworzyć - a dokładniej nazywa się to deklarowaniem zmiennej. Aby to zrobić, wpisujemy słowo kluczowe  var albo let a następnie nazwę, którą chcesz żeby miała Twoja zmienna:

- -
let myName;
-let myAge;
- -

Tutaj tworzymy dwie zmienne, które nazywają się myName i myAge. Spróbuj wpisać teraz te linie w konsoli Twojej przeglądarki lub w poniższej konsoli (możesz otworzyć otworzyć tą konsolę w oddzielnej karcie lub oknie jeśli wolisz). Nastepnie spróbuj stworzyć zmienną (lub dwie) z wybranymi przez Ciebie nazwami.

- - - -

{{ EmbedLiveSample('Hidden_code', '100%', 300, "", "", "hide-codepen-jsfiddle") }}

- -
-

Uwaga: W JavaScript, wszystkie instrukcje kodu powinny być zakończone średnikiem (;) — Twój kod może działać poprawnie dla pojedynczych linii, ale prawdopodobnie nie będzie, jeśli napiszesz wiele linii kodu razem. Spróbuj wejść w nawyk wpisywania go.

-
- -

Możesz przetestować czy te wartości istnieją teraz w środowisku wykonawczym wpisując po prostu nazwę zmiennej, np.

- -
myName;
-myAge;
- -

Obecnie nie mają one wartości; są pustymi kontenerami. Kiedy wpisujesz nazwy zmiennych, powinieneś otrzymać zwróconą wartość undefined. Natomiast jesli one nie istnieją, dostaniesz informację o błedzie — spróbuj wpisać:

- -
scoobyDoo;
- -
-

Uwaga: Nie pomyl zmiennej, która istnieje, ale nie ma zdefiniowanej wartości, ze zmienną, która wcale nie istnieje — to dwie zupełnie inne rzeczy. Wracając do porównania z pudełkami, które widziałeś wyżej — jeśli zmienna nie istnieje, to znaczy, że nie mamy żadnego kartonowego pudełka, do którego moglibyśmy wrzucić zawartość.
- Natomiast zmienna bez zdefiniowanej zawartości to po prostu puste pudełko. 

-
- -

Inicjalizacja zmiennej

- -

Kiedy już zadeklarujesz zmienną, możesz ją zainicjować nadając wartość. Robi się to, wpisując nazwę zmiennej, a następnie znak równości (=), poprzedzajacy wartość, którą chcesz jej nadać. Na przykład:

- -
myName = 'Chris';
-myAge = 37;
- -

Spróbuj teraz wrócić do konsoli i wpisać te linie. Powinieneś zobaczyć wartość, którą przypisałeś do zmiennej zwróconą w konsoli aby potwierdzić to w obu przypadkach. Znowu, możesz zwrócić wartości zmiennych po prostu wpisujac ich nazwy w konsoli — spróbuj ponownie:

- -
myName;
-myAge;
- -

Możesz zadeklarować i zainicjować zmienną w tym samym czasie, tak jak tu:

- -
let myDog = 'Rover';
- -

Tak prawdopodobnie będziesz robił najcześciej, jako że jest to szybsze niż wykonywanie dwóch czynności w dwóch oddzielnych linijkach.

- -

Róznice między var i let

- -

Możesz się teraz zastanawiać "Po co nam dwa słowa kluczowe do deklarowania zmiennych? Po co nam var i let?".

- -

Powód jest historyczny. Kiedy JavaScript został stworzony, mogliśmy korzystać tylko z var. Takie deklarowanie zmiennych działa, ale niesie ze sobą kilka niechcianych błędów.  Stworzono więc let, który jest obecnym standardem w języku JavaScript (to właśnie z niego powinniśmy korzystać). Główna róznica polega na tym, że let naprawia błędy, które mogliśmy napotkać podczas korzystania z var.

- -

A couple of simple differences are explained below. We won't go into all the differences now, but you'll start to discover them as you learn more about JavaScript (if you really want to read about them now, feel free to check out our let reference page).

- -

For a start, if you write a multiline JavaScript program that declares and initializes a variable, you can actually declare a variable with var after you initialize it and it will still work. For example:

- -
myName = 'Chris';
-
-function logName() {
-  console.log(myName);
-}
-
-logName();
-
-var myName;
- -
-

Note: This won't work when typing individual lines into a JavaScript console, just when running multiple lines of JavaScript in a web document.

-
- -

This works because of hoisting — read var hoisting for more detail on the subject.

- -

Hoisting no longer works with let. If we changed var to let in the above example, it would fail with an error. This is a good thing — declaring a variable after you initialize it makes for confusing, harder to understand code.

- -

Secondly, when you use var, you can declare the same variable as many times as you like, but with let you can't. The following would work:

- -
var myName = 'Chris';
-var myName = 'Bob';
- -

But the following would throw an error on the second line:

- -
let myName = 'Chris';
-let myName = 'Bob';
- -

You'd have to do this instead:

- -
let myName = 'Chris';
-myName = 'Bob';
- -

Again, this is a sensible language decision. There is no reason to redeclare variables — it just makes things more confusing.

- -

For these reasons and more, we recommend that you use let as much as possible in your code, rather than var. There is no reason to use var, unless you need to support old versions of Internet Explorer with your code (it doesn't support let until version 11; the modern Windows Edge browser supports let just fine).

