aboutsummaryrefslogtreecommitdiff
path: root/files/tr/web/css/css_selectors/index.html
blob: af5308fe63ab3408b3edb81e7fb7b73d3e83d5b6 (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
---
title: CSS seçiciler
slug: Web/CSS/CSS_Selectors
tags:
  - Başlangıç
  - CSS
  - Nitelik
  - Sozde
  - id
  - oğrenin
  - seçiciler
  - sınıf
translation_of: Web/CSS/CSS_Selectors
original_slug: Öğren/CSS/CSS_yapi_taslari/Selectors
---
<div>{{LearnSidebar}}{{PreviousMenuNext("Learn/CSS/Building_blocks/Cascade_and_inheritance", "Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Type_Class_and_ID_Selectors", "Learn/CSS/Building_blocks")}}</div>

<p class="summary">Biz {{Glossary("CSS")}}'i, HTML'de şekillendirmek istediğimiz elemanları hedeflemek için kullanırız. Şekillendireceğimiz elemanları seçmek için CSS'de kullanabileceğimiz bir çok seçeneği olan CSS seçicileri vardır. Bu makale ve alt makalelerinde, nasıl çalıştıklarını görerek farklı türleri ayrıntılı olarak ele alacağız</p>

<table class="learn-box standard-table">
 <tbody>
  <tr>
   <th scope="row">Ön koşullar:</th>
   <td>Giriş seviyesi bilgisayar kullanımı, <a href="https://developer.mozilla.org/tr/Learn/Getting_started_with_the_web/Installing_basic_software">gerekli yazılımların yüklenmesi</a><a href="https://developer.mozilla.org/tr/Learn/Getting_started_with_the_web/Dealing_with_files">dosyalarla çalışma</a> konusunda yeterli seviyede bilgiler ve  HTML temelleri (<a href="/tr/docs/Learn/HTML/Introduction_to_HTML">IHTML'ye Giriş</a> bölümünü inceleyin.) ve CSS'in nasıl çalıştığı hakkında bilgi(<a href="/tr/docs/Learn/CSS/First_steps">CSS ilk adım</a>)</td>
  </tr>
  <tr>
   <th scope="row">Amaç:</th>
   <td>CSS seçicilerin nasıl çalıştığını ayrıntılı olarak öğrenmek</td>
  </tr>
 </tbody>
</table>

<h2 id="Seçici_nedir">Seçici nedir?</h2>

<p>Zaten tanıştınız. Bir CSS seçici, bir CSS kuralının ilk kısmıdır. Bu, tarayacıya, kural içindeki CSS özellik değerlerinin uygulanabilmesi için hangi HTML elemanlarının seçilmesi gerektiğini söyleyen etiketlerden ve diğer terimlerden oluşan bir kalıptır. Seçici tarafından seçilen eleman veya elemanlar, seçicinin <em>konusu</em> olarak anılır.</p>

<p><img alt="Some code with the h1 highlighted." src="https://mdn.mozillademos.org/files/16550/selector.png" style="border: 1px solid #cccccc; height: 218px; width: 471px;"></p>

<p>Daha önceki makalelerde, bazı farklı seçicilerle tanıştınız ve belgeyi farklı şekillerde hedefleyen seçiciler olduğunu öğrendiniz — örneğin, bir eleman seçici <code>h1</code> veya sınıf seçici <code>.special</code> gibi.</p>

<p>CSS'de, seçiciler CSS Seçiciler spesifikasyonunda tanımlanır; CSS'in herhangi bir parçasının çalışabilmesi için tarayıcılarda destekleniyor olması gerekir. karşılaşacağınız seçicilerin çoğu, olgun bir özellik olan <a href="https://www.w3.org/TR/selectors-3/">Seviye 3 Seçiciler spesifikasyonunda</a> tanımlanmıştır, bu nedenle bu seçiciler için mükemmel tarayıcı desteği bulacaksınız.</p>

<h2 id="Seçici_listeleri">Seçici listeleri</h2>

<p>Aynı CSS kurallarını kullanan birden fazla elemana sahipseniz, bunları ayrı ayrı seçicilerle yazabileceğiniz gibi,  bir <em>seçici listesinde</em> birleştirebilirsiniz. Örneğin, aynı CSS'i kullanan <code>h1</code> eleman seçicim ve <code>.special</code> sınıf seçicim olsun. Bunu iki ayrı kural olarak yazabilirim.</p>

<pre class="brush: css notranslate"><code>h1 {
  color: blue;
}

.special {
  color: blue;
} </code></pre>

<p>Ayrıca aralarına virgül ekleyerek bunları bir seçim listesinde birleştirebilirim.</p>

<pre class="brush: css notranslate"><code>h1, .special {
  color: blue;
} </code></pre>

<p>Beyaz boşluk virgülden önce veya sonra gelebilir. Ayrıca, her birini ayrı satırlarda yazarsanız, seçicileri daha okunaklı bulabilirsiniz. Bu tamamen sizin tercihiniz CSS her iki şekildeki kullanımı aynı yorumlayacaktır.</p>

<pre class="brush: css notranslate"><code>h1,
.special {
  color: blue;
} </code></pre>

<p>Aşağıdaki canlı örnekte, aynı bildirimlere sahip iki seçiciyi birleştirmeyi deneyin. Görsel sunum birleştirildikten sonra aynı olmalıdır.</p>

<p>{{EmbedGHLiveSample("css-examples/learn/selectors/selector-list.html", '100%', 1000)}} </p>

<p>Seçicileri bu şekilde gruplandığınızda, herhangi bir seçici geçersizse, kuralın tamamı yok sayılacaktır.</p>

<p>Aşağıdaki örnekte, geçersiz sınıf seçici kuralı yok sayılacak, oysa <code>h1</code> şekillendirmesi hala uygulanacaktır.</p>

<pre class="brush: css notranslate"><code>h1 {
  color: blue;
}

..special {
  color: blue;
} </code></pre>

<p>Ancak birleştirildiğinde, kuralın tamamı geçersiz sayıldığı için ne sınıf ne de <code>h1</code> elemanı biçimlendirilmez</p>

<pre class="brush: css notranslate"><code>h1, ..special {
  color: blue;
} </code></pre>

<h2 id="Seçici_türleri">Seçici türleri</h2>

<p>Birkaç farklı seçici grubu vardır ve hangi tür seçiciye ihtiyacınız olabileceğini bilmek, iş için doğru aracı bulmanıza yardımcı olacaktır..</p>

<h3 id="Tür_sınıf_ve_kimlik_seçicileri">Tür, sınıf ve kimlik seçicileri</h3>

<p>Bu grup, bir HTML nesnesini hedefleyen seçiciler içerir <code>&lt;h1&gt;</code>:</p>

<pre class="brush: css notranslate">h1 { }</pre>

<p>Ayrıca bir sınıfı hedefleyen seçicileri de içerir <code>class</code>:</p>

<pre class="brush: css notranslate">.box { }</pre>

<p>veya bir kimlik <code>id</code>:</p>

<pre class="brush: css notranslate">#unique { }</pre>

<h3 id="Nitelik_seçiciler">Nitelik seçiciler</h3>

<p>Bu seçici grubu, bir elemandaki belirli bir niteğin varlığına bağlı olarak elemanları seçmemiz için bize farklı yollar sunar:</p>

<pre class="brush: css notranslate">a[title] { }</pre>

<p>Veya belirli bir değere sahip bir niteliğin varlığına göre bir seçim yapabiliriz:</p>

<pre class="brush: css notranslate">a[href="https://example.com"] { }</pre>

<h3 id="Sözde_sınıflar_ve_sözde_elemanlar">Sözde sınıflar ve sözde elemanlar</h3>

<p>Bu seçici grubu, bir elemanın belirli durumlarını biçimlendiren sözde sınıfları içerir. Örneğin <code>:hover</code> sözde sınıfı bir elemanın üzerine fare imleci ile gelindiğinde elemanın nasıl şekillendirileceğini seçer:</p>

<pre class="brush: css notranslate">a:hover { }</pre>

<p>Ayrıca, elemanın kendisinden ziyade bir öğenin belirli bir bölümünü seçen sözde elemanları da içerir. Örneğin <code>::first-line</code> her zaman bir elemanın içindeki ilk metin satırını seçer (<code>&lt;p&gt;</code> şağıdaki durumda, sanki ilk satırın etrafı <code>&lt;span&gt;</code> etiketiyle sarılmış ve sonra seçilmiş gibi davranır.</p>

<pre class="brush: css notranslate">p::first-line { }</pre>

<h3 id="Birleştiriciler">Birleştiriciler</h3>

<p>Son seçici grubu, belgelerimizdeki öğeleri hedeflemek için diğer seçicileri birleştirir. Öreğin, aşağıdaki <code>&lt;article&gt;</code> eleman etiketi  (<code>&gt;</code>) ile kullanılarak doğrudan çocukları olan paragraf elemanlarını seçer:</p>

<pre class="brush: css notranslate">article &gt; p { }</pre>

<h2 id="Sonraki_adımlar">Sonraki adımlar</h2>

<p>Bu makale böllümündeki veya genel olarak MDN'deki çeşitli seçici türlerine doğrudan bağlantılar için aşağıdaki seçiciler referan tablosuna bakabilir veya <a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Type_Class_and_ID_Selectors">tür, sınıf ve kimlik seçicileri</a> makalesine devam ederek yolculuğunuza başlayabilirsiniz.</p>

<p>{{PreviousMenuNext("Learn/CSS/Building_blocks/Cascade_and_inheritance", "Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Type_Class_and_ID_Selectors", "Learn/CSS/Building_blocks")}}</p>

<h2 id="Seçicilerin_referans_tablosu">Seçicilerin referans tablosu</h2>

<p>Aşağıdaki tablo, her bir seçici türünü nasıl kullanacağınızı gösteren bu kılavuzdaki sayfalara bağlantılarla birlikte, kullanabileceğiniz seçicilere genel bir bakış sunar. Ayrıca, tarayıcı destek bilgilerini kontrol edebileceğiniz her seçici için MDN sayfasına bir bağlantı ekledim. Bunu, geliştirme aşamasında yada css ile denemeler yaparken başvuracağınız bir kaynak olarak kullanabilirsiniz.</p>