- -
-

Note: We are currently in the process of updating the course to use let rather than var. Bear with us!

-
- -

Updating a variable

- -

Once a variable has been initialized with a value, you can change (or update) that value by simply giving it a different value. Try entering the following lines into your console:

- -
myName = 'Bob';
-myAge = 40;
- -

An aside on variable naming rules

- -

You can call a variable pretty much anything you like, but there are limitations. Generally, you should stick to just using Latin characters (0-9, a-z, A-Z) and the underscore character.

- - - -
-

Note: You can find a fairly complete list of reserved keywords to avoid at Lexical grammar — keywords.

-
- -

Good name examples:

- -
age
-myAge
-init
-initialColor
-finalOutputValue
-audio1
-audio2
- -

Bad name examples:

- -
1
-a
-_12
-myage
-MYAGE
-var
-Document
-skjfndskjfnbdskjfb
-thisisareallylongstupidvariablenameman
- -

Error-prone name examples:

- -
var
-Document
-
- -

Try creating a few more variables now, with the above guidance in mind.

- -

Variable types

- -

There are a few different types of data we can store in variables. In this section we'll describe these in brief, then in future articles, you'll learn about them in more detail.

- -

So far we've looked at the first two, but there are others.

- -

Numbers

- -

You can store numbers in variables, either whole numbers like 30 (also called integers) or decimal numbers like 2.456 (also called floats or floating point numbers). You don't need to declare variable types in JavaScript, unlike some other programming languages. When you give a variable a number value, you don't include quotes:

- -
let myAge = 17;
- -

Strings

- -

Strings are pieces of text. When you give a variable a string value, you need to wrap it in single or double quote marks, otherwise, JavaScript will try to interpret it as another variable name.

- -
let dolphinGoodbye = 'So long and thanks for all the fish';
- -

Booleans

- -

Booleans are true/false values — they can have two values, true or false. These are generally used to test a condition, after which code is run as appropriate. So for example, a simple case would be:

- -
let iAmAlive = true;
- -

Whereas in reality it would be used more like this:

- -
let test = 6 < 3;
- -

This is using the "less than" operator (<) to test whether 6 is less than 3. As you might expect, it will return false, because 6 is not less than 3! You will learn a lot more about such operators later on in the course.

- -

Arrays

- -

An array is a single object that contains multiple values enclosed in square brackets and separated by commas. Try entering the following lines into your console:

- -
let myNameArray = ['Chris', 'Bob', 'Jim'];
-let myNumberArray = [10, 15, 40];
- -

Once these arrays are defined, you can access each value by their location within the array. Try these lines:

- -
myNameArray[0]; // should return 'Chris'
-myNumberArray[2]; // should return 40
- -

The square brackets specify an index value corresponding to the position of the value you want returned. You might have noticed that arrays in JavaScript are zero-indexed: the first element is at index 0.

- -

You'll learn a lot more about arrays in a future article.

- -

Objects

- -

In programming, an object is a structure of code that models a real-life object. You can have a simple object that represents a box and contains information about its width, length, and height, or you could have an object that represents a person, and contains data about their name, height, weight, what language they speak, how to say hello to them, and more.

- -

Try entering the following line into your console:

- -
let dog = { name : 'Spot', breed : 'Dalmatian' };
- -

To retrieve the information stored in the object, you can use the following syntax:

- -
dog.name
- -

We won't be looking at objects any more for now — you can learn more about those in a future module.

- -

Dynamic typing

- -

JavaScript is a "dynamically typed language", which means that, unlike some other languages, you don't need to specify what data type a variable will contain (numbers, strings, arrays, etc).

- -

For example, if you declare a variable and give it a value enclosed in quotes, the browser will treat the variable as a string:

- -
let myString = 'Hello';
- -

It will still be a string, even if it contains numbers, so be careful:

- -
let myNumber = '500'; // oops, this is still a string
-typeof myNumber;
-myNumber = 500; // much better — now this is a number
-typeof myNumber;
- -

Try entering the four lines above into your console one by one, and see what the results are. You'll notice that we are using a special operator called typeof — this returns the data type of the variable you pass into it. The first time it is called, it should return string, as at that point the myNumber variable contains a string, '500'. Have a look and see what it returns the second time you call it.

- -

Constants in JavaScript

- -

Many programming languages have the concept of a constant — a value that once declared can never be changed. There are many reasons why you'd want to do this, from security (if a third party script changed such values it could cause problems) to debugging and code comprehension (it is harder to accidently change values that shouldn't be changed and mess things up).

- -

In the early days of JavaScript, constants didn't exist. In modern JavaScript, we have the keyword const, which lets us store values that can never be changed:

- -
const daysInWeek = 7;
-const hoursInDay = 24;
- -

const works in exactly the same way as let, except that you can't give a const a new value. In the following example, the second line would throw an error:

- -
const daysInWeek = 7;
-daysInWeek = 8;
- -

Summary

- -

By now you should know a reasonable amount about JavaScript variables and how to create them. In the next article, we'll focus on numbers in more detail, looking at how to do basic math in JavaScript.

- -

{{PreviousMenuNext("Learn/JavaScript/First_steps/What_went_wrong", "Learn/JavaScript/First_steps/Maths", "Learn/JavaScript/First_steps")}}

- -

In this module

- - -- cgit v1.2.3-54-g00ecf