<table class="standard-table">
 <thead>
  <tr>
   <th scope="col">Seçici</th>
   <th scope="col">Örnek</th>
   <th scope="col">CSS makaleleri</th>
  </tr>
 </thead>
 <tbody>
  <tr>
   <td><a href="/tr/docs/Web/CSS/Type_selectors">Tür seçici</a></td>
   <td><code>h1 {  }</code></td>
   <td><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Type_Class_and_ID_Selectors#Type_selectors">Tür seçiciler</a></td>
  </tr>
  <tr>
   <td><a href="/tr/docs/Web/CSS/Universal_selectors">Evrensel seçici</a></td>
   <td><code>* {  }</code></td>
   <td><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Type_Class_and_ID_Selectors#The_universal_selector">Evrensel seçici</a></td>
  </tr>
  <tr>
   <td><a href="/tr/docs/Web/CSS/Class_selectors">Sınıf seçici</a></td>
   <td><code>.box {  }</code></td>
   <td><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Type_Class_and_ID_Selectors#Class_selectors">Sınıf seçici</a></td>
  </tr>
  <tr>
   <td><a href="/tr/docs/Web/CSS/ID_selectors">Kimlik seçici</a></td>
   <td><code>#unique { }</code></td>
   <td><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Type_Class_and_ID_Selectors#ID_Selectors">Kimlik seçici</a></td>
  </tr>
  <tr>
   <td><a href="/tr/docs/Web/CSS/Attribute_selectors">Nitelik seçici</a></td>
   <td><code>a[title] {  }</code></td>
   <td><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Attribute_selectors">Nitelik seçiciler</a></td>
  </tr>
  <tr>
   <td><a href="/tr/docs/Web/CSS/Pseudo-classes">Sözde sınıf seçici</a></td>
   <td><code>p:first-child { }</code></td>
   <td><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Pseuso-classes_and_Pseudo-elements#What_is_a_pseudo-class">Sözde sınıflar</a></td>
  </tr>
  <tr>
   <td><a href="/tr/docs/Web/CSS/Pseudo-elements">Sözde elelman seçici</a></td>
   <td><code>p::first-line { }</code></td>
   <td><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Pseuso-classes_and_Pseudo-elements#What_is_a_pseudo-element">Sözde eleman</a></td>
  </tr>
  <tr>
   <td><a href="/tr/docs/Web/CSS/Descendant_combinator">Torun birleştiricisi</a></td>
   <td><code>article p</code></td>
   <td><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Combinators#Descendant_Selector">Torun birleştirici</a></td>
  </tr>
  <tr>
   <td><a href="/tr/docs/Web/CSS/Child_combinator">Çocuk birleştiricisi</a></td>
   <td><code>article &gt; p</code></td>
   <td><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Combinators#Child_combinator">Çocuk birleştirici</a></td>
  </tr>
  <tr>
   <td><a href="/tr/docs/Web/CSS/Adjacent_sibling_combinator">Bitişik kardeş birleştiricisi</a></td>
   <td><code>h1 + p</code></td>
   <td><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Combinators#Adjacent_sibling">Bitişik kardeş</a></td>
  </tr>
  <tr>
   <td><a href="/tr/docs/Web/CSS/General_sibling_combinator">Genel kardeş birleştiricisi</a></td>
   <td><code>h1 ~ p</code></td>
   <td><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Combinators#General_sibling">Genel kardeş</a></td>
  </tr>
 </tbody>
</table>

<h2 id="Bu_kısımda">Bu kısımda</h2>

<ol>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Cascade_and_inheritance">Kaynak sırası ve miras</a></li>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors">CSS seçicileri</a>
  <ul>
   <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Type_Class_and_ID_Selectors">Tür, sınıf ve kimlik seçicileri</a></li>
   <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Attribute_selectors">Nitelik seçiciler</a></li>
   <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Pseudo-classes_and_pseudo-elements">Sözde sınıflar ve sözde elemanlar</a></li>
   <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Selectors/Combinators">Birleştiriciler</a></li>
  </ul>
 </li>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/The_box_model">Kutu modeli</a></li>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Backgrounds_and_borders">Arka planlar ve kenarlıklar</a></li>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Handling_different_text_directions">Farklı metin yönleri kullanma</a></li>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Overflowing_content">Taşan içerik</a></li>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Values_and_units">Değerler ve birimler</a></li>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Sizing_items_in_CSS">CSS'de elemanların boyutları</a></li>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Images_media_form_elements">Görseller, medya ve form öğeleri</a></li>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Styling_tables">Tabloları şekillendirme</a></li>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Debugging_CSS">CSS'de hata ayıklama</a></li>
 <li><a href="/tr/docs/Learn/CSS/Building_blocks/Organizing">CSS'inizi düzenleme</a></li>
</ol